Ignaz Semmelweis Biyografisi
“Annelerin kurtarıcısı” lakabıyla belli Macar doktor Ignaz Semmelweis, antiseptik prosedürlerin öncüsü olarak bilinir. Lohusalık humması insidansı ile doğum kliniklerindeki el yıkama alışkanlıkları arasındaki ilişkiyi keşfetmiştir.
Ignaz Semmelweis, 1 Temmuz 1818 tarihinde Macaristan’da Budapeşte‘nin Tuna Nehri’nin batısında kalan Budin’de József Semmelweis ve Teréz Müller çiftinin oğlu olarak doğmuştur. Ignaz Semmelweis, bakkal olan ailesinin on beşinci çocuğuydu. Ignaz Semmelweis, lise eğitimini bitirdikten sonra, önce 1837 yılında Viyana Üniversitesi Hukuk fakültesine girdi fakat bir yıl sonradan hekim olmaya karar vererek, tıp eğitimini 1844 yılında Viyana Üniversitesi‘nde tamamladı. Bayan hastalıkları konusunda uzmanlaşmaya karar verdi. Diplomasını aldıktan sonra Viyana Hastanesi’nde çalışmaya başladı.
Ignaz Semmelweis, doğumdan sonradan enfeksiyondan kaynaklanan ölümcül bir rahatsızlık için (ölüm oranı% 20-30 civarında) çalışmalar yapmaya başladı. Bu enfeksiyonun nedenleri az önce araştırılmamıştı.
19. asır ortalarında lohusalık ateşi hastanelerde yaygındı ve %10 – %35 oranları arasında ölümcül idi. Ignaz Semmelweis 1847 yılında Viyana Genel Hastanesi’nde kalsiyum hipoklorit içeren antiseptikler kullanarak el yıkama uygulamasını önermiş ve vefat oranlarını manâlı ölçüde azaltmayı başarmıştır. Bulgularını derlediği Lohusa Ateşinin Kavramı, Etyolojisi ve Profilaksisi isminde bir kitap yayınlamıştır.
Ignaz Semmelweis’in çalıştığı Viyana Genel Hastanesinde, 2 doğum kliniği vardı. Genç doktor, aynı yöntemler kullanılmasına karşın vefat oranlarının birinde daha yüksek olduğunu gördü. Aradaki fark, koğuşlardan birinin, öğrencilere öğretmek için kullanılmasıydı, diğeri değildi. Öğretim koğuşunda bulaşıcı bir hastalık departmanı ve otopsilerin yapıldığı bir morg vardı. İkinci koğuşta ise yalnızca ebeler bulunuyordu. 1847 yılında arkadaşı Jakob Kolletschka, otopsi sırasında yanlışlıkla kendini yaraladı ve yaralanma sonucunda kan zehirlenmesinden hayatını kaybetti. Ignaz Semmelweis, ölen arkadaşı Jakob Kolletschka’nın otopsi raporunu okurken, Jakob’un doğum eyleminde olan ve bununla birlikte doğumdan bu yandan sıkıntı çeken kadınlarla aynı semptomlara sahip olduğunu gördü. Bunun üstüne, kadavralarda yer alan ve “zehir” diye adlandırdığı maddelerin klinikteki hamilelere bulaşıp lohusalık hummasına neden olduğu ihtimali üzerinde durdu.
Bundan daha sonra, genç hekim bütün öğrencilerin otopsi işlemlerinden sonradan ellerini bir klor çözeltisiyle yıkamalarını istedi. Yöntem gerçekte etkiliydi. Doğum yapan kadınların ölüm oranı az daha 10 kat azaldı. Ebelerin bulunduğu ikinci klinikteki ölümler daha azdı, çünkü ebelik eğitimi alanlar otopsiye girmiyordu.
