M. Stanley Whittingham
M. Stanley Whittingham Biyografisi
M. Stanley Whittingham, Akira Yoshino ve John B. Goodenough ile birlikte 2019 yılı Nobel Kimya Ödülünün sahibi oldu.
M. Stanley Whittingham, 1941 yılında İngiltere’de doğmuştur. 1951-1960 yılları aralarında Lincolnshire’daki Stamford School’da okudu. 1960 yılında başladığı Oxford Üniversitesinde kimya bölümünden 1964 yılında lisans derecesi ile mezun oldu. Yüksek lisansını yine Oxford Üniversitesinde yaparak 1967 yılında tamamladıktan daha sonra da 1968 yılında da doktorasını tamamladı.
M. Stanley Whittingham, doktora sonrası tamamladıktan sonradan ABD‘nin Kaliforniya eyaletinde bulunan Stanford Üniversitesi‘nde 1972 yılına değin devir yaptı.
M. Stanley Whittingham, 1972’den 1984’e kadar Exxon Research & Engineering Company’de çalıştı. Daha Sonra dört sene baştan başa Binghamton Üniversitesi’nde profesör olarak ödev yaptı. Beş sene dekan yardımcısı olarak ödev yaptı. Altı yıl baştan başa New York Eyalet Üniversitesi Araştırma Vakfı Başkan Yardımcısı olarak çalıştı.
Binghamton Üniversitesi‘nde Seçkin Kimya ve Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Profesörü olan M. Stanley Whittingham, interkalasyon elektrotları kavramını keşfederek lityum pillerin gelişimi tarihinde önemli bir adım attı.
1971 yılında Elektrokimyasal Derneği’nden Genç Yazan Ödülü, Pil Araştırma Ödülü aldı ve 2004 yılında lityum pil sayesinde bilim ve teknolojiye katkılarından dolayı 2006 yılında derneğin üyesi seçildi.
2012 yılında Whittingham, Lityum Pil Malzemesi Araştırmalarına Ömür Boyu Katkı için IBA Yeager Ödülü’nü aldı ve 2013 yılında Malzeme Araştırmaları Derneği Üyesi seçildi. 2015 yılında Reuters tarafından, Whittingham “enerji depolama malzemeleri için daha aşağı katkı kimyasının uygulamayı öncülük ettiği için.” Ulusal Mühendislik Akademisi’ne seçildi. Pantentini aldığı 16 bambaşka keşif bulunuyor.
M. Stanley Whittingham, New York Eyalet Üniversitesi’nde İspanyolca Profesörü Dr. Georgina Whittingham ile evlidir.
İngiliz kimyager M. Stanley Whittingham’ın daha önce yaptığı lityum-iyon şarj edilebilir pillerin kapasitesini Amerikalı kimyager John B. Goodenough daha da geliştirerek iki katına çıkardı ve 2001 yılında da Japon kimyager Akira Yoshino da akümülatör yapımında ek iyileştirmeler yaptı. Akira Yoshino da bataryalardaki saf haldeki lityumu tamamiyle çıkarıp, bataryaları sadece lityum iyonlarıyla çalışabilir hale getirdi. Bu buluş, bataryaların pratik hayatta yaygın kullanımını mümkün ayla getirdi.
M. Stanley Whittingham, Akira Yoshino ve John B. Goodenough ile birlikte lityum iyon bataryaların buluş edilmesine katkıda bulunan çalışmalarından ötürü 2019 yılı Nobel Kimya Ödülünün sahibi oldu. Ödülün yanı sıra 9 milyon İsveç Kronu (yaklaşık 1 milyon dolar) para armağanının da sahibi oldular.
Ödülleri :
2019 – Nobel Kimya Ödülü
2018 – Turnbull Ödülü Araç Gereç Araştırmaları Derneği
2018 – Milli Mühendislik Akademisi
2017 – Milletlerarası Katı Hal İyonları Derneği’nden Kıdemli Bilim Adamı Ödülü
2015 – Thomson Reuters Ödülü
2010 – Amerikan Kimya Derneği’nden Ömür Boyu Katkılar Ödülü
2007 – New York Eyalet Üniversitesi, Burs ve Becerikli Etkinliklerde Mükemmellik Ödülü ve Üstün Araştırma Ödülü
