Turan Güneş
Turan Güneş Biyografisi
Turan Güneş, Kıbrıs Harekâtı sırasında dışişleri bakanlığı görevinde yer alan siyaset adamıdır.
Turan Güneş, 1922 yılında Kocaeli‘nin ilçesi Kandıra’da doğmuştur. Ortaöğrenimini Galatasaray Lisesi‘nde tamamladıktan daha sonra İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinden 1945 yılında mezun oldu. Doktora çalışmasını Fransa‘da Paris Hukuk Fakültesi’nde yaptı. 1951 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Kürsüsü’nde asistan, 1954 yılında “Parlemanter Rejimin Bugünkü Manası ve İşleyişi” teziyle doçent oldu. 1965’te Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde idare hukuku profesörü oldu.
1947 yılında Halkçı Parti, Kandıra örgütünün kurucuları aralarında yer alarak siyasete atıldı, 1954 yılında DP’den Kocaeli milletvekili seçildi. Bir vakit daha sonra parti yönetimini eleştirmeye başladı. Basına ispat hakkı tanınmasını isteyen öteki arkadaşlarıyla birlikte 1955 yılında DP’den çıkarıldı.
20 Aralık 1955’te kurulan Bağımsızlık Partisi‘nin kurucuları arasında yer aldı, partinin genel sekreterliğini üstlendi. 1958’de Bağımsızlık Partisi’nin feshine karar verilince çoğu Özgürlük Parti’liyle birlikte CHP‘ye katıldı ve partinin merkez yönetiminde yer aldı.
Turan Güneş, 27 Mayıs 1960 darbesi daha sonra Kurucu Meclis Cumhuriyet Halk Partisi Temsilcisi (6 Ocak 1961 – 25 Ekim 1961) olarak seçildi. Mecliste Tüzük Komisyonu üyesi olarak 27 Mayıs Anayasasının hazırlanmasına katkıda bulundu. 1961 seçimlerinde TBMM‘ye giremeyince öğretim üyeliğine geri döndü, 1965 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde “Türk Artı Hukukunda Yürütme Organının Düzenleyici İşlemleri” konusunda yaptığı çalışmayla idare hukuku profesörü oldu.
1965 yılından sonra CHP‘nin içinde çoğalan ortanın solu hareketinin önderleri arasında yer aldı. Turan Güneş 1972 yılına değin Siyasal Bilgiler Fakültesinde İdare Hukuku Profesörü olarak atama yaptı. CHP ile bu dönemde de ilişkisini koparmayan Güneş, aktif siyasete Parti Meclisi ve Merkez Idare Heyeti üyesi olarak devam etti. 1969 yılında ve sonradan tekrar 1973 yılında CHP Genel Sekreter Yardımcılığı yaptı. 1973 yılı seçimlerinde Kocaeli milletvekili olarak her tarafta TBMM‘ne girdi.
1974 yılında Bülent Ecevit başkanlığında kurulan koalisyon hükümetinde 6 Şubat 1974 – 18 Eylül 1974 tarihleri arasında Türkiye Dışişleri Bakanı olarak tayin yaptı.
Türk ve Dünya kamuoyu kendisini 1974 yılında yürüttüğü Kıbrıs Barış Harekâtı ve Cenevre görüşmelerinde oynadığı önemli rollerle yakından tanıdı.
20 Temmuz 1974’teki Kıbrıs Harekâtı‘ndan sonra Cenevre görüşmelerinde Türkiye‘yi temsilcilik etti. Haziran1977 seçimlerinde de Kocaeli milletvekili seçilen Güneş, güvenoyu alamayan CHP azınlık hükümetinde 21 Haziran 1977 – 11 Temmuz 1977 tarihleri arasında da Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı görevini yürüttü.
1954 yılında 10.dönem TBMM Kocaeli milletvekili, 1973 yılında 15.dönem ve 1977 yılında 16.dönem TBMM Kocaeli milletvekili olarak parlamentoda tayin yaptı.
Turan Güneş, öbür dönemlerde Avrupa Konseyi Danışma Meclisi üyeliği yaptı ve konseyde Siyasi İşler Komisyonu başkanlığında bulundu. 12 Eylül 1980 askeri darbe sonrasında Parlementonun dağıtılması ve Milletvekilliği sona ermesine rağmen Avrupa Konseyinde Türkiye’yi temsil etmiştir.
Turan Güneş, Nermin Solmaz ile evli idi ve Hurşit Güneş (d. 23 Nisan 1957), Ayşe Güneş-Ayata adlarında çocukları vardı. Oğlu Hurşit Güneş 24. dönem CHP Kocaeli milletvekili oldu.
Turan Güneş, İstanbul‘dan İzmir‘e bu arada, 9 Nisan 1982 tarihinde Çanakkale yakınlarında gemide geçirdiği kalp krizi sonucu 60 yaşında ölmüştür.
Partisi :
1947-1955 – Halkçı Parti
1955-1958 – Özgürlük Partisi
1958-1980 – Cumhuriyet Millet Partisi]
Kitapları :
1951 – Le Gouvernement Représentatif et les Partis Politiques (Temsili Hükümet ve Siyasal partiler)
1959 – Parlamenter Rejimin Bugünkü Manası ve İşleyişi
1982 – Araba devrilmeden önce
1996 – Türk Demokrasisinin Analizi
