Arif Sağ
Arif Sağ Biyografisi
Milletvekilliği görevi de yapmış olan Türk müziğinin sanatçı yorumcusu, bağlama virtüözü.
Arif Sağ, 1945 yılında Erzurum‘un Aşkale ilçesi Dağlı Köyü’nde dünyaya geldi. 3-4 yaşlarından itibaren kendisini babasının değirmeninde buldu. Müzikle ilk tanışması da orada oldu. Ressam bu süreci şöyle anlatır;
“Tek bir ses, suyun sesi. Su altta pervanelere vurur. Pervanenin dönerken çıkardığı ses ve bundan başka iki taşın birbirine sürtmesinin sesi birbirine karışır. O sesi değiştiren tek yabancı öğe vardır. O da kocaman, şakşak denen ağaçtır. Ağacın üzerine balata çakarlar. Taş döndükçe ona sürter, ara sıra taşın çakılları layık, şangır şungur sesler çıkarır. Yani düz sesi bir ritimle, öbür seslerle bozar. Değirmende bu sesleri kesintisiz dinlemek zorundasınız. Taşlar devamlı döner ve şakşak dediğimiz ağacın üstündeki o nalların sesi değirmen taşına müzikte duyduğun ritmi verir. Ve orada düş kurarsın, rüya görürsün… Orkestralar yönetirdim orda bence. Müziği ben oradan hatırlıyorum. Müziğe kafamı taktığım, müzikle diyalogu kurduğum yıllar o senelerdir…”
Değirmentaşı ve su sesinin uyumu Arif Sağ’ın dinlediği ilk orkestraydı. 5 yaşında kavalla, 6 yaşında ise gramofon ve plakla tanıştı. Bağlamayla 7 yaşında iken Erzincan’da Bez Dede‘nin dükkanında tanıştı. Bu işyeri Davut Sulari, Aşık Kalıcı, Ali Ekber Çiçek, Aşık Beyhani, Kemter Yusuf gibi nice ustaların yetişmesinde öncü olmuştu. 14 yaşına kadar aşıklık geleneğini öğrenip deyişler söylemeye başlayan usta, sonraki yıllarda İstanbul’a geldi ve Aksaray Musiki Cemiyeti‘nde Nida Tüfekçi‘nin öğrencisi oldu.
Bu dönemlerde müzikal altyapısını oluşturma dönemiydi. 1960 ve 70’li yıllar Arif Sağ için müzikte arayış yıllarıydı. Arif Sağ’ın, bu dönemin toplumsal hareketlerinin müzikle bağdaşan yanlarından çok, piyasadaki ve devlete ait kurumlardaki müzik uygulamalarına siklet verdiği söylenebilir. İlk plağı “Dikkatsiz Gezme Şaşkın Bir Gün Ölürsün“ü bu dönemde, 1963’te çıkarmıştı. 1965’de İstanbul Radyosu‘na bağlama sanatçısı olarak girdi.
Bu yıllarda Sağ’ın piyasadaki faaliyetleri de devam etmekteydi. Arif Sağ 45’lik plak dönemi olarak adlandırılan ve takriben 20 yıl sürekli bu sürecin en parlak simalarındandı. Bu süreçte 45’in üstünde plak, 200’ün üstünde beste yaptı. Dağıtılmış sanatçılara bağlamasıyla eşlik etmesinin yanına, – yeniden bu dönemde- bestelerini de pek fazla sanatçıya verdi. Yapılan müzik bugünkü terminolojiyle bir nesil arabesk- fantazi benzeriydi; bestelerinde ise lokal motifleri çok sık kullandı.Bu da onun halk müziğinden kopamadığı gerçeğinin bir diğer göstergesiydi.
1975’de kurulan “İstanbul Devlet Türk Müziği Konservatuarı“na “öğretim üyesi” olarak giren Arif Sağ, ahali ve bağlama konusundaki akademik çalışmalarını da bu dönemde başlattı. 1982’de konservatuardan ayrıldı, kendi adına “Arif Sağ Müzik Evi“ni kurdu. giderken Musa Eroğlu, Muhlis Nehir ve Yavuz Top gibi bağlamanın öteki ustalarıyla Muhabbet serisinin irlikte alıştırma, beş albüm ortaya çıkardı.
1982 yılında İstanbul Şan Tiyatrosu‘nda birincil “Bağlama Resitali“ni verdi. Ardından bu dönemlerde Avrupa’nın bir çok ülkesi ile Uzakdoğu’da (Japonya‘da) ahali müziğimizi ve halk çalgımızı tanıtıcı çalışmalar yaptı.
