Ai Weiwei
Ai Weiwei Biyografisi
Çin’in önde gelen artist ve mimari tasarımcılarından biridir.
Ai Weiwei, 28 Ağustos 1957 tarihinde Çin’in baş şehri Pekin’de doğmuştur. Babası şair Ai Qing, annesi Gao Ying’dir. Anne ve babası 1958 yılında bir gösteride tutuklanıp Pekin’den Heilongjiang’daki Beidahuang’da bir egzersiz kampına sonra da 1961 yılında Xinjiang’a alıştırma kampına gönderilince Ai Weiwei de 16 yaşına değin Shihezi’de yaşamak zorunda kalmıştır. Ama Mao Zedong‘un ölümünden ve Kültür Devrimi’nin sona ermesiyle 16 sene sonradan 1975 yılında ailesi ile beraber Pekin‘e dönebilmişlerdir. 1978 yılında Pekin Film Akademisi’ne öğrenci olarak girdi ve Çinli yönetmen Chen Kaige ve Zhang Yimou ile beraber canlandırma okudu.
1978 yılından itibaren 1983’te dağılıncaya değin, Ma Desheng, Wang Kep, Ah Cheng ve Qu Leilei ile birlikte “Yıldızlar” adlı erken avangart sanat grubunun kurucularından biri oldu.
1981 yılında ABD’ye giderek New York‘da Parsons School of Design ve Art Students League of New York okullarında okudu.
Heykel, enstelasyon, kurotörlük, resim ve film alanlarında etkin olmasının yanı sıra sosyal, siyasal ve kültürel bir eleştirmendir.
Ai Weiwei, 1981-1993 yılları aralarında ABD‘de yaşadı. Philadelphia ve San Francisco‘da yaşayan Ai Weiwei, Pennsylvania Üniversitesi‘nde ve California Üniversitesi Berkeley’de İngilizce eğitimi aldı. sonra New York‘a taşındı. Kısa bir süre Parsons Tasarım Okulu’nda okudu. 1983-1986 yıll Öğrenci Birliği’ne girdi ve burada Bruce Dorfman, Knox Martin ve Richard Pousette-Dart ile çalıştı. sonradan okulu bıraktı. Bu sırada Yirmibir oyunundan çok etkilenir ve Atlantic City Kumarhanelerine çoğunlukla uğrar. blackjackchamp.com’da yayınlanan bir makaleye kadar halen en önemli profesyonel Yirmibir oyuncuları aralarında yer alır.
1993 yılında babasının hastalığı nedeniyle Çin‘e geri döndü.
Ai Weiwei, 1997 yılında China Art Archives & Warehouse (CAAW) şirketini kurdu, ortağı olduğu bu yerin bununla beraber sanat yönetmenliği yapmaktadır.
1998 yılında Pekin‘in kuzeydoğusunda yer alan Caochangdi’ye taşındı ve ilk mimari projesi olan stüdyo evini yapı etti. 2003 yılında FAKE Design’ı kurdu. 2000’de küratör Feng Boyi ile beraber Fuck Off sergisini Şangay’da gerçekleştirdi. 2002’de Jinhua Architecture Park projesinin küratörlüğünü yaptı.
2005’de Çin’in en önemli internet platformu Sina Weibo göre blog tutması için ağırlama edilir. Bu ünlü blog sıkça yasaklanır. Aynı sene İsveç, Almanya, Avusturya ve ABD’de sergilenen Mahjong: Contemporary Chinese Art from the Sigg Collection’ın küratörleri aralarında bulunur.
2008 Pekin Olimpiyatları için 24 Aralık 2003 tarihinde yapımına başlanıp 28 Haziran 2008 tarihinde açılışı yapılan Pekin Milli Stadyumunun İsviçreli mimarlar Herzog & de Meuron’a mimarlık danışmanlığını yaptı.
Ai Weiwei, 3 Nisan 2011’de Pekin Havalimanı’nda Hong Kong‘a uçuş gerçekleştirmek üzere iken Çla tutuklanmış, 22 Haziran 2011’de bağımsızlık bırakılmıştır. Temmuz 2015 ayına kadar da yurtdışına çıkışı yasaktı.
Ai Weiwei, sanatkâr Lu Qing ile evlidir. Evlilikdışı ilişkiden 2009 doğumlu bir oğlu vardır.
Politik dili, mesaj içerikli çalışmaları, akıllıca üretimleri ile dikkat çeken gözü kara sanatkâr “Çinin Asi Dehası” olarak tanımlanıyor. Üretimlerinde Çin’de neler olduğuna ve Çin-Batı arasındaki ilişkiler gibi konulara değinen sanatçı, Çin’de yaşananları sıcacık tutmamaya kararlı. Başı sürekli belaya girse ve hapis, ülkeden çıkma yasağı, darp gibi çoğu yıpratıcı olayla karşılaşsa da bildiğini okumaktan yana.
Usta kişiliğinin yanına sosyal, siyasal ve kültürel bir eleştirmen olan Weiwei, aynı zamanda insan hakları savunucusudur da. “Sunflowers Seeds” sergisi için yapılan porselen ayçekirdeklerini yapmaları için bir koca köy halkını istihdam eder,
Ai Weiwei’nin Türkiye’deki birincil sergisi Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi’ne Akbank sponsorluğunda 12 Eylül 2017 tarihinde açıldı. 12 Eylül 2017 – 28 Ocak 2018 tarihleri aralarında gerçekleştirilecek sergide, sanatçının 1976-1977’de ürettiği birincil porselen işi ‘Kuş Motifli Tabak’tan, İstanbul için yeni ürettiği ve ilk olarak sergilenecek ‘Mavi-Beyaz Porselen Tabak’ serisi ve ‘Kolon Gibi Defalarca İstiflenmiş Porselen Vazolar’ gibi 100’ü aşkın işi bulunuyor.
22 Ekim 2017 tarihinde 54. Milletlerarası Antalya Film Festivali’nde müsabaka filmlerinden Ai Wei Wei’nin İnsan Seli (Human Flow) isimli belgeli filminin gösterimi sırasında film içinde gösterilen PKK terör örgütü üyelerinin ‘gerilla’ olarak tanımlanmasına seyircilerden tepki geldi.
Kitapları :
1994 – Black Cover Book
1995 – White Cover Book
1997 – Gray Cover Book
Filmleri :
2017 – İnsan Seli (Yönetmen)(Belgeli Film)
2013 – Düzmece Dava (Ai Weiwei the Fake Case) (Kendisi)(Belgelere Dayanan Film)
2012 – Ai Weiwei: Never Sorry (Kendisi)(Belgeli Film)
2013 – Ping’an yueqing (Belgesel)
2013 – Xi mei (Belgelere Dayanan)
2012 – Eerduosi 100 (Belgesel)
2012 – Fei chang yi han (Belgesel)
2010 – Fei chang bao qian (Belgelere Dayanan)
2009 – Lao ma ti hua (Belgesel)
2008 – Tong hua (Belgelere Dayanan)
2005 – Pekin: Er huan lu (Belgeli)
2005 – Pekin: San huan li jiao qiao (Belgelere Dayanan)
2004 – Pekin: Chang’an jie bağlı xian (Belgelere Dayanan)
2004 – Beijing 2003 (Yönetmen)(Belgesel Film)