James Matthew Barrie
James Matthew Barrie Biyografisi
Yazar James Matthew Barrie, İskoç romancı ve tiyatrocu yazardır, fazla sevilen “Peter Pan” adlı öyküsüyle ünlenmiştir.
James Matthew Barrie, 9 Mayıs 1860 tarihinde İngiltere’de İskoçya’nın Kirriemuir şehrinde on kardeşin dokuzuncusu olarak dünyaya geldi. Annesinin adı Margaret Ogilvy, babasının adı David Barrie idi. James Matthew Barrie, 6 yaşındayken 14 yaşındaki ağabeyi David, paten kayarken düştü ve öldü. O günden daha sonra Barrie’nin hayatında her şey değişti. Sırasıyla Glasgow, Forfar ve Dumfries akademilerinde okudu. Edinburgh Üniversitesi‘nden 1882 yılında mezun oldu. 1919’da St. Andrews Üniversitesi, 1930’da Edinburgh Üniversitesi rektörü oldu.
Daha 6 yaşındayken, ölen ağabeyinden sonradan annesinin bunalımdan çıkamayıp onu 13 yaşında ölen ağabeyinin yerine koyması ağabeyinden sonra bir ömür 13 yaşında kalmasına sebep olmuştur. James Matthew Barrie, pskojenik cücelik denen hastalık sebebiyle erişkin boyu 142 cm’e dek uzayabildi.
1884 yılında Nottingham Daily Journal gazetesinde ve 1885 yılından itibaren de Londra‘da gazetecilik yaptı. Vefat Etmek Daha İyi (1887) adlı birincil eseri Londra hayatını anlatan bir taşlamadır. Eski Işık İdilleri (1888) ve Thrums’ta Bir Pencere (1889) adlı eserleriyle büyük bir galibiyet kazandı. Bu eserler, ince bir espri duygusu ve içli bir gerçekçilikle İskoç köylülerinin hayat ve törelerini dile getirmektedir. Barrie’nin hakiki anlamda birincil romanı olan Küçük Rahip (1891) olayları işleme, okuyucunun ilgisini açıkgöz tutma bakımından böylece başarılı sayılmaz.
James Matthew Barrie, Peter Pan karakterini ilk kere 1902 yılında kaleme aldığı “Peter Pan ile Wendy” adlı masal kitabında canlandırdı. sonradan 1904 yılında, bir başka hikaye olan “Peter Pan Kensington Bahçelerinde” adlı kitabında Peter Pan’ın bir diğer serüvenini dile getirdi.
James Matthew Barrie, hikâyelere canlılık veren zarif uslubuyla, ince espri anlayışını tiyatroya da uyguladı.
1913 yılında “sir” lük unvanı, 1922’de Yararlık Nişanı aldı.
James Matthew Barrie, 1929 yılında Peter Pan’ın oyun ve kitabın bütün haklarını “Great Ormond Street Hospital for Sick Children” isimli çocuk hastanesine bağışladı.
1894 yılında Mary Ansell ile evlendi. 1909 yılında boşandı. Barrie, Mary Ansell’le 1894 yılında evlendi fakat hiçbir vakit onunla bir ilişki yaşamadı. “Ansell’in minik çocuğu Barrie” olarak yaşadı. Yatağa yalnızca uyumak için girdi. Barrie, anılarında “Korkulu rüyalarımda evlendiğimi görüyorum ve titreyerek uyanıyorum.” diye yazıyordu. Karısı ona defalarca “Sen küçük bir çocuksun, büyümeyeceksin. Yetersizsin.” sözlerini tekrarlıyordu. Durumunu bundan böyle anlıyordu, o bir kadınla birlikte olmaktan mutlu olamazdı. Daha ardından eşi Barrie’yi aldattı ve ayrıldılar.
Eşinden ayrıldığı dönemlerde bu büyük eser kafasında ayrıntılarıyla canlanmış ve kaleme almıştı. Barrie hiç büyümeyen bir çocuk elde etmek ve bir kuş olup bu çirkin dünyadan kaçabilmeyi düşlemişti. Düşleri Peter Pan’la gerçekleşiyordu.
Eşine ve başkalarına gösteremediği sevgiyi, çocuklara gösterebiliyordu. Çocuklarla beraberken mutlu oluyor, eğleniyordu.
“Peter Pan” romanının acıklı sonu, “Peter Pan ve Kensigton Bahçeleri” romanıyla başka bir boyuta taşınmıştı. Barrie, bu romanında eşiyle dolaşmaktan hoşgörü aldığı Kensigton parkını mekan olarak seçmişti. Peter Pan’ın arkadaşının adı olan Wendy, yazarın ürettiği gerçek dışı bir isim olmasına karşın sonradan çok tutulmuş, çoğu kimse bu ismi kız çocuklarına vermiştir.
James Matthew, Sir Arthur Conan Doyle, Jerome Klapka Jerome, Gilbert Keith Chesterton, Bernard Partridge, Birrel gibi ünlü yazarlarla bir briket takımı kurmuştu. Adı “Allahaakbarriers” yani “Allahuekber”di.
James Matthew Barrie, 19 Haziran 1937 tarihinde Londra, İngiltere’de 77 yaşında ölmüştür.
Peter Pan, çoğu kere sinemaya uyarlanmıştır. 2005’te “Düşler Ülkesi” adıyla çekilen sinema filminde Johnny Depp, Kate Winslet, Julie Christie ve Dustin Hoffman gibi oyuncular rol aldılar.
Tiyatro oyunları :
1893 – Jane Annie: The Good Conduct Prize (Sir Arthur Conan Doyle ile birlikte)
1902 – The Admirable Crichton / Bulunmaz Uşak
1903 – Quality Street / Özellik Sokağı
1903 – Şahane Crichton
1904 – Peter Pan
1917 – Dear Brutus / Suç Kendimizde
1920 – Mary Rose
1922 – Shall we Join the Ladies? / Hanımlara Katılalım mı?
1936 – The Boy David / Çocuk David
Kitapları :
1887 – Vefat Etmek Daha İyi
1888 – Eski Işık İdilleri
1889 – A Window in Thrums /Thrums’ta Bir Pencere
1891 – The Little Minister / Küçük Rahip
1894 – Margaret Ogilvy
1900 – Tommy and Grizel
1902 – Ufak Beyaz Kuş
1904 – Peter Pan Kensington Bahçelerinde
1911 – Peter ile Wendy