Haldun Dormen
Haldun Dormen Biyografisi
Haldun Dormen, 1928 doğumlu, Türk tiyatrosu oyuncusu ve yazarı.
Haldun Dormen’in dedesi Ömer Efendi aslen Manavgatlı olup Kıbrıs’a belirlenmiş olan ailesinin çocuğu olarak Kıbrıs’ta doğmuştur. Babaannesi de Lübnanlıdır. Babası Sait Ömer Bey Kıbrıs’ta doğup büyüyüp, eğitimini İngiltere‘de tamamladıktan sonra Mersin‘e yerleşti.
Kıbrıs‘lı kültürlü bir işadamı olan Sait Ömer Bey ile istanbul’lu bir paşa kızı olan Hatice Nimet Rüştü Bayan’ın çocukları olarak, 5 Nisan 1928’de, Mersin’de dünyaya gelen Haldun Dormen, henüz bir yaşına basmadan ailesiyle Şişli, İstanbul’a taşındı. Şişli 19 Mayıs İlkokuluna giiği bir kaza sonucu sol ayağı sakatlanan Dormen, sahneye adımını, Galatasaray Lisesi’nde ortaokul öğrencisiyken attı.
Lise öğrenimini Robert Koleji’nde tamamlayan ve tiyatro eğitimini Amerikan Yale Üniversitesi‘nde bölge Dormen, ilk önce sahneye 1951 yılında Amerika’da çıktı. 1954 yılında İstanbul’a dönüşünün ardından, Muhsin Ertuğrul yönetimindeki Minik Sahne‘de, Ceza Var adlı oyunda sergilediği dedektif rolüyle, ilk önce seyirci karşısına çıkmış oldu.
Bir buçuk yıllık, Muhsin Ertuğrul ile alıştırma döneminin gerisinde, 1955 yılında Beyoğlu Parmak Sokak‘ın peşinde 60 kişilik bir salonu olan Cep Tiyatrosu‘nu, 1957’de de, Papaz Kaçtı komedisi ile İstanbul’un Feriköy semtinde Dormen Tiyatrosu’nu kurdu.
Erol Günaydın, Nisa Serezli, Metin Serezli, Erol Belirgin gibi isimlerden oluşan, Cep Tiyatrosu kadrosu, Dormen Tiyatrosu’nda da değişmedi. En parlak dönemini 1957 – 1972 yılları arasında yaşamış kalabalık, 1961’de, Türkiye’de sahnelenen birincil müzikal olarak aşina, Sokak Kızı İrma’yı sahneye koydu. Kent tiyatrolarında uzun yıllar oynanan “Lüküs Yaşam” ve İstanbul Operasında “Kral ve Ben” müzikallerini sahneye koydu.
Haldun Dormen askerliğini İstanbul Halıcıköy’deki levazım bölüğünde yerine koyma subay olarak yaptı.
Sinemacılığa adım atan Dormen, 1966‘da, Ekrem Bora ile Belgin Doruk’un rol aldığı Bozuk Ahenk ve 1967’de, Müşfik Kenter, Nedret Güvenç ve Belgin Yükseklik’un rol aldığı, Güzel Bir Gün İçin adlı iki film yönetti.
Bozuk Harmoni, 3. Antalya Altın Portakal Film Festivali‘nde en iyi film dalında birincilik ödülünü alırken, Hoş Bir Gün İçin de, 4. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde En İyi Komedi Filmi ödülünün sahibi oldu.
Ödüllere karşın filmler gişe başarısı sağlamayınca, Dormen sinemadan vazgeçip tekrar tiyatroya dönen, 1972’de Ses Tiyatrosu’nda Ayı Masalı adlı oyunla perdelerini açan ve Bit Yeniği, Harika Züğürtler gibi oyunlar sahneleyen Dormen Tiyatrosu, 1977’de, televizyonun yaygınlaşması sonunucu gelişen idareli sıkıntılar yüzünden kapanmak durumunda kaldı.
1977’den sonradan, değişik televizyon ve radyolarda tahsis alan ve Milliyet Gazetesi’nde 8 yıl her tarafında gazetecilik yapan Dormen, 1980’lerde her tarafta tiyatroya döndü. 1984’te her yerde perdelerini açan Dormen Tiyatrosu’nu bu sefer de, 2001 yılından yaşanan idareli kriz ve 17 Ağustos depremi vurdu. Deprem ardından tiyatronun elverişsiz konumu yüzünden seyirci sayısının düşmesi, tiyatronun tekrar kapanmasına neden oldu.
11 oyun yazan ve İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Tiyatro Bölümü’nde dersler veren Haldun Dormen, Hacettepe Üniversitesi tarafından “Onursal Bilim Doktoru” olarak ödüllendirildi.
