Aleksis Cipras

Aleksis Cipras Biyografisi

Yunanistan’ın 26 Ocak 2015 tarihinde seçilen yeni Başbakanı

Aleksis Cipras, Alexis Tsipras, 28 Temmuz 1974 tarihinde Yunanistan’ın başşehri Atina’da doğmuştur. Atina Teknik Üniversitesi‘nde inşaat mühendisliği eğitimi alarak mezun oldu. Üniversite yıllarında öğrenci hareketleri içinde etkin rol üstlendi.

1980’lerin sonunda ortokulda Yunanistan Komünist Partisi‘nin gençlik örgütü içinde siyasi eylemliliğe birincil adımı attı. Atina Teknik Üniversitesi’nden inşaat mühendisi olarak mezun oldu. Komünist Partisi’den ayrıldı. İlerleyen yıllarda, Syriza partisinin gövdesini oluşturan gruplardan en büyüğü olan Synaspismos içinde manâlı roller edindi ve 33 yaşında lideri oldu. Partisinden 2006 yılında Atina belediye başkanlığına aday gösterildi. sonradan ise 2008 yılında Syriza’nın liderliğine geldi. SYRİZA lideri olarak 2009 seçimlerinde başta milletvekili seçildi.

Sıkı bir solcudur. Arkadaşları Tsipras (Çipras) olan soyadını minik bir harf hilesiyle, Arjantinli devrimci Che Guevara’ya atıfla, “Che-pras” olarak söylüyordu.

Kravat takmaması dikkat çeken Tsipras’ın en büyük zevklerinden birinin motosiklet göstermek olduğu belirtiliyor.

Alexis Tsipras, Yunanistan’da 1957-1974 arasında “Albaylar Cuntası” dönemini yaşamamış ilk siyasi parti lideridir. 1990 yılının Kasım ayında Eğitim Bakanlığı’nın liseye geçiş sınavları, öğrencilerin mektep dışındaki yaşamları için disiplin cezaları ve tek herif kıyafeti öngören yasa tasarısı nedeniyle, binlerce okul işgal edilmişti. Üç ay süren eylemde 5 kişi ölmüştü. Tsipras 16 yaşında iken tarihe “önlük hareketi” olarak geçen bu öğrenci direnişi ile adını duyurdu. Öğrenci isyanını TV’de anlatan Alexis Tsipras, 1990’da Miçotakis hükümetinin öğrencilerle ilgili kararlarına isyan eden yüz binlerin liderlerindendi. Hükümet tasarıyı geri çekmek zorunda kaldı. Alexis Tsipras, o dönemde Yunan televizyonlarında öğrencilerin taleplerini anlatmış ve halkın da sempatisini kazanmıştı. 1995’den 1997’ye kadar Yunanistan Milli Öğrenci Birliği Merkez Konseyinde seçilmiş vekil olarak tayin aldı.

Alexis Tsipras, liseden beri birlikte olduğu Peristira Baziana ile 20 yıldan artı zamandır birlikte. resmi olarak evlenmeyen ve “Beraberlik sözleşmesi” imzalayan çiftin çiftin Orpheus Ernesto Tsipras ve Phoebus Tsipras adında iki oğlu var.

Alexis Tsipras’ın partisi “Syriza” 25 Ocak 2015 tarihinde Yunanistan‘da yapılan seçimlerde oyların yüzde 36.3’ünü toplayıp 300 milletvekilliğinden 149’unu kazandı. tek başına iktidar olabilmesi için iki milletvekili daha gerekiyordu. 13 delege çıkaran ANEL’le koalisyona gitti.

Alexis Tsipras, 25 Ocak 2015 tarihinde Yunanistan‘da yapılan seçimleri kazandıktan daha sonra 28 Ocak 2015 tarihinde Bağımsız Yunanlılar (ANEL) partisiyle Koalisyon hükümeti kurarak Cumhurbaşkanı Karolas Papulyas’ın huzurunda her zamanki haliyle -yani kravatsız- çıkarak ve ateist olduğu için İncil’e el basarak dini yemin içmeyi reddettiği için yalnızca siyasi yemin içti. “Yunan halkına hizmet edip anayasayı koruyacağına” dair ant etti.

2011 yılında verdiği bir demeçte “Kilise ile dürüst ilişkilerim var. Tanrıya inanmıyorum. Ama dine ve din adamlarına saygılıyım” demişti.

Yunanistan’ın 150 takvim tarihinin en genç başbakanı olan Alexis Tsipras’in birincil icraatı, 2. Dünya Savaşı’nda Nazilerin kurşuna dizdiği Yunan direnişinin yüzlerce üyesinin anıtını ziyaret edip kırmızı güller ele vermek oldu.

Alexis Tsipras, 2008 yılında hayalindeki Yunanistan’ın ve ideal başbakanın nasıl olması gerektiğini bir gençlik dergisine verdiği röportajda anlatmıştı.
İşte o röportajından satırbaşları:

– Siyasete girip genç yaşta parti lideri olduktan sonra alt ancak hayatım değişti. Bazen kendimle başbaşa kalmak istiyorum. Olmuyor. Metroya binip insanlara ‘Günaydın’ aramak zorunda olmamayı istiyorum.

