Ayşen Gruda

Ayşen Gruda Biyografisi

Türk Sineması ve Tiyatrosu’nun “Domates Güzeli” lakaplı oyuncusu.
Ayşen Gruda, 30 Kasım 1945 tarihinde Erman Ailesi’nin ortanca kızı olarak istanbul, Yeşilköy’de Osmanlı zamanında karargâh olarak kullanılan bir köşkte doğdu. Babası kara tren makinistiydi. Komedi yeteneği, çocuk yaşta Yeşilköy’deki evlerinde Ermeni komşularının taklidini yaparken ailesi tarafından keşfedildi. Lise ikiye bu arada babası vefat etti. Geçim sıkıntısı yüzünden okulu bırakıp çalışmaya başladı. Kardeşi Ayben Erman ve ablası Ayten Erman da kendisi gibi oyuncu olacaktı. Televizyon için yaptığı skeçlerden birinde canlandırdığı “Domates Güzeli Nahide Şerbet” karakterinden sonra lakabı “Domates Güzeli” olarak kaldı.

Ayşen Gruda, Tevfik Bilge’nin turne tiyatrosunda profesyonel oyunculuğa başladı. İlk rolü 1962 yılında “Kongre Eğleniyor” adlı vodvilde küçük bir hizmetçi rolü idi. 1977 yılında 16 senelik televizyonda bir komedi programı içinde yayınlanan skeçte canlandırdığı “Domates Güzeli Nahide Şerbet” karakterinden daha sonra cümbür cemaat göre tanındı.

Ayşen Erman, Ankara Meydan Sahnesi’nde tiyatro oyuncusu Yılmaz Gruda ile tanışıp evlendi. Kızları Elvan Gruda doğunca Ayşen Gruda bir zaman tiyatroya ara verdi. Bu izdivaç uzun sürdü. Ayşen Gruda, Yılmaz Gruda’dan 1976 yılında boşandıktan sonradan da soyadını kullanmayı sürdürdü.

Ayşen Gruda sonradan yakın dostu Adile Naşit’le birlikte, Ertem Eğilmez filmlerinin çekirdek kadrosunda yer aldı.

Ayşen Gruda, “Mum Söndü“, “Deve Kuşu Kabare“, “Hababam Sınıfı Müzikali“, “Yedi Kocalı Hürmüz” gibi kabare ve müzikallerde yer aldı. Tiyatronun yanı sıra da çoğu televizyon programında skeçlerde ve dizilerde oyunculuk yaptı. Sinemada “Tosun Paşa“, “Süt Kardeşler“, “Şabanoğlu Şaban“, “Hababan Sınıfı“, “Neşe Saçan Günler” gibi birçok klasikleşmiş Türk sineması örneklerinde oynadı.

2014 yılında senaristliğini ve yönetmenliğini Cem Yılmaz’ın yaptığı “Öyle Yakında” adlı sinema filminde Cem Yılmaz, Ozan Güven, Galibiyet Algöz, Özkan Uğur, Çağlar Çorumlu, Şirincan Çakıroğlu, Tülin Itina ile birlikte rol aldı.

Ayşen Gruda, 1965 yılında tiyatrocu Yılmaz Gruda ile evlendi. Elvan Gruda adında bir kızı oldu. Bu izdivaç uzun sürdü. Boşandılar.

Ödüllerinden Bazıları:
2006 – 11. Sadri Alışık Ödülleri – En İyi Yardımcı Bayan Oyuncu – Hacivat Karagöz Neden Öldürüldü?
2010 – 47. Uluslararası Altın Portakal Film Festivali – En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu (Kağıt)

Ayşen Gruda’nın Zaman gazetesine verdiği görüşme :