Televizyon için de farklı alanlara yönlendirilmiş programlara imzasını atan ve birçok televizyon dizisinde aldığı rollerle ününü arttıran Dormen, Inşa Kredi Sigorta’nın sanat danışmanlığını görevini yapmaktadır.
Dormen keza, 1997’den beri verilmekte olan Afife Jale Ödülleri’nin gerçekleştirilmesine ön but oldu.
1959 Temmuzunda, halkla ilişkiler alanında, dünyaca ünlü Betul Mardin ile evlenen Dormen’in, sekiz sene süren bu evliliğinden, Ömer (d.1961) adında bir oğlu oldu.
Anılarını “Sürç-ü Lisan Ettikse“, “Antrakt“, “İkinci Perde” adlı kitaplarında toplayan Haldun Dormen, Bulvar Komedisi ve vodvil türünde uzmanlaşmış bir tiyatro yönetmenidir.
Haldun Dormen, 1998 yılında Kültür Bakanlığı‘nca verilen Devlet Sanatçısı ünvanına değer görüldü.
Haldun Dormen, anılarını “Sürç-ü Lisan Ettikse”, “Antrakt”, “İkinci Perde” adlı kitaplarında toplamıştır.
2000 yılında “Dadı” adlı dizide (Uşak Pertev) rolünde oynarken Kenan Işık ve Gülben Ergen, Seray Sever, Sinem Kobal da başrolde oynamıştır.
2017 yılında yönetmenliğini Alper Babayağmur’un yaptığı “Her Şey Mümkün” adlı romantik-komedi filmin başrollerinde Yetkin Dikinciler ve Azra Akın‘ın yer alırken öteki rollerde Goncagül Sunar, Levent Ülgen, Ay Işığı Bayri, Bahtiyar Engin, Kaan Girgin, Umut Oğuz, Bora Sivri ve Haldun Dormen yer alıyor.
Ödülleri:
1966 – Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi 1. Film Ödülü, Bozuk Armoni
1966 – Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Mantıksal Bağ Ödülü, Bozuk Armoni
1967 – Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Komedi Filmi, Hoş Bir Gün İçin
Yönettiği Bazı Tiyatro Oyunları:
2013 – Kaç Baba Kaç : Ray Cooney – Bakırköy Belediye Tiyatrosu
2010 – İkinin Biri : Ray Cooney – İzmit Büyük Kasaba Tiyatrosu
2009 – Dün Gece Yolda Bu Arada Fazla Komik Bir şey Oldu : Larry Gelbert – Bert Shevelove – Küçük Çekmece Belediye Tiyatrosu
2009 – Vanilyalı İlişkiler : Asuman Çakır – Asuman Dabak Tiyatrosu
2008 – Onlar Ermiş Muradına : Georges Feydau – İstanbul Şehir Halkı Tiyatrosu
2008 – Bit Yeniği : Georges Feydeau – Eskişehir Şehir Halkı Tiyatrosu
2007 – Şahane Nikah : Robin Hawdon – Asuman Dabak Tiyatrosu
2006 – Bu Oyun Başka Oyun : Ken Ludwig – Asuman Dabak Tiyatrosu
2006 – Karma Girift : Ray Cooney – Eskişehir Kent Tiyatrosu
2005 – Papaz Kaçtı : Phıllıp Kıng – Asuman Dabak Tiyatrosu
2005 – Kantocu : Haldun Dormen – İstanbul Şehir Tiyatrosu
2000 – Amphitryon 2000 : Haldun Dormen – Dormen Tiyatrosu
2000 – Bir Kış Öyküsü (Buzlar Çözülmeden) : Cevat Fehmi Başkut
1999 – Galibiyet Madalyası : Thomas Heggen, Joshua Logan – Dormen Tiyatrosu
1998 – Nice Yıllara (oyun) : Bernard Slade – Dormen tiyatrosu
1998 – Yukarıda Biri mi Var : Ray Cooney – Dormen Tiyatrosu
1997 – Kare Birli : Ray Cooney–Tony Hilton – Dormen Tiyatrosu
1996 – Bu Filmi Görmüştüm : Bricaire et Lasaygues – Dormen Tiyatrosu
1995 – Arapsaçı : Georges Feydeau – Dormen Tiyatrosu
1995 – Komik Para : Ray Cooney – Dormen Tiyatrosu
1994 – Muhteşem İkili : Dormen Tiyatrosu
1994 – Sevgilime Göz Kulak Ol : George Feydeau – Dormen Tiyatrosu