Ancak Ignaz Semmelweis’in bu keşfi, meslektaşlarını memnun etmedi. Teorilerden biri, doktorun siyasi protestolara katılması diğeri de hastane müdürünün keşfini beğenmemesiydi. bu nedenle genç doktor 20 Mart 1849 tarihinde Viyana Hastanesi’ndeki işini kaybetti. Bir sene sonra 10 Ekim 1850 tarihinde Ignaz Semmelweis, Macaristan’ın Pest iline gitti ve 6 sene boyunca Pest’in ufak Szent Rókus Hastanesi doğum bölümünün başı olarak Haziran 1857 tarihine değin görev yaptı. Onun baştan sona anne ölümleri yaklaşık olarak tamamen azaldı. 1855 yılında Ignaz Semmelweis, Pest Üniversitesinde Bayan Doğum Profesörü olarak görevlendirildi.
Manâlı keşiflerine rağmen, Ignaz Semmelweis’in meslektaşlarının birçoğu bulgularına kuşkuyla bakıyordu. Lekeli ellerin lohusalık ateşine sebep olmasını dürüst bulmuyorlardı. 1861 yılında Ignaz Semmelweis ana eseri Etiyoloji, Konsept ve Childbed Fever Profilaksisi’ni (Lohusalık Hummasının Nedenleri, Anlaşılması ve Korunma Yolları) yayınladı, ancak kitapları ünlü bayan doğum uzmanları tarafından eleştirildi. Hekim açık mektuplar yazdı hatta konferanslar düzenlemesini istedi, fakat bütün girişimleri başarısız oldu.
Ne eyvah oysa, tıp topluluğu kadar reddedilmesi ve aralıksız eleştiriler alması Ignaz Semmelweis’in zihinsel sağlığını etkiledi. 1860’lı yıllarda depresyona giren Ignaz Semmelweis, halkın arasında ilginç tavırlar sergilemeye başladı oysa Viyana sokaklarında yürürken gördüğü genç çiftlerin önünü kesip, sadece “bebeğiniz olacağı zaman doktorunuza söyleyin, doğumdan önce mutlaka ellerini yıkasın” diyordu.
1865 yılında Ignaz Semmelweis’in meslektaşı olan doktor János Balassa, Ignaz’ı bir psikiyatri kliniğine gönderme isteğinde bulundu. 30 Temmuz 1865 tarihinde Semmelweis Döbling’deki bir kliniğe kaldırıldı. Kaçmaya çalıştı ama başarılı olamadı. Kendisine hap olarak ise müshil reçete edildi.
Ignaz Semmelweis, Psikiyatri kliniğinde kaldığı sırada bir asap krizi ardından gardiyanlar göre dövüldükten daha sonra, sağ elindeki dayaktan kaynaklanabilecek kangren olan bir yaradan dolayı 2 hafta içinde bir enfeksiyon nedeniyle öldü. Enfeksiyonun ameliyat esnasında aldığı kesiklerden kaynaklandığı açıklandı. Kadınların hayatını kurtaran doktoru sadece birkaç tıbbi dergi andı.
Ignaz Semmelweis’in tanınması ve keşfi ise ölümünden yıllar sonradan anlaşıldı. Ignaz, bugün, antiseptik prosedürlerin kurucularından biri olarak kabul ediliyor. 1906 yılında şerefine “Annelerin Kurtarıcısı” yazar bir abide yapıldı. 1904 yılında Budapeşte, Macaristan Szent Rókus Hastanesi önündeki heykelini heykeltraş Alajos Stróbl yapmıştır.
Ignaz Semmelweis, 1857 yılında Maria Weidenhoffer ile evlendi. Antónia, Mária, Ignác, Margit, Béla adlarında çocukları oldu.
Ignaz Semmelweis, 13 Ağustos 1865 tarihinde Oberdöbling, Viyana, Avusturya’da 47 yaşında ölmüştür.
7 Kasım 1969 tarihinde Budapeşte Tıp Üniversitesinin adı Semmelweis Tıp Üniversitesi olarak değiştirildi. Hem Viyana, Avusturya’da yer alan bir kadın hastanesi Semmelweis Kliniği adını almıştır.
2008 yılında, Semmelweis, Avusturya‘da bir anı parasının motifi olarak seçildi. Macaristan göre 1 Temmuz 1932’de Meşhur Macarlar dizisinde bir posta pulu çıkarıldı.
Kitapları :
1861 – Etiyoloji, Konsept ve Childbed Fever Profilaksisi (Lohusalık Hummasının Nedenleri, Anlaşılması ve Korunma Yolları)