Ülkemizde müzik alanında kişisel renklere ve üstün yeteneklere sık rastlanmasına karşın, bağlama çalgısında bir ekol yaratan ressam sayısı parmakla sayılacak dek azdır. İşte bunlardan birisi ve -şimdilik – sonuncusu Arif Sağ‘dır. Bağlamaya teknik bakımdan egemen olduğu kadar Arif Sağ’ın icrası, yerel tavırlar, repertuar ve duygu bakımından da zenginliklerle doludur. halk ve bağlama alanında özgün arayışlarını yoğunlaştırarak sürdüren Arif Sağ, bir dönem (1987-1991) mecliste “milletvekili” olarak yer alan birincil sanatçıdır.
14 Aralık 1987 – 20 Ekim 1991 tarihleri aralarında 18. dönem Türkiye Büyük Halk Meclisi‘nde milletvekili olarak atama yaptı.
2 Temmuz 1993‘te Madımak otelinde gerçekleşen Sivas Katliamı’ndan sağ kurtulmuştur.
5 Mayıs 1996’da Almanya Cumhurbaşkanı Roman Herzog‘un desteği ile Köln Flarmoni Orkestrası ile Köln Flarmoni Salonu‘nda verdiği konserle Anadolu müziğinin batıya tanıtılmasına ciddi katkıları oldu.
1996 yılında Köln Senfoni Orkestrası eşliğinde Erdal Erzincan ve Erol Aydınlık‘la birlikte Köln’de verdiği konser büyük alaka gördü ve yine aynı yıl Cumhurbaşkanlığı göre verilen özel ödülü aldı. Arif Sağ, sazında glan Anadolu Aleviliği’nin “aşık-ozan” geleneği ortamında yaşayarak yetişti.
Erdal Erzincan ile birlikte iki ciltten oluşan Bağlama Metodu adlı kitabın yazarıdır.
Son olarak 21. 01. 2000 – 05. 02. 2000 tarihleri arasında, İspanya’nın ünlü Flamenko gitaristi Toma Tito ile Avrupa’nın 12 bambaşka şehrinde konserler vererek bağlamanın yurt dışarıya tanınmasını ve yargı ettiği övgüyü almasını sağladı.
Arif Sağ, 1970 yılında Yıldız Bayşu ile evlendi. Tolga Sağ ile Aslı Sağ adlarında iki çocuk babasıdır. Eşi Yıldız Bayşu,“Sevemedim Kara Gözlüm” adlı eserin bestecisi Abdullah Nail Bayşu’nun kızıdır. Eşi Yıldız hanım 18 Ekim 2016 tarihinde İçerenköy’deki Bayındır Hastanesi’nde kanser tedavisi görmekte iken vefat etti.
17 Mayıs 2017 tarihinde Akciğer kanseri teşhisi konulan Arif Sağ, tedavi bakmak amacı ile hastaneye yatırıldı. Hastanede yapılan kontrollerinde Arif Sağ’ın beyninde ve akciğerinde ot gibi yaşama olduğu tespit edilmiş ve beynindeki ot gibi yaşama başarılı bir operasyonla alınmıştır.
Kitapları :
2009 – Bağlama Metodu (Erdal Erzincan ile birlikte)
Albümleri :
Gurbeti Ben mi Yarattım? (1981)
İnsan Olmaya Geldim (1983)
Muhabbet 1-5 (Muhlis Nehir, Musa Eroğlu ve Yavuz Top ile birlikte) (1983-1989)
Halay (1988)
Duygular Dönüştü Söze (1989)
Türküler Yalan Söylemez (1990)
Biz İnsanlar – Kerbela (1990)
Resital 1 (Musa Eroğlu ile birlikte) (1990)
Ben Çaldım Siz Söyleyin (1991)
Halaylar ve Oyun Havası (1992)
Direniş (1993)
Umut (1995)
Seher Yıldızı (Belkıs Akkale ile birlikte) (1996)
Concerto for Bağlama (1998)
Golden Bağlama with The İstanbul State Symphony Orchestra (Erdal Erzincan ve Erol Parlak ile birlikte) (1999)
Dost Yarası (2002)
Davullar Çalınırken (2005)
Anadolu Döktürmeleri (2006)
Ezo Gelin – Dizi Müziği (2007)
Şekeroğlan – Saz ile Oyun Havaları (2011)