1993 – Beşten Yediye : Gerard Lauzier – Dormen Tiyatrosu
1992 – Hastalık Hastası : Moliere – Dormen Tiyatrosu
1992 – Nerdeyse Kadın : Dormen Tiyatrosu
1991 – Deli Sonbahar : Pierrette Bruno
1991 – Günaydın Mr. Weill : Haldun Dormen – Dormen Tiyatrosu
1988 – Kaç Baba Kaç : Ray Cooney – Dormen Tiyatrosu
1986 – Bin Sene Önce Bin Sene Daha Sonra : Yavuz Turgul Vural Sözer – Şan Tiyatrosu
1985 – Lüküs Yaşam : Ekrem Reşit Rey, Cemal Reşit Rey – İstanbul Şehir Tiyatrosu
1985 – İkinin Biri : Ray Cooney – Dormen Tiyatrosu
1980 – Hisseli Harikalar Kumpanyası : Haldun Dormen – Şan Tiyatrosu
1978 – Gençliğin Tatlı sesi : Tennessee Williams – İstanbul Büyük Kasaba Tiyatrosu
1973 – Bir Kış Masalı : William Shakespeare – İstanbul Şehir Tiyatrosu
1971 – Gigi : Colette – Dormen Tiyatrosu
1971 – Elden Ele : George Ferdeau – Dormen Tiyatrosu
1971 – Evimizdeki Hayat : Lindsey ve Craise – Dormen Tiyatrosu
1966 – Paramparça : Turgut Özakman – Dormen Tiyatrosu
1965 – Puntila Ağa ile Uşağı Matti : Bertolt Brecht – Dormen Tiyatrosu
1964 – Almanya’dan Bir Yar Kazanç : Dormen Tiyatrosu
1963 – Inanılmaz Züğürtler (Tovarisch) : Jacques Deval – Dormen Tiyatrosu
1962 – Ayı Masalı : Dormen Tiyatrosu
1962 – Altın Yumruk : Dormen Tiyatrosu
1961 – Sokak Kızı İrma : Alexandre Breffort, Marguerite Monnot – Dormen Tiyatrosu
1959 – Iddiaya Göre Melekler : Dormen Tiyatrosu
1959 – Müfettiş : Nikolay Vasilyeviç Gogol – Dormen Tiyatrosu
1958 – Başarı Madalyası : Thomas Heggen, Joshua Logan – Dormen Tiyatrosu
1957 – Çikolata Asker : Dormen Tiyatrosu
1957 – Beş Parmak : Peter Shaffer – Dormen Tiyatrosu
1957 – Papaz Kaçtı : Phıllıp Kıng : Dormen Tiyatrosu
Filmleri ve Dizileri :
Yönetmen :
1997 – Son Kumpanya (TV Dizisi)
1989 – Lüküs Yaşam (TV Dizisi)
1988 – Hisseli Harikalar Kumpanyası (TV Dizisi)
1987 – Kaçış (TV Filmi)
1967 – Hoş Bir Gün İçin (Sinema Filmi)
1966 – Bozuk Uyum (Sinema Filmi)
Süreklilik :
1999 – Direklerarası (Sinema Filmi)
1997 – Son Kumpanya (TV Dizisi)
1988 – Hisseli Harikalar Kumpanyası (TV Dizisi)
1966 – Bozuk Düzen (Sinema Filmi)
Yapımcı :
1967 – Güzel Bir Gün İçin (Sinema Filmi)
1966 – Bozuk Harmoni (Sinema Filmi)
Oyuncu :
2017 – Her Şey Muhtemel (İdris Samimi Olarak) (Sinema Filmi)
2016 – An Be An (Şevket)(Sinema Filmi)
2015 – Kendini Sevdiren (Sinema Filmi)
2012 – Aşkın Halleri (TV Dizisi)
2007 – Hicran Sokağı (Seyfettin Artist) (Sinema Filmi)
2006 – Unutulmayanlar (Davetli Oyuncu) (Sinema Filmi)
2004 – Sayın Bakanım (Burhan) (TV Dizisi)
2001 – Yeşil Işık (Yakup) (Sinema Filmi)
2000 – Dadı (Uşak Pertev) (TV Dizisi)
1994 – Inanılmaz Züğürtler (TV Filmi)
1982 – O Kadın (Modacı) (Sinema Filmi)
1982 – Düşkünüm Sana (Sinema Filmi)
1981 – Gırgıriye (Televizyoncu) (Sinema Filmi)
1971 – Hüdaverdi-Pırtık (Ali Bey) (Sinema Filmi)
1967 – Hoş Bir Gün İçin (Hırsız) (Sinema Filmi)
Danışman :
1990 – Kocakarılar (Danışman) (TV Filmi)
1989 – Güzel Bir Gün İçin (Danışman) (TV Filmi)
1989 – Ilginç Bir Canice (Danışman) (TV Filmi)
1980 – Renkli Dünya (Danışman) (Sinema Filmi)
Yazım Ekibi :
2007 – Naşitten Naşite (Evraklar) (TV Filmi)