Federico Garcia Lorca
Federico Garcia Lorca Biyografisi
İspanyol şair Lorca, yüzyılının en büyük iki İspanyol şairinden biri olarak kabul edilir.
Federico Garcia Lorca, 5 Haziran 1898 tarihinde Fuente Vaqueros, İspanya’da çifçi bir baba ve hoca bir annenin çocuğu olarak Granada yakınlarında bir köyde doğmuştur. Dadısından dinlediği geleneksel İspanyol baladları ve çingene öyküleri ile büyüdü.
Ailesinin daha çocuk yaşlarda satın aldığıatçının tiyatroyla tanışmasına önemli bir vesile oldu. Ailenin Fuente Vaqueros’tan Granada’ya taşınmasıyla, Lorca’nın gençlik yılları çingeneler arasında şiirler yazarak ve şarkılar söyleyerek geçti.
Colegio Del Sagrago Corazon des Jesus adlı Cizvit okulu’ndan daha sonra Granada Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne girdi. Hukukun yanı sıra edebiyat, tiyatro, müzik ve resimle ilgilendi, uğraştı. 1918’de birincil kitabını yayımladı. 1919 yılında Madrid‘e yerleşti.
1922 yılında 24 yaşında iken Madrid’de 18 yaşındaki artist Salvador Dalí’ye aşık oldu. 1933 yılında açıkladığı eşcinsel tercihi sebebiyle Katolik kilisesi ile arası açıldı. Yönetmen ve sanatçı Luis Bunuel de arkadaşı idi. Federico Garcia Lorca, Salvador Dalí ile birlikte İspanya’nın çağdaşlaşması için çalışan sanat adamlarından birisi olarak karşımıza çıkmaktadır.
Madrid’de verimli bir kültür ortamı buldu; İspanyol folklorunu inceledi. Rafael Alberti, Vicente Aleixandre, Juan Ramon Jimenez, Salvador Dalí, Pedro Salinas ve Luis Bunuel ile dostluk kurdu. Yayımladığı şiir kitapları mükemmel alaka uyanırdı.
1928 yılında yazdığı Romancero gitano (Çingene Baladı) ile ün kazandı.
1930’da Amerika’ya çağrıldı, çoğu konferans verdi. 1933’te ikinci defa Amerika’ya gitti; Arjantin, Brezilya ve Uruguay‘ı dolaştı. 1934’te İspanya’ya döndüğünde ortalığı karışmış buldu. Hükümet sağcıların eline geçmişti. Maden işçilerinin ayaklanması silah zoruyla bastırılmıştı. Lorca bir yandan şiirlerini yazıyor, bir yandan tiyatrolarını oynatıyordu. 1936’da solcular başa geçince birkaç ay içerisinde toplumsal şart gerginleşti. Faşistler suikastlara girişiyor, ırk da bu suikastlara karşılık veriyordu. Lorca için Granada’ya dönmekten başka çıkar yol kalmamıştı. Lakin o Granada’ya döndükten bir iki gün sonradan, ayaklanan Franco’cular Güney İspanya’yı ele geçirdiler ve ırksa-ideolojik temizliğe başladılar. Onbeş bin kişiyi kurşuna dizdiler. Lorca da tutuklandı, 19 Ağustos 1936‘da Falanjistler göre kurşuna dizildi.
Federico Garcia Lorca, 19 Ağustos 1936 tarihinde Alfacar, İspanya’da 38 yaşında öldürülmüştür.
Eserleri :
Şiirleri :
– Anış
– Atlının Türküsü
– Ayağı Karıncalı
– Deniz Suyu Türküsü
– Dövülen Çingenenin Şarkısı
– Göğün Yeşilinde
– Güzelce Kalın
– Kaçışa Gazel
– La Soleâ
– Ölü Çocuğa Gazel
– Sevilla Ninnisi
– Sezilmemiş Aşka Gazel
– Su Kıyısında İki Gemici
– Üç Akarsu Üzerine Ufak Balad
Türkçe’ye çevrilmiş eserleri :
– Seçme Şiirler, Çeviri: Adnan Özer,
– Zambak ve Gölge, Çeviri: Kemal Özer-Gülşah Özer,
– Seçilmiş Şiirler, Çeviri: Sabri Altınel,
– “Cante Jondo” Şiiri, Çeviri: Sabri Altınel,
– Federico Garcia Lorca: Tüm Şiirler (4 kitap), Tercüme: Sait Maden,
– Ne Acayip Federico Adında Olmak, Tercüme: Erdal Alova,
– Federico Garcia Lorca Bütün Şiirleri, Çeviri: Erdoğan Alkan,
Yapıtları
1918 – Impresiones y paisajes (İzlenimler ve Görünümler)
1921 – Poema del cante jondo (Cante Jondo Şiiri)
1921 – Libro de poemas (Şiirler Kitabı)
1926 – Oda a Salvador Dalí (Salvador Dalí’ye Ode)
1927 – Canciones (Şarkılar)
1928 – Primer romancero gitano (Çingene Baladları)
1930 – Poeta en Nueva York (Şair New York’ta)
1935 – Llanto por Ignacio Sánchez Mejías (İgnacio Sançez Mejiyas’a Matem)
1935 – Seis poemas gallegos (Altı Galiçya Şiiri)
1936 – Diván del Tamarit (Tamarit Divanı)
1936 – Sonetos del amor oscuro (Kara Sevda Soneleri)
1936 – Primeras canciones (İlk Şarkılar)