Ayşen Gruda, Türk sinemasının sevilen kadın oyuncularından biri. her zaman bir başrol oyuncusu değin dikkat çekti. Onun hakkında herkesin merak ettiği tek bir konu var: Yıllarca emrindeki karakterlerde oynayan bir oyuncu olarak ayakta kalmayı nasıl başarmıştı? Ne hokka gibi burnu, ne de yay gibi kaşları vardı; ama ekrana yakışan yüzü ve karizmasıyla oyunculuğunu konuşturuyordu. bu nedenle, bayan komedyen deyince akla gelen ilk isimlerden oldu… Öteki isim ise Perran Kutman. Türkiye onlardan daha sonra neredeyse bayan komedyen yetiştiremedi. Gruda, bunun nedenini kimsenin bilmediğini söylüyor. Şimdilerde Hisseli Harikalar Kumpanyası’nda ve Fesupanallah dizisinde oynayan sanatkâr, o kadar çok insanın zannettiği gibi ‘evde kalmış kız kurusu’ rollerinin kadını değil. Domates güzeli ise hiç yok. Çünkü Gruda, “Ben hayatı, aşkları doymuş dolu yaşamış çok mutlu bir kadınım. Erkekler benim için az kalsın suç oluşturan işliyordu.” diyor.

Sizin de rol aldığınız Kemal Sunal’lı, Şener Neşe Saçan’li filmler, defalarca seyredilmesine karşın gerçi reyting alıyor. Günümüz dizilerİ yıllar sonradan izlendiğinde aynı keyfi verir mi?
Eğer jurnal değil güncel konuları işliyorlarsa keyif verir. Güncelden kastım politika, trafik, kadın-erkek, hekim-hasta ilişkileri gibi modası geçmeyecek konular… İkisi arasında ince bir teferruat vardır. Mesela İkinci Bahar dizisi acilen tekrarlanıyor. Aynı zevkle izleniyor.

Bağlı karakterlerde oynayıp da yıllardan beri ayakta kalan oyuncu sayısı az…
Tabii ama insanın fiziği çok manâlı. Ekrana yüzünüzün yakışması gerekiyor. Bu illa hokka burun, pamuk ağız, yay kaş yok. Karizmanız manâlı. Birinci neden bu. İkincisi; ben Istek Film ekolünden geliyorum. Orada başrol, son rol diye bir şey yoktu. Yalnızca süreklilik vardı ve hepimizin o senaryoya hakkıyla hizmet etmesi beklenirdi. Biz çok hür oyunculardık, lakin başı anlamsız değildik. Arzu Film’de çok sıkı bir disiplin vardı. Bunların dıştan da ben bir komedyenim. Komedyen her rolü oynar. Alt rol, orta rol, kenar rol yoktur. Bir film seyredersiniz, küçücük bir rol hafızanıza kazınır. Durum budur.

Kemal Sunal filmlerde fazla komikti; ama hakiki hayatta çok önemli olduğu söyleniyordu. Siz de öyle misiniz?
Ben işimi yapıyorum. Güler Yüzlü güler, somurtkan gülmez. Bir doktoru otobüste ameliyat yaparken hiç gördünüz mü? Ben bir oyuncuyum. İşimi yaptığım yer set, tiyatro sahnesi. Karşılığında da para alırım. Hakiki hayatta insanları güldürmek gibi özel bir görevim değil.

Karakter olarak eğlenceli biri misiniz diye sormuştum…
Ayşen içten, sözü dinlenir, sözüne güvenilir, işinde disiplinli, yüreğini iyi tutmaya çalışan biri.

Türkiye kadın komedyen yetiştirme konusunda başarısız mı?
Bayan komedyenlerin sayısı ülkemizde de, dünyada da azdır. Bunu rahmetli Oğuz Aral, Gani Müjde ve bu işle uğraşan bir yığın insanla konuştuk. Bir türlü işin içinden çıkamadık. Ya kadınlara mahsus mantıksal bağ yazılmıyor, erkek egemen senaryolar yazılıyor veya kadın, estetiğinden üzüntü duyuyor, kendini dağıtmak istemiyor. Hicvin babası, koskoca Oğuz Aral bile çıkamadı işin içinden… Bilemiyorum.