Hayalindeki başbakan

– İnsanlarla cana yakın olmayı seviyorum. Siyasilerle konuşurken birincil ismimle hitap edilmesini ‘Alexis’ denmesini tercih ediyorum.

– Başbakanlar niçin bu değin ulaşılmaz insanlar? Niçin onlara kimse yaklaşamıyor? İran büyükelçisine de zamanınız olmalı, İran’dan gelmiş basmakalıp bir göçmene de…

– Tarihte hayranlık duyduğum isimler sosyalist kuramcı ve İtalyan Komünist Partisi kurucusu Antonio Gramsci, ABD’li siyahi hakları savunucusu Rosa Luxemburg, Che Guevara ve Gandhi.

– Mao Zedong’nun hafıza tarzını beğeniyorum. Ama ABD Başkanı Franklin Roosevelt’in ve neo-liberal ekonominin kurucusu Adam Smith’in görüşlerinde de bazı manâlı noktalar buluyorum.

– Gazetecilerin kamunun gözü önündeki insanları ‘av’ olarak görmesinden rahatsız oluyorum. Yunanistan’da medyanın durumu trajik.

– Marihuana’nın (Esrar) kanunsuz olmaktan çıkartılması gerektiğini düşünüyorum. Kendim hiç kullanmadım. Fobim var. Sonuçlarından korkuyorum. Fakat kullanan arkadaşlarım var.

– Homoseksüel evliliklerini destekliyorum. Çocuk sahibi olmaları tartışılmalı.

– Kendimi yakışıklı bulmuyorum. En çirkin yerim burnum. Lakin estetiği hiç düşünmem!
– Uçaklardan ve uçmaktan korkuyorum. Bununla mücadele etmeye çalışıyorum.

– Gerekli askerliğin, hatta ordunun adamakıllı kaldırılması gerektiğini düşünüyorum. Bütün ordular kaldırılmalı. Bu olana dek insanlara askerlik yerine sosyal hizmetlerde alıştırma hakkı verilmeli.

– Çocukken dondurmacının tezgahından dondurma çalarken yakalanmıştık. Bizi karakola götürdüler. Ailelerimiz geldi. Özür diledik neyse fakat adam iyi biriydi bizi affetti. Bundan hala utanıyorum.

Alexis Tsipras’nın hükümet programında sosyal hakların artırılması kayda değer yer tutuyor:
Tsipras’ın 15 Eylül 2014’te Selanik‘te açıkladığı program, partinin hedeflerini net olarak ortaya koyuyor.
Programın belli başlı başlıkları şöyle:
Borçların kısmen silinmesi: Syriza halk borçlarının kısmen silinmesini savunuyor. Parti programında 1953’te Almanya’nın borçlarının takriben yarısının silinip diğer yarısının uzun vadeli krediye çevrilmesi örneği veriliyor. Bunun Yunanistan için de yapılabileceği belirtiliyor. Parti, AB ile bitmiş masaya oturarak, Avrupa’dan alınan kaynağın geri ödenmesinde faiz oranlarının görüşülmesi ve vadelerin uzatılması gerektiğini ifade ediliyor.
Bedava elektrik: Syriza sefalet sınırı aşağı yaşayanlara elektrik ve ısınma hizmetini ücretsiz vereceğini vaat ediyor.
Gıda ve kira desteği: İhtiyacı olanlara gıda ve kira yardımı yapılmasını savunuyor.
Sağlık ve emeklilik maaşları reformu: Parti, bedava sıhhat hizmetini düzelteceğini, emekli maaşlarını iyileştirmek için 13 milyar Euro’luk bir planı devreye sokacağını belirtiyor.
Ulaşım reformu: Fakirlik sınırı aşağı yaşayan Yunanlara ve uzun süredir işsiz olanlara özel toplu taşıma kartı verilmesi öngörülüyor.
Zenginlerin vergilendirilmesi: Syriza zenginlerden alınan ve son yıllarda kaldırılan bazı vergilerin geri getirilmesini, kimi yeni vergileri ve gelir vergisi daha alçak sınırının 5 bin Euro’dan 12 bin Euro’ya çıkarılmasını savunuyor.
İstihdam programı: Yunanistan’da işsizlik oranı yüzde 25’in, gençler aralarında işsizlik oranıysa yüzde 50’nin üstünde. Syriza büyük bir istihdam programını devreye sokmak istiyor. Hedef iki sene içinde 300 bin yeni istihdam alanı yaratmak.
Ödenemeyecek banka borçlarının silinmesi: Syriza’ya tarafından yurttaşların bankalara ödeyemediği borçlar silinmeli.
Minimum aidat: Syriza asgari ücreti 751 Euro’ya çıkartacağını belirtiyor.
Demokrasi: Demokrasinin geliştirilmesi ve katılımın güçlendirilmesi hedefleniyor.

10 Haziran 2019 tarihinde Aleksis Çipras Cumhurbaşkanı Prokopis Pavlopulos‘a istifasını sundu. Cumhurbaşkanı Prokopis Pavlopulos, erken tercih yapılana değin Çipras’ın geçici Başbakanlık yapmasına karar verdi.

7 Temmuz 2019 tarihinde yapılan seçimlerde Kiriakos Miçotakis önde çıkarak seçimi kazanması ile Aleksis Cipras kaybetti.