Aslı Erdoğan
Aslı Erdoğan Biyografisi
Yeni kuşak kadın yazarlarındandır ve Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi’nde tayin yapan birincil Türk fizikçilerdendir.
Aslı Erdoğan, 1967 yılında istanbul’da ailesinin tek çocuğu olarak doğmuştur. Annesi Mine Aydoslu’dur. Amerikan Robert Lisesi, arkasından Boğaziçi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği bölümünü ve Fizik bölümlerini bitirdi. Benzer üniversitenin Fizik bölümünde yüksek lisans eğitimi aldı ve asistanlık yaptı. 1991-1993 yılları aralarında Cenevre‘de Avrupa Nükleer Merkezi CERN (Conseeil Europeen pour la Recherche Nucleaire)’de Higgs bozonu üzerine çalıştı.
Türkiye’ye döndükten sonradan bir süre istanbul’da Afrikalı göçmenlerle yaşadı. 1994 yılında Brezilya’ya gitgide artarak Rio de Janeiro’da başladığı fizik doktorasını 2 yıl sonradan yarıda bırakarak yazmayı seçti. 2 yıl daha orada yaşadıktan sonra 1998 yılında Türkiye‘ye döndü.
Aslı Erdoğan, 1994 yılında birincil kitabı “Кabuk Adam” yayımlandı. 1997 yılında Deutsche Welle’nin düzenlediği yarışmada “Tahta Kuşlar” adlı öyküsüyle birincilik ödülü aldı, bu öykü dokuz dile çevrildi. “Olağanüstü Mandarin” Fransa’da Actes Sud tarafından basıldı.
“Kırmızı Pelerinli Kent” romanı Gyldendal Yayınları’nın (Norveç) Marg –omirilik— serisine seçildi. Brezilya‘ya giden bir Türk kızının Rio de Janeiro‘da yabancılık çekmektense şehri keşfetmesiniİskandinav ülkelerinde ilgi fark etti. Kitabın Fransızca baskısı tekrar Actes Sud tarafından yaρıldı. Romanın Bulgarca, Almanca, İngilizce ve Yunanca baskıları hazırlandı. 2005 yılında “Hayatın Sessizliğinde” adlı kitabı Dünya Yayınları kadar yılın kitabı seçildi.
Hayatın Sessizliğinde’den bir bölüm Milano‘da Piccola Tiyatrosu’nda Serra Yılmaz tarafından seslendirildi, dans tiyatrosu ve baleye uyarlandı.
Mahpus adlı öyküsü Fransa’da filme çekildi. Aslı Erdoğan’ın yapıtları birer ‘modern alışılmış’ olarak nitelendirildi. Uluslararası basında o kadar çok övgüyle adını duyuran Aslı Erdoğan, Lire Dergisince “geleceğin 50 yazarı” aralarında gösterildi.
Gazete yazıları ve farklı alanlara yönlendirilmiş dergilerde çıkan öykülerinin toplandığı iki seçki; “Bir Kez Daha” ve “Bir Delinin Güncesi” adı aşağıda 2006 yılında yayınlandı.
Le Monde, Frankfurter Allgemeine Zeitung, Neue Zürcher Zeitung, die Welt, der Freitag, die Berliner Literatur Kritik gibi gazete ve dergilerde Aslı Erdoğan’ın yapıtları üzerine yüzden pozitif makale ve çalışma yayımlandı. Ingo Arend, Ruth Klüger, Barbara Frischmuth gibi yazarlar Aslı Erdoğan’ı yazdı. La Libre Belgique kadar Antonin Artaud ve Malcolm Löwry ile kıyaslanırken, Aftenposten şu cümleyle değerlendirdi:“ James Joyce ve Dublin, Franz Kafka ile Prag nasıl birbirinden ayrılmazsa, bundan böyle Aslı Erdoğan Rio da birbirine kopmaz bağlarla bağlanacak.” Son olarak ’Ord i Grenseland Prisen—Sınırda Sözcükler Ödülü’ ödülünü kazanan yazarın kitapları dünya dillerine çevrilmeye devam ediyor
Meet bursunu kazanarak, Fransa’da St. Nazaire’deki Tanıdık Olmayan Yazarlar Evi’ne ziyafet edildi. Yurtiςi ve yurt dışı öyle fazla sergide metinleri yer aldı.
Aslı Erdoğan, 1999-2000 yıllarında Radikal gazetesinde başladı, köşe yazılarını 2006 yılında “Bir Delinin Güncesi” ve “Bir Kere Daha” adlı kitaplarında topladı.
2010 yılında yayımlanan “Taş Bina ve Diğerleri” adlı kitabı Sait Faik Hikâye Armağanı’nı kazandı.
2012 yılında Literaturhaus ve Milletlerarası PEN Kulübü’nün değerlendirmesiyle 2012 “Zürih büyük kasaba yazarı” seçildi ve altı aylık bir burs alarak şehir üstüne yazıp okuma günlerine katılmak üzere Zürih‘te yaşadı.
Aslı Erdoğan’a 2013 yılında Norveç‘te kadınların seçme ve seçilme hakkını elde edişinin 100. yılı adına konan “Sınırda Sözcükler Ödülü” (Ord i Grenseland Prisen) verildi.
Aslı Erdoğan, Şair Hasan Öztoprak ile bir ilişki yaşadı ancak hiç evlenmemiştir.
Köşe yazarlığına Hür Gündem’de devam etti. Serbest Gündem gazetesinin yayınlama danışma kurulu üyesi görevi yapmakta idi.
Aslı Erdoğan, Özgürlük Gündem gazetesine yönelik yapılan soruşturmada silahlı terör örgütü üyeliği ve halkı kışkırtmak iddiasıyla 20 Ağustos 2016 tarihinde tutuklanmıştır.
Kapatılan Özgürlük Gündem gazetesi idareci ve danışmanlarına yönelik başlatılan soruşturma dahilinde hazırlanan iddianame İstanbul 23. Ağır Cinayet Mahkemesi göre kabul edildi. İddianamenin kabulüyle birlikte 23 Kasım 2016 tarihinde Aslı Erdoğan ve Necmiye Alpay hakkında tahliye kararı verildi. Fakat mahkeme, şüphelilerin, “Terör örgütü üyeliği” suçundan ise tutukluluk hallerinin devamına karar verdi. Erdoğan ve Alpay cezaevinden çıkamadı.
Devletin birlik ve bütünlüğünü dağıtmak”, “Örgüt üyesi elde etmek” ve “örgüt propagandası” yapmak iddiasıyla yargılanan ve Aslı Erdoğan ile Necmiye Alpay hakkında ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası istenen davanın duruşması 29 Aralık 2016 tarihinde yapılacak.
29 Aralık 2016 tarihinde İstanbul 23. Ağır Canice Mahkemesi görülen birincil duruşmasında Aslı Erdoğan, yazan Necmiye Alpay ve Bilir Kaya‘nın tahliyesine karar verdi.
Ödülleri :
2016 – İsveç Pen kadar sürgünde, tehdit aşağıda veya cezaevinde bulunan bir yazar veya gazeteciye bahşedilen Tucholsky Ödülü’ne bedel görüldü.
Kitapları :
1994 – Кabuk Adam
1996 – Doğaüstü Mandarin
1998 – Kırmızı Pelerinli Kent
2005 – Hayatın Sessizliğinde
2000 – Bir Seyahat Ne Süre Biter (Gazete Yazıları)
2006 – Bir Delinin Güncesi (Denemeler – I)
2006 – Bir Kez Daha (Denemeler – II)
2009 – Taş Yapı ve Diğerleri (Öykü)