Eski filmlerinizde kendinizi izleyince ne hissediyorsunuz?
Hiçbir şey. Benim yaptığım iş laboratuvar işi. Matematik, aritmetiksel, geometri gerektiriyor. Bir bilim işi olduğu için geriden aldığım derslerle ileri doğru gidiyorum. Ben o filmleri zaten fazla izlemiyorum. Bir filmi 3 defa izleyebilirim, lakin 23 defa niçin izleyeyim? Bunu anlayamıyorum. Benzer şeyleri izle izle insan delirir. bu nedenle insanlara sormak istiyorum: Acaba bu lezzette diğer şeyler yapılmadığı ve aralıksız önünüze getirildiği için mi bunları izliyorsunuz?

Lakin herkes severek ve gülerek izliyor…
Fazla pozitif dayatılıyor izleyiciye. Çünkü diğer bir şey yok. Ben televizyonların yerinde olsam diziden ziyade 2-3 gün sürecek televizyon filmleri yaparım. Yani sinemayla televizyonu birlikte yürüten filmler… Fazla daha iyi ve başarılı işler olur. Bizim filmlerimiz alışılmış oldu bundan böyle, klasikler eskimez. Kaldırılmasın lakin ırk bıktırılmasın. Azıcık nefes aldırsınlar seyirciye, özletsinler.

Oyunculuğun şimdilerde sadece görsellik üzerinden yürümesine ne diyorsunuz?
Sinema öbür, televizyon öbür. Televizyon dizilerinin hangi mantığa dayalı olarak yapıldığını bir yapımcı değin bilemiyorum. Çağrıda Bulunmak ki böyle bir talep var. İyi olmayanlar eleniyor zaten.

Ayşen Gruda’yı eleştirebilir misiniz?
Çok artı mükemmelliyetçiyim, ailemle ilişkilerimde de anksiyete bozukluğu var denilecek değin endişeliyim. Zamanım olmadığı için istediğim dek kitap okuyamıyorum. Bunların dışarıda eleştirilecek fazla artı bir şeyim yok.

Oyunculuğunuzla ilgili…
Ne rol verirlerse oynarım, evvelallah. Çağ çok değişti. Çağdaş tiyatro daha farklı. Dünyada nasıl bir tiyatro akımı var bunları birebir peşine düşüp takip edemiyoruz. Ama öyle bir tarzı olan tiyatroya da maksimum 10 gün içinde adapte olurum.

Eski oyunculuk tekniklerini mi kullanmaya devam ediyorsunuz?
Oyunculuk teknikleri tabii ancak farklılaşıyor. Yazarların düş güçleri, nasıl bir nefes tekniği kullanılması gerektiği… Bunlar her zaman araştırılarak yapılacak şeyler. Çağın IQ’sunun yarım adım gerisinde görüyorum kendimi. Bu benim özeleştirim. Lakin yaparım.

Sizin için daima ‘evde kalmış kız rollerini oynayan bayan, kız kurusu, domates güzeli’ yakıştırması yapılıyor. Bunlar sizi nasıl etkiledi?
Bak ben sana bir şey söyleyeyim: Erkekler benim için az kalsın canice işliyorlardı vaktiyle. O rol, onlara inanmayın. O bayan ben değilim. Ben farklıyım, oynadığım roller ayrı. Ayrı kadınların acılarını dile getiriyorum. Ben hayatı, aşkları batmış doymuş yaşayan fazla mutlu bir kadınım. Benim için üzülmeyin.

Rol Aldığı Bir Takım Tiyatro Oyunları :
– Dün Gece Yolda Sırası Gelmişken Çok Acayip Bir şey oldu
– Hisseli Harikalar Kumpanyası-Haldun Dormen
– Papaz Kaçtı-Philip King
– Bizim Derslik-Ferhan Şensoy
– Yedi Kocalı Hürmüz-Sadık Şendil
– Hababam Sınıfı Müzikali-Rıfat Ilgaz
– Deve Kuşu Kabare-Haldun Taner
– Mum Söndü-Musahipzade Celal
– Ah Evlendim Vah Evlenemedim

