Adnan Kaşıkçı

Adnan Kaşıkçı Biyografisi

İngiltere’de parkinson tedavisi gören 82 yaşındaki Suudi Arabistanlı tabanca tüccarı ve milyarder iş adamı Adnan Kaşıkçı 6 Haziran 2017 tarihinde hayatını kaybetti.

Adnan Kaşıkçı, 25 Temmuz 1935 tarihinde Suudi Arabistan’ın Mekke şehrinde varlıklı bir ailenin çocuğu olarak doğmuştur. Adnan Kaşıkçı’nın babası Muhammad Khashoggi Türk, annesi Suudi Arabistanlıdır. Adnan Kaşıkçı Suudi Arabistan uyruklu lakin babasının ailesi Türk. Kayseri’de yaşayan ve müezzinler yetiştiren bir aileden geliyor. 4 amcası müezzinlik yaparken Tıp eğitimi alıp doktor olan babası Kral Abdülaziz İbni Suud‘un saray doktoruydu. Samira Khashoggi, Soheir Khashoggi, Essam Khashoggi adlarında kardeşleri vardır. Adnan Kaşıkçı, Darı‘ın İskenderiye şehrinde devam ettiği elit bir okulda eğitim gördü. 17 yaşında ABD‘de Kaliforniya Devlet Üniversitesi’nde ekonomi bilimleri okumaya başladı, arkasından Palo Alto’da yer alan Stanford Üniversitesi’ne geçti.

Geleceğin girişimcisi olan Adnan Kaşıkçı, ABD‘de yaşadığı bu vakit içinde ilişki kurduğu büyük firma ve devlet daireleriyle, ilerde fazla kazançlı iş bağlantılarına girebileceğini hesapladı. 50’li yılların sonuna dürüst otomobil firmaları temsilciliği yapmaya başladı. Suudi Arabistan’a dönünce, 20 yaşında, ülkesinin ordusuna Amerikan kamyonları karşılayan bir sözleşmeye imza attı. Kaşıkçı komisyonunu tahsil etti ve arasında Chrysler ve Rolls Royce da bulunmak üzere, Suudi Arabistan’da fazla sayıda Amerikan ve İngiliz araba firmasının temsilciliğini üstlendi.

Yakındoğu’nun varlıklı petrol ülkeleri 60’lı yılların ortasında ABD’nin teknolojik açıdan paha biçilmez olan savaş araçlarına artan bir şekilde daha fazla alaka duymaya başladıklarında Adnan Kaşıkçı, bu ülkelerin gerekli bağlantılarını kurarak komisyonunu aldı. Sonraki on sene içinde sadece bu işe soyunan Amerikan şirketlerinden (mesela Lockheed ve Northrop) yarım milyar dolar tahsil ettiği söylenti edilmektedir.

Adnan Kaşıkçı, arabuluculuk yaptığı kuruluşlar için Avrupalı firmalarla daırdı. Toplam 50’den artı şirkete sahip olan Adnan Kaşıkçı, Lüxenburg tescilli Triad Holding Corporation adlı şirketi iki erkek kardeşiyle birlikte kurdu. Merkezi Salt Lake City’de yer alan Triad America adlı öteki bir holding, Kaşıkçı’nın ABD‘deki işlerini denetliyordu. Çok etkin olmakla beraber, kendini haricen öyle belirli etmeyen siyasal bir birey haline gelen Kaşıkçı’nın kazancı kısmen komisyonlardan, kısmen rüşvetlerden oluşuyordu.

70’li yıllar Adnan Kaşıkçı’nın hem zirveye çıktığı dönemi ayrıca de düşüşler ve büyük dönüşümler dönemi oldu. Yaptığı işler bir uçtan bir uca dünyanın en varlıklı adamı olarak anılan (o tarihte tahmin edilen serveti: 4 milyar dolar) Kaşıkçı, bundan sonraki yıllarda İspanya‘da Marbella’da ya da “Nebile” adlı yatında verdiği çok masraflı partilerle adından söz ettirdi.

70’li yılların sonunda uluslararası silah ticareti daha sıkı bir denetleme altına alındı ve büyük silah işlerinde politikacıların oynadıkları rol meydana çıktı.

Adnan Kaşıkçı’nın ikinci iş alanını oluşturan petrol işi de gerileyince yeni meslek alanları yaratmak için mega projelere (mesela Darı turizmi ve Amerikan emlak pazarı gibi) çok büyük yatırımlar yaptıysa da bunların çoğu zararla kapandı. Bunun sonucu olarak çok eskiden dünyanın en zengin adamı olan Kaşıkçı’nın 90’lı yılların başındaki servetinin fakat 50 milyon dolar dek olduğu söylenmekteydi.

80’li yılların sonunda Adnan Kaşıkçı’nın Ronald Reagan yönetimindeki ABD hükümetinin İran-Contra olayına bulaştığı anlaşılınca, Adnan Kaşıkçı iş hayatında ilk kez bir kriz noktasına geldi. Amerikalılar İran devletinin ABD’ye açılmasını temin etmek nedeniyle İran’a tabanca satmışlardı. Bu işten elde edilen paraların da Nikaragua’daki hükümete (Marksist Sandinista hükümetine) karşısında savaşan ABD desteğindeki Contra’lara aktarıldığı anlaşıldı. üstüne üstlük Kaşıkçı’nın Filipinler’in başkanı Ferdinand Marcos ile birlikte, başkanın zimmetine geçirdiği ödenti gelirlerini gizlice piyasaya sürdüğüne ilişkin ipuçları çoğalınca, Amerikan hükümeti Kaşıkçı, ile işbirliği yapmaktan vazgeçti. Bunun üzerine 1989’da Bern’de tutuklanan 53 yaşındaki Adnan Kaşıkçı, üç ay gözaltında tutulduktan sonra, ABD’ye teslim edildi. 10 milyon dolarlık bir kefalet karşılığında serbest bırakılmakla beraber, Kaşıkçı New York’taki lüks ikametgahında bilgisayar yoluyla yoklama aşağıda tutulma cezasına çarptırıldı. 1990 yazında New York’taki bir duruşma, Filipin devlet malını kötüye uygulamak suçlamasını kaldırarak, Kaşıkçı’yı akladı. Suudi Arabistanlı meslek adâmı benekli/belirsiz işlerine rağmen, uluslararası jet sosyete partilerinin eskisi gibi, sevilen bir konuğu idi.

Kaşıkçı, bilhassa 1980’lerde çoğu kez geldiği Türkiye‘de de bilinen bir kişiydi.

İşadamı kimliğinin yanında magazin dünyasının da bilinen yüzleri aralarında yer alan Kaşıkçı, bir dönem dünyanın en büyük yatlarından birine sahip olmasıyla da gündeme gelmişti. 1980 yılında Benetti tersanesi kadar üretilen yat, 1983’te James Bond filminde “Never Say Never Again” filminde kullanıldı. 86 metrelik “Nabila” adlı yatını önce Brunei Sultanı, ondan da ABD Başkanı Donald Trump satın almıştı. Nabila ismi Trump Princess olarak değiştirildi. Donald Trump 1991’de finansal problemler için ZIHIN $ 20 milyona sattı.

Parkinson tedavisi görebilen Adnan Kaşıkçı, 6 Haziran 2017 tarihinde İngiltere, Londra’da 82 yaşında ölmüştür.

Kaşıkçı, bilhassa 1980’lerde sık sık geldiği Türkiye’de de tanınan bir kişiydi.

31 Ağustos 1997 tarihinde Fransa‘nın başkenti Paris‘te Leydi Diana Spencer ile geçirdiği bilinmez bir trafik kazasında hayatını kaybeden Dodi El Fayed‘in ise dayısıdır.

Adnan Kaşıkçı’nın “Benim dostumdu” dediği bestseller romanların artist yazarı Harold Robbins’in dilimize ‘Fedai’ adıyla çevrilen ‘Pirate’ isimli romanının baş kahramanının Adnan Kaşıkçı olduğu bilinmektedir.

Evlilikleri:
1.eşi: 1961 yılında İngiliz Sandra Daly ile evlendi. Eşi Müslüman olduktan daha sonra Soraya (Süreyya) Khashoggi adını aldı. 1974 yılında boşandı. 5 çocuğu oldu. Adnan Kaşıkçı eşi Süreyya’ya boşanma tazminatı olarak tam dönemin rakamları ile 894 milyon dolar (1.4 milyar TL) ödediği açıklandı.
2.eşi: 1978 yılında İtalyan Laura Biancolini ile evlendi. Eşi Müslüman olduktan daha sonra Lamia Kaşıkçı adını aldı. Bir çocuğu oldu.
3.eşi: 1990 yılında Şahpari Kaşıkçı ile evlendi. 1998 yılında boşandı.
4.eşi: Jill Williams ile evlendi.
Bu evliliklerden üçü kız, dördü erkek, yedi çocuğu oldu. Çocukları : Nabila Khashoggi, Semiha Khashoggi, Hussein Khashoggi, Mohammed Khashoggi, Omar Khashoggi, Ali Khashoggi, Khalid Khashoggi