James Clerk Maxwell

James Clerk Maxwell Biyografisi

Matematikçi ve fizikçi

1861’de ilk renkli fotoğrafı basmıştır, radyoyu bulmuştur .

James Clerk de İskoçya’nın başkenti Edinburgh’da seçkin bir ailenin; avukat John Clerk Maxwell ve eşi Frances Maxwell’in çocuğu olarak doğdu. Middlebie kasabasında büyüdü. Babası Edinburg Kraliyet Akademisinin üyesiydi. Edinburgh Akademisi’ne okudu. James Clerk Maxwell Daha ondört yaşında iken, yetkin elips çizme yöntemine ilişkin matematiksel buluşu Edinburg Kraliyet Akademisinde görüşülerek ödüllendirilmiştir. Maxwell 1847’de akademiyi bırakıp Edinburgh Üniversitesi’nde okudu. Burada okurken iki bilimsel makale daha yayımladı. Maxwell,1850’de Cambridge Universite’sine geçti. Ve Universiteye alt Trinity College’dan matemetik dalında derslik ikincisi olarak lisans diploması aldı. Cambridge’de okurken yayımladığı bir makalede esneklik kuramının aksiyomatik temellerini oluşturdu, geometrik optik alanındaki bir makalesiyle de ileride balık gözü merceğin bulunmasına yol açacak ilkeleri ortaya koydu.

1855’te Trinity College’da öğretim üyesi olan Maxwell, babasının sağlığının bozulması üstüne İskoçya’ya döndü. Ertesi sene Aberdeen’deki Marischal College’da doğa felsefesi (İskoçya’da fizik halâ böyle anılır) profesörü oldu. 1860’ta Londra’daki King’s College’da doğa felsefesi profesörlüğü görevine geçti.

Maxwell, 1861’de Royal Society’nin üyeliğine seçildi. Bilimsel araştırmaya daha fazla zaman ayırabilmek amacıyla King’s College’daki görevinden ayrılarak İskoçya’daki malikhanesine çekilen Maxwell altı yıl boyunca elektromagnetizma kuramı üzerindeki meşhur yapıtını hazırladı. Maxwell o güne değin bulunmuş olan elektrik ve magnetizma yasalarını sistemli bir tamlık içinde matematiksel bir yapıya kavuşturmuş, değişken elektrik ve magnetik alanların birbirlerinden ayrı olarak var olamayacağını göstermiş, ışığın da bir elektromagnetik dalga olduğunu belirleyerek elektrik, magnetizma ve optiği tek bir temele oturtmuştur.

1873’de yayımlanan Elektrik ve Manyetizma Üzerine tahlil adlı kitabında ortaya koyduğu denklemlerden, elektrik ve manyetik etkilerin uzayda ışık hızıyla yol aldığı sonucu da çıkmaktaydı.

Işık kimine kadar dalgasal nitelikteydi, kimine kadar parçacıklardan oluşmuştu. Maxwell ise ışığı uzayda dalgasal ilerleyen seri titreşen bir elektro-manyetik alan diye niteliyordu.

Maxwell’in kuramsal olarak varsaydığı eletromagnetik dalgalar, onun ölümünden sekiz sene daha sonra “Heinrich Hertz” tarfından laboratuvar koşullarında deneysel olarak belirlenir. Hertz’in düşük frekanslı radyo dalgaları ile Röntgen’in yüksek frekanslı X-ışınları Maxwell’in öndeyişini doğrulayan bulgulardır.

Elektromanyetik dalgaları birincil sezinleyen Faraday olmuştur. Ancak ışığın bütün özelliklerini bu dalgalarla ifade eden matematiksel kuramı Maxwell’e borçluyuz.

Maxwell’in bu amaçla formüle ettiği “vektör analizi” diye tanıdık matematiksel teknik ile fazla sayıda olayı kapsayan ve şu anda “Maxwell denklemleri” diye geçen dört denklem modern elektromanyetik kuramın özünü oluşturur.

Maxwell denklemleri, James Clerk Maxwell‘ in toparladığı dört denklemli, elektritkileşimlerini açıklayan bir settir. Bu dört denklem sırasıyla, elektrik alanın elektrik yükler göre oluşturulduğunu (Gauss Yasası), manyetik alanın kaynağının, manyetik yükün olmadığını, yüklerin ve akışkan elektrik alanların manyetik bölge ürettiğini (Ampere-Maxwell Yasası) ve istikrarsız manyetik alanın elektrik bölge ürettiğini (Faraday’ ın İndüksiyon Yasası) gösterir.

Bilime en kayda değer katkısını yaratıcı ‘Elektro Manyetik Bölge’ a ilişkin çalışmalarını, 1867’den başlayarak ortaya koydu ve 1871’de “Elektrik ve Manyetizma” adlı en büyük yapıtı yayınlandı. Bu kitap; elektrik, manyetizma ve optik konularında bütün bilgileri içeriyordu.

Clerk Maxwell’in çalışmaları bugün de kimliğini korumaktadır. Onun makro düzeydeki teorisi, Lorentz kadar atom ve molekül düzeyine genişletilerek uygulanmıştır. Rölativite Teorisi bile Maxwell denklemlerini herhangi bir değişikliğe uğratmamıştır.

Yaşamı baştan başa unvan ve ödül almamış olan Maxwell, kısa bir hastalık sonucunda 5 Kasım 1879 tarihinde öldü ve Iskoçya’da yer alan Parton köyündeki kilise bahçesinde toprağa verildi.