Filmleri ve Dizileri :
– Dedemin Fişi (Sinema Filmi)2016
– Kötü Kedi Şerafettin – Hasene (seslendirme)(Sinema Filmi)2016
– Güvercin Uçuverdi (Sinema Filmi)2015
– Seni Seviyorum Adamım (Anneanne) (Sinema Filmi)2014
– Ruhumun Aynası (TV Dizisi)2014
– Ruhumun Aynası (mehpare) (TV Dizisi)2014
– Böylece Yakında (Remziye) (Sinema Filmi)2014
– Meleklerin Mucizesi (Sinema Filmi)2014
– Çakma Yaşam (Sinema Filmi)2013
– Qüfür (Anukyan) (Sinema Filmi)2013
– Hoştanlı Kalaylı Saray (Süt Anne) (TV Dizisi)2013
– Bebek İşi (Hayriye) (TV Dizisi)2013
– İbret-i Ailem (TV Dizisi)2012
– Krem (TV Dizisi)2012
– Ya Sonra (Safiye Bayan) (Sinema Filmi)2011
– Pazarları Hiç Sevmem (Fevziye) (Sinema Filmi)2011
– Leyla ile Mecnun (TV Dizisi) (Hidayet’in Annesi)2012
– Huzurum Kalmadı (Hanım Ağa Dilber) (TV Dizisi)2011
– Kukuriku – Kadın Krallığı (Sinema Filmi)2010
– Gecekondu Mahallesi (Kendisi)Tv Programı2010
– Zoraki Başkan (Sebahat) (TV Dizisi)2009
– Aile Reisi (Domates Güzeli) (TV Dizisi)2009
– Sevgili Düşmanım (TV Dizisi)2008
– Peri Masalı (Müzeyyen) (TV Dizisi)2008
– Mert İle Gert (Mal Varlığı Hala) (TV Dizisi)2008
– Kötüler Konağı (Emine) (Tv Filmi)2008
– Kağıt (Inanılmaz Bayan) (Sinema Filmi)2008
– Gece Gündüz (Hayriye) (TV Dizisi)2008
– Fesupanallah (Yüksel Teyze ) (TV Dizisi)2007
– Cumhur Cemaat (TV Dizisi)2007
– İlk Aşk (Hatice Teyze) (Sinema Filmi)2006
– İki Aile (Rukiye) (TV Dizisi)2006
– Fırtına (Feraye) (TV Dizisi)2006
– Dünyayı Kurtaran Adamın Oğlu (Safiye Ana) (Sinema Filmi)2006
– Ömer Seyfettin: Perili Köşk (Babaanne) (Tv Filmi)2005
– Ömer Seyfettin: Fon Sadristsyn… (Hala) (Tv Filmi)2005
– Deli Yuva (Güllü) (TV Dizisi)2005
– Sen misin Değil misin? (Leman) (TV Dizisi)2005
– Keloğlan Kara Prens’e Karşı (Sultan) (Sinema Filmi)2005
– Hacivat Karagöz Neden Öldürüld… (Kam Belli Başlı) (Sinema Filmi)2005
– Güz Yangını (Rukiye) (TV Dizisi)2005
– Çemberimde Gül Oya (TV Dizisi) (Misafir oyuncu)2004
– Perili Konut (Latife) (TV Dizisi)2004
– Dayı (Muazzez) (TV Dizisi)2004
– Cennet Mahallesi (Hatice) (TV Dizisi)2004
– Yeşilçam Denizi (Dometes Güzeli)Tv Programı2003
– Sultan Makamı (Dursun) (TV Dizisi)2003
– Hababam Sınıfı: Merhaba (Ayşe Hanım) (Sinema Filmi)2003
– Sözde Şakı Güya Ciddi (TV Dizisi)2000
– Tersine Dünya (TV Dizisi)2000
– Bana Babamı Anlat (TV Dizisi)2000
– Evimiz Olacak mı? (Zevahir) (TV Dizisi)1999
– Salacak Öyküleri (TV Dizisi)1998
– İlişkiler (Seher) (TV Dizisi)1997
– Hayvanlara Dokunduk (TV Dizisi)1997
– Asıl Kuzusu (Cevriye Hanım) (TV Dizisi)1997
– Çılgın Bediş 3. Sezon (Tarih Öğretmeni) (TV Dizisi) 2001
– Mesela Dedik (TV Dizisi)1996
– Palavra Aşklar (TV Dizisi)1995
– Şenlik Var (Aynur) (Sinema