Karl Marx
Karl Marx Biyografisi
Komünizm’in ilk ve en büyük temsilcilerinden birisi olan Alman filozof ve ekonomistçi.
Komünizmin kurucularından olan Karl Marx, 5 Mayıs 1818’de Almanya’nın Trier kentinde doğdu. Babası avukat Hirschel Marx, annesi Henrietta Marx idi.
Ailesi Karl henüz bir çocukken Yahudilikten vazgeçip, Protestanlığı seçti. Trier’de alışılmış eğitimini tamamlamış olan Karl Marx, sonradan Bonn Üniversitesinde hukuk okudu fakat felsefeye olan ilgisi onu bu disiplinden uzak tuttu. Beş sene boyunca “Aydınların metropolü” Berlin’de yaşadı.
Berlin’den ayrılmasının ardındaki, bonn’da Rheinische Zeitung adlı bir gazetenin editörlüğünü yaptı. Sonraları radikal bir gazete, Franco-German Annals‘ı çıkarabilmek için 1843’te Paris’e gitti. Paris’e gitmeden önce Jenny Von Westphalen̵sonra yaşam boyu hem arkadaşı hem ortağı olacak Fredrick Engels’le tanıştı. Engels de çalışmalarını sanayi işçileri hakkında yapmaktaydı. O dönemde ikisi de devrimci gruplara dahildiler. Bu sırada Marx, kendini siyasal ekonomi ve Fransız Devrimi tarihini çalışmaya adadı.
Paris’te çıkardığı gazetedeki yazılarından itibaren Marx, işçi sınıfının toplumu özgürlüğüne kavuşturacağını savundu. Bu gazeteler Almanya’da anında yasaklanmışlardı. 1844’te yayınladığı Ekonomi ve Felsefe Yazmaları’nda dışlanma kavramını sundu ve açıkladı.
1845’te güvenli olmayan bir devrimci olduğu için Paris’deri atıldı ve Brüksel’e gitti. 1847’de Proudhon’un eserinin eleştirisini yaptığı Yokluk Felsefesi’ni yayınladı. Yeniden 1847’de burada Engels’le birlikte Komünist Manifesto’yu hazırladı. Bu manifesto 1848’de Londra’da Komünist Parti Manifestosu olarak, Şubat devriminden derhal önce işçi sendikalarınca benimsendi.
Belçika’dan da sürülen Marx, çalışmalarını arka plana itip harekete yeralma üzere bir zaman Fransa’ya gitti. Oradan Almanya’nın Cologne kentine gelerek Engels’le birlikte Neue Rheinische Zeitung Gazetesini çıkarmaya başladı. 1848 basın özgürlüğü’nden en iyi yararlanan gazete bu oldu. 1849’da hayatının kalanını geçireceği Londra’ya gitti. Gazeteyi çıkarmaya burada bir zaman daha devam etti. aynı zamanda Avrupa politikası editörü olarak New York Tribune gazetesine ahenkli olarak yazmaya devam ediyordu, bu iş Amerikan sivil savaşının patlak vermesine kadar sürdü.
2 Aralık darbesi onu Louise Bonaparte’ın 18. Brumaire’ini yazmaya sevk etti. 1859’da siyasal ekonomi çalışmaları birincil meyvesini verdi: Ekonomi Politikası Eleştirilerine Bir Katkı, İlk Bölüm. Bu çalışması yeni görüntü açıları getirdi. Nihayet 1967’de Kapital: Bir Ekonomi Politikası Eleştirisi, İlk Bölüm yayınlandı. Hayatını adadığı çalışmaları bu eserde bir araya gelmişti.
—
Bu güne değin yapılmış ve bu günden sonradan yapılacak tüm sosyalizm çalışmalarının kaynağı ve çaba edilmesi gerek bir metin olan Kapital, işçi sınıfının siyasal ekonomisinin bilimsel araştırmalar ve bulgularla desteklenmiş halidir. Sermaye ve emek arasındaki ilişkiyi inceleyen ilk çalışmadır, işçilerin sanayinin bir parçası olarak sunulması, fazla mesai, bayan ve çocukların emekleri ilk kere bu eserde konu edilmiştir.
—
Karl Marx, yıllardan beri Alman yazarlar arasındaki “en iyi alçak” olarak görüldü. Marx, çalışmalarının yanı sıra emekçi hareketlerine katıldı. Milletlerarası İşçi Derneği’nin kurucularındandı. Fransa’daki 1871 seçimlerinde hareketinin bozguna uğramasıyla daha da kötüye giden sağlığı, Marx’ın Kapital’in kalan iki bölümünü tamamlamasına engel oldu.
Marx ailesinin hayatı kirayı şiddet ödeyecek şekilde geçti. Jenny ve Karl Marx’ın altı çocuğu vardı. Jenny ve kızları Eleanor, Karl’a çalışmalarında destek ediyorlardı. Zaten Karl’da günlerini British Museum’daki kütüphanede çalışarak geçiriyordu. sonra bir öğretmen elde etmek üzere evden ayrılan Eleanor, 1881’de ikisine hasta olan anne ve babasına görmek için eve döndü. Karl Marx, 14 Mart 1883‘de Londra’da öldü.