Andrea del Sarto
Andrea del Sarto Biyografisi
Rönesans dönemi İtalyan ressamdır.
Andrea del Sarto, 16 Temmuz 1486 tarihinde İtalya, Floransa’da bir terzi olan Angelo di Francesco’nun üçüncü oğlu olarak doğmuştur. Tam adı Andrea d’Agnolo di Francesco di Luca di Paolo del Migliore’dır. Babası “terzi” olduğundan (İtalyanca “terzi oğlu” anlamına gelen) “del sarto” lakabı ile anılmaya başlandı. 1494 yılında altın işleme kuyumcusu yanına çırak olarak verildi. Sonra bir tahta kakma sanatçısına ve sonra da 1498’e kadar yanına çalıştığı “Gian Barille adlı bir ressama çırak oldu. Kalfa olduktan sonra ressam Floransalı ressamlar olan Piero di Cosimo ve daha sonra Raffaellino del Garbo yanına çalışmaya başladı.
1508 yılında da sanatkâr Franciabigio ile iki taraflı bir atölyede çalışmaya başladı. ilk çalışmaları Floransa’daki SS. Annunziata Kilisesi avlusunda bulunan ve San Fılıppo Benızzı’nın hayatını konu bölge fresklerdir.
12 Aralık 1508 tarihinde Floransa ressamlar loncası olan “Arte dei Medici e Speziaiı” loncasına artist ressam olarak kabul edildi.
Scalzi ve Annunziata kiliselerindeki freskleri (Floransa), en önemii eserleri sayılır. Eserinin güzelliğinde renk tekniğindeki gelişmenin rolü büyük olmuştur. Bu yönden diğer Floransalı ressamlardan ayrılmıştır.
Andrea del Sarto, yaşadığı dönemde hazırladığı resimler ve resim yapma yetenekleri gayet övülmüş ve beğenilmiş ve bu dönemde “senza errori (İtalyanca: hiç kusursuz)” usta olarak lakap verilmiştir. Fakat aynı dönemde yaşayıp ve aynı üslupla eserler hazırlamış olan Leonardo da Vinci, Michelangelo Buonarroti ve Raffaello Santi gibi inanılmaz ressamların ünleri onun ressamlık ününü gölgede bırakmıştır.
Andrea del Sarto, 1512’ye dürüst Scalzo Manastırı’nın fresklerini yapmaya başladı. Bu fresk dizisinde, sütun benzeri süslemelerle birbirinden bölünmüş sahnelerde Vaftizci Yahya’nın hayatı konu edilir. Bu freskler grisaille tekniği ile yapılmıştır. Bu teknik, hava ile artı bağlantı eden alanlarda ya da pencereler arasındaki karanlık bölgelerde yararlanılan ve sadece nötr gri tonlarının kullanıldığı bir resim tekniğidir.
Daha önce kendisine birkaç tablo için modellik yapan Lucrezia di Bartolomeo del Fede ile 1517 yılında evlendi. Eşi evlendikten sonradan da birkaç tablo siparişi için model olarak devam etti.
I. François’nın davetini kabul ederek 1518 Mayısı’nda eşini Floransa’da bırakarak Fransa’ya gitti, bir yıl orada kaldı. Fransa’da yaptığı resimlerden sadece 1518 tarihli LaCaritâ “inayet” günümüze ulaşmıştır. 1519’da tekrar Floransa’ya döndü ve kendisine San Salvi’deki Ultima Cena “Son Yemek” freski sipariş edildi.
1521’de Caiano’daki Medici villalarından birinde halktan toplanan bir vergiyi simgeleyen Ayakbastı Parası adlı freski yapmaya başladı; lakin fotoğraf X. Leo’nun ölümü sebebiyle yarım kaldı.
Andrea del Sarto, 1523’teki veba salgınından firar etmek için Mugello’ya gitti ve San Pietro in Luce’deki mihrap resmini yaptı. 1525’te Madonna del Sacco’yu “Sacco Meryemi” bitirdi. Aynı sene Floransa’da Palazzo della Signoria için fotoğraf siparişleri aldı. 1528’de acilen Uffizi’de bulunan 1 quattro Santi “Dört Aziz” ve Berlin’de yer alan Sacra Conversazione’yi “Kutsal Konuşma” yaptı. 1529’da San Sebastiano tarikatına kabul edildi.
Andrea del Sarto, 21 Ocak 1531 tarihinde Floransa, İtalya’da 45 yaşında vebadan ölmüştür.
Madonna delle Arpie, 1517 yılında Andrea del Sarto kadar çizilen ve Andrea del Sarto’nun Yüksek Rönesans sanatına yaptığı en büyük katkı maddesi olarak gösterilen resim.
Yanında melekler ve azizler (Aziz Bonaventura ve Evangelist John) olduğu halde, bir kaide üzerindeki Bakire Meryem ve çocuğu tanım eden resimde, Leonardo’yu anımsatan bir hava ve piramit biçimi bulunuyor. 1517’de San Francesco dei Macci’nin manastırı için tamamlanan eser, şimdi Uffizi’de sergileniyor.
Türk yazar ve şairi Sabahattin Ali‘nin 1943 tarihli romanı Kürk Mantolu Madonna‘daki Maria Puder isimli şahsiyet, Madonna delle Arpie tablosundaki Bakire Meryem’e benzetilerek tarif edilmiştir.
