Aleksandr Soljenitsin

Aleksandr Soljenitsin Biyografisi

1970 yılında Nobel Edebiyat Ödülü verildi.

Aleksandr Soljenitsin, 11 Aralık 1918 tarihinde Kislovodsk, Rusya’da doğmuştur. Açık Fikirli bir Kazak ailesinden geliyordu. Babası doğumundan önce bir kazada öldüğünden, annesi göre yetiştirildi. Annesi Taisiya Solzhenitsyna, babası Isaakiy Solzhenitsyn’dır. Rostovna-Donu Üniversitesi’nin matematik bölümünü bitirdikten daha sonra Moskova Devlet Üniversitesi’nde mektupla edebiyat öğrenimi fark etti. 1942 yılında üniversiteden mezun oldu. giderken Orduda topçu olarak ödev aldı. 1939-1945 arasında dört sene Sovyet ordusunda topçu olarak tayin yaptı. 1942 yılında yüzbaşı rütbesindeyken İkinci Dünya Savaşı’na katıldı. Ama 1945 yılında cephedeyken yazdığı mektuplardaki Josef Stalin karşıtı görüşleri sebebiyle tutuklandı ve sekiz yıl hapis cezasına çarptırıldı.

Sovyetler Birliği’nin Adolf Hitler‘le uzlaşma yolu bulmasının savaşı önleyebileceğini, bu yüzden Sovyet halkının savaştan nedeniyle yaşadığı yıkımdan Josef Stalin‘in Hitler’den daha pozitif sorumlu olduğunu iddia etti.

Moskova yakınlarındaki bir hapishaneye konulan Soljenitsin, 1950 yılında Kazakistan’da yer alan Ekibastus’ta siyasal tutuklular için düzenlenmiş özel bir kampa gönderildi ve üç yıl burada kaldı. Bu kamptan da “istenmeyen birey” (persona non grata) bildiri edilerek 1953 yılında sürgüne gönderildi. Kazakistan’ın Kok Terek köyünde öğretmenlik yaρmaya başladı. Bu dönemde kansere yakalandı ve bir vakit Taşkent’te çare fark etti.

1962’de “İvan Denisoviç’in Yaşamında Bir Gün” adlı kitabını çıkardı. Bu öyküsünün başarısı üzerine kendini adamakıllı yazarlığa verdi. Soljenitsin, Kruşçev’in 1964’te iktidardan düşmesinden sonra gier ve baskılarla karşı karşıya kaldı. 1963’te yayımlanan öykü kitabından sonradan yapıtlarının SSCB’de basılmasına müsade verilmedi. Bunun üstüne yapıtlarını gizli gizli çoğaltıp dağıtmaya başladı.

Bir yıl sonradan Sovyet Yazarlar Birliği’ne kabul edildi. Ama “Matryonin dvor” ve “Dlya polzı dela” adlı öyküleriyle baştan partinin kasıt tahtası haline geldi. 1966’da yazara ülke dışına çıkma yasağı konuldu ve üç yıl sonradan Yazarlar Birliği’nden çıkartıldı. 1970 yılında değer görüldüğü Nobel Edebiyat Ödülü’nün kendisine politik nedenlerle verildiği iddia edildi ve yeniden SSCB’ye alınmayacağından çekinerek Stockholm ‘deki ödül törenine katılmadı.

Gulag Ekip Adaları adlı eseri yayımlanır yayımlanmaz Sovyet basınının saldırısıyla karşılaşan Soljenitsin, Batı’nın gösterdiği büyük ilgiye karşın tutuklandı ve 12 Şubat 1974’te vatana ihanetle suçlandı. Ertesi gün SSCB yurttaşlığından çıkarılarak ülke dışına sürüldü. 1974 yılında Sovyet hükümeti kadar vatandaşlıktan çıkarıldıktan sonra hudut dışı edildi. İsviçre’ye yerleşen Soljeoitsin, 1974 Aralıkta İsveç’e gitgide artarak 1970’te kendisine verilmiş olan Nobel Edebiyat Ödülü’nü aldı.

İki yıl İsviçre‘de kaldıktan sonradan 1976 yılında Amerika Birleşmiş Devletleri‘ne göç etti. Vermont’taki bir çiftliğe yerleşti.

İsviçre ve ABD’de geçirdiği sürgün yıllarından sonra Mihail Gorbaçov, yazarın vatandaşlık haklarının geri verilmesi gili kararı 1991 yılında resmen kaldırttı. Aleksandr Soljenitsin, 1994 yılında Rusya’ya döndü.

Komünizm dönemi Rusyasını anlattığı Gulag Takımadaları, çoğu otoriteye göre Komünizmin sonunu getiren eserdir. Paris‘te yayınladığı üç ciltlik Gulag Takımadaları birinci cildini 1973’te, iki cildi 1975’te, üçüncü cildi de 1976’da yayımlandı.

Aleksandr Soljenitsin, 1973 yılında Natalya Reşetovskaya ile evlendi ölene dek evli kaldı.

2007 yılında Rusya devlet başkanı Vladimir Putin kendisine ödül verdi.

Aleksandr Soljenitsin, 3 Ağustos 2008 tarihinde Moskova, Rusya’da 90 yaşında ölmüştür.

Kitapları :
1962 – İvan Denisoviç’in Yaşamında Bir Gün
1962 – Nedenin İyiliği İçin
1968 – Kanser Koğuşu
1968 – İlk Çember
1969 – Aşk Kızı ve Masum
1971 – 13 Numaralı Koğuş (Kanserliler Pavyonu)
1971 – Ağustos 1914
1973 – Gulag Takımadaları 3 deri
1974 – Prusya Geceleri
1974 – Aleksandr İsaevich Soljenitsin, Sovyet Liderlerine Bir Mektup, Collins: Harvill Press
1975 – Meşe ve Buzağı
1975 – Lenin Zürih’te
1980 – Ölümcül Tehlike: Sovyet Rusya ve Amerika’ya Tehditler Konusundaki Yanlış Kavramlar
1983 – Kasım 1916
1983 – Galibiyet Kutlamaları
1983 – Mahkûmlar
1990 – Rusya’nın Tekrar İnşa Etmek
1992 – Rusya Nasıl Kurtulur?
1995 – Mart 1917
1995 – Nisan 1917
1995 – Rus Sorunu
1997 – Görünmez Müttefikler
2000 – Rojeke İvan Denisoviç (İvan Denisoviç’in 1 günü)
2000 – Kreçetovka İstasyonu’nda Bir Durum / Matriyona’nın Evi
2003 – 200 Sene Defalarca beraber: 1772’den İtibaren Rus-Yahudi İlişkileri Üstüne

Aleksandr Soljenitsin Sözleri :
İnsanların ellerinden her şeylerini almadığınız sürece şeyini çaldığınız an sizin etki alanınızdan çıkar. O artık özgür olmuştur. / Aleksandr Soljenitsin

Doğruya eklediğiniz her şey, doğruluğu eksiltir. / Aleksandr Soljenitsin

Çok eski çağlardan beri cesaretsizliğin, sonun başlangıcı olarak kabul edildiğini söylemeye lüzum var mı acaba. / Aleksandr Soljenitsin

Bir çığlık bir çığ meydana getirir. / Aleksandr Soljenitsin

İnsan mezardan dönemez fakat hatadan dönebilir. / Aleksandr Soljenitsin