Franz Lehar

Franz Lehar Biyografisi

Franz Lehar operet besteleri ile çok ünlüdür ve tüm opera ve operet eserlerinin sayısı 41 olarak gösterilmiştir

Franz Lehar, 30 Nisan 1870 tarihinde Komárom, Macaristan’da doğmuştur. Babası Macar asıllı “Avusturya-Macar” ordusunun “50. Piyade Alayı” bando şefi idi. 12 yaşındaki Prag Konservatuvarı’na girdi. “Prag Konservaturı”nda keman ve kompozisyon dersleri aldı. 1882’den 1888’e kadar Prag Konservatuvarı’nda okudu, 1889’dan sonradan Viyana’ya yerleşti. Bu okuldan mezun daha sonra 1889 yılında Viyana’da babasının yöneticilik ettiği bir askeri bandoya asistan şef olarak girdi. 1890 yılından başlayarak uzun yıllar babası gibi askeri orkestraları yönetti. 20. yüzyıl başlarında operetlerinin kazandığı başarı üzerine yaşamını bestecilikle ve kendi eserlerini yöneterek kazanma olanağı buldu, “ikinci Viyana klasik opereti”nin ustası sayılan Lehar, başarısıyla Johann Strauss I’u bile gölgede bıraktı.

Franz Lehar, 1902 yılında Viyana’da meşhur Theater lahza der Wien’e orkestra şefi olarak atandı ve aynı sene Kasım’da ilk bestelemiş olduğu opera eseri “Wiener Frauen” (Viyanalı Kadınlar) orada sahnelendi

İlk opereti «Wiener Frauen» (Viyanalı Kadınlar), beğenilince Lehar hayatını operet besteleyerek kazanabileceğine inandı, başka hiçbir işle meşgul olmadı. Bir operası, birkaç da orkestra eseri varsa da, ona asıl ün kazandıran eserleri operetleridir. Lehar’ın en fazla takdire değer opereti de «Die Lustige Witwe» (Şen Dul) opereti olmuştur. Bu eser, dünyanın her yanında ara sıra sahneye konur. Operetin dağıtılmış parçaları, giderken valsler, klâsik hafif müzik parçaları arasına girmiştir, ufak orkestralar bunları çoğu kez çalarlar.

Franz Lehar operet besteleri ile ünlüdür, tüm opera ve operet eserlerinin sayısı 41 olarak gösterilmiştir. Bunlar arasında en ünlüsü Neşe Saçan Dul (Die lustige Witwe) olarak kabul edilebilir. Bu operet eserlerinde bulunan tek şarkılar da popüler olmuştur; Neşeli Dul operetinde yer alan “Vilja Şarkısı” ve Tebessümler Diyarı operetindeki “Dein ist mein ganzes Herz” sayılabilir.

Lehar operetleri, arkadaşı olan opera tenörü Richard Tauber kadar yorumlanmaları ile bilinmektedir. 1922’de “Frasquita” opereti ile başlayarak 1925-1936 döneminde Lehar’in yazdığı 6 operet Tauber’in sesinin özelliklerine tarafından kurulmuştur.

Operetleri kadar ünlü olmamakla beraber Franz Lehar “sonatlar”, “senfonik şiirler”, “marşlar” ve “valsler” de bestelemiştir. Bunlardan bazıları meşhur operetlerden uyarlanmıştır.

1935 yılında eserlerinin yapım haklarını kendi elinde denetim olabilmek için “Glocken Verlag” adlı bir yayınlama evi kurmuştur.

Müziksel eserleri, Adolf Hitler ve Nazilerin fazla beğendiği Vilhelm Richard Wagner‘in eserlerinden fazla öbür olmakla beraber, Franz Lehar’in operetleri Adolf Hitler göre çok beğenilmiştir. 1940’da Lehar’a Nazi Almanyası’nda Sanat Madalyası verilmiştir. Halbuki Lehar’in karısı Yahudi asıllı idi.

Franz Lehar, 1924 yılında Sophie Paschkis ile evlendi. Eşi 1947 yılında vefat etti.

Franz Lehar, 24 Ekim 1948 tarihinde 78 yaşında Bad Ischl, Avusturya’da ölmüştür.

En ünlü operetleri:
1905 – Die lustige Witwe (Neşeli Dul)
1909 – Der Grafvon Luxemburg (Lüksemburg Kontu)
1910 – Zigeunerliebe (Çingene Aşkı)
1925 – Paganini
1927 – Der Zarewitsvh (Çarın Oğlu)
1929 – Das Landdes Lachelns (Tebessümler Diyarı)
1930 – Schön ist die Welt (Dünya Güzeldir)
1934 – Giuditta