Lale Oraloğlu
Lale Oraloğlu Biyografisi
Lale Oraloğlu, 28 Eylül 1924 tarihinde İzmir’de doğdu. Az Önce bebekken ailesiyle birlikte istanbul’a geldi.
Ortaokulu Niuktan sonradan liseyi Dame de Sion, Şişli Terakki, Sainte-Pulchérie Fransız Lisesi, Beşiktaş Atatürk Anadolu Lisesi ve Alman Lisesi’nde okuyarak bitirdi. 7 yaşında piyano çalmaya başladı, konservatuvarda piyano ve şöhret eğitimi aldı.
Lale Oraloğlu, lise yıllarında 400 metrede yüzme şampiyonluğu ve Türkiye gülle atma ikinciliği elde etmiştir. Galatasaray Kız Kürek Takımı kürek kaptanlığı yaptı. 1951-57 arasında İstanbul ve Türkiye Kürek Şampiyonu oldu.
Oyuncu Alev Oraloğlu, Lale Oraloğlu’nun kızıdır.
Hukuk fakültesine girdi. Burada bir yıl eğitim aldı, sonra girdiği İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İngiliz Filolojisi mezunu olan artist dört yabancı dil biliyordu.
Lale Oraloğlu, katıldığı tiyatro kurslarında Muhsin Ertuğrul’un dikkatini çekti ve 1951 yılında açılan Küçük Sahne’de ‘Yarış’ adlı oyunla profesyonel olarak çalışmaya başladı. Aynı yıllarda gazetecilik de yaptı. Galatasaray Spor dergisini yayınladı, İstanbul Ekspres ve Yeni Sabahtan gazetelerinde de çalıştı. 1957’de Cannes ile Venedik film festivallerine gazeteci kimliğiyle katılmıştı.
50′li yıllarda en bereketli dönemini yaşamış usta, sinemadan da geri kalmamış, 1960′a kadar 35 filmde rol almıştı. Kamera önünden kamera arkasına geçmeye karar verdi. Hem yönetmen, keza senaryo yazarı hem de yapımcı olarak girdi sinemaya. Türkiye’nin birincil kadın yönetmenlerinden biriydi de. Kızının adını verdiği ‘Alev Film, 1971-72 yıllarında dört filme, senaryo yazarı, yönetmen ve yapımcı olarak imza attı.
Lale Oraloğlu, 1960-61 yılında Muhsin Ertuğrul‘un önerisiyle Oraloğlu Tiyatrosu‘nu adını verdiği kendi tiyatrosunu kurdu. Bu tiyatroyu 1987’de kapattı. Tiyatrosunu annesi 90 yaşına geldiği ve yanında olması gerektiği için 1987 yılında kapattı.
1995 yılında “İstakozun Çığlığı”adlı bir oyunla sahnelere döner Lâle Oraloğlu. Müjdat Gezen Tiyatrosu ve Beşiktaş Kültür Merkezi’nde sahnelenen oyun, Oraloğlu Tiyatrosu’nun son oyunudur.
Dört filmin yapımcılığını üstlendi; dört filmde de yönetmen koltuğuna oturdu. Yedi filmin senaryosunu yazdı.
Oraloğlu’nun “Kızım” adlı romanı 1976′da Hürriyet yayınları kadar yayınlandı.
Yeşilçamın Görünmeyen Kadınları isimli belgesele, Türk sinemasının birincil üç bayan yönetmeniyle birlikte, kendisinin yaşamı da konu oldu. Türk Filmleri Yarışması’nda Kırık Çanaklardaki oyunuyla aldığı En İyi Bayan Oyuncu ödülü (1961), 2000 yılında Avni Dilligil Tiyatro Jüri Özel Ödült hayatının 50. yılını, Kültür Bakanlığı göre düzenlenen bir geceyle kutladı.
Lâle Oraloğlu kimi vakit aydınlara modern oyunlar sundu kimi vakit da Anadolu insanına hamasi oyunlar götürdü, kent minik burjuvasına bulvar komedileri sundu. Oyunların bazıları iyi bazıları da kötü oldu. Büyük borçlara girdi, tiyatronun onuru için açlık grevleri yaptı, hapis yattı. Lakin tiyatroyu hiç bırakmadı.
Konya’da, Selçuk Üniversitesi‘ne açılan konservatuar’da öğretmenlik yaptı.
Lale Oraloğlu 3 kez evlendi. İlk eşi gazeteci Ali Oraloğlu’yla evliliğinden olan kızı Alev Oraloğlu (d. 21 Haziran 1954) oldu. İkinci eşi Gürdal Övünç oldu.
Lale Oraloğlu 15 Ocak 2007′de beyin kanamasından 83 yaşında ölmüştür.
Tiyatro oyunları :
Uyuyan Prens
Hamlet
Evlilik Dolabı
Bir Parmak Bal
Her Işin Altından Kalkan Kayınvalide
Çöl Faresi
Davetli
Denizden Gelen Kadın
Kötü Tohum
Lady Chatterley
Karanlığın İçinden
Palavracı Bili
Rüya Dürüst Çıkınca Koca Bebekler
Gelin
Ağaçlar Ayakta Ölür
Doktor Freud ve Hastası
Kaçak
Hint Domuzları
Keresteci Tevfik Bey
Dede
Altona Mahpusları
Pollyanna
Gulyabani
Çocuklar ve Büyükler
Kralın Kısrağı
Balayı
Noktacık
Kadınlar I-Ih Derse
Ezilenler
Anı Defteri
Vatan Yoksa Silistre Anneme Koca Arıyorum
Kızlar
Yengenin Fili
Kahraman Çocuklar
Kadınlar Koğuşu
Beşik Sözlüsü
Üç Çapkın Arkadaş
Yıl 1921
Casuslarla Savaş
Alman Gelin Keloğlan’ın Eşşeği
İstakozun Çığlığı
Filmlerinden bazıları :
Yavuz Sultan Selim Ağlıyor (1952)
Şimşek Beyazıt ve Timurlenk (1952)
Kanlı Para (1953)
Altı Ölü Var/İpsala Cinayeti (1953)
Yanola Nilgün (1954)
İki Ateş Aralarında (1954)
Fena Tohum (1963)
Son (2001)
Sihirli Annem (2003)
Samimi Olarak öte (2006)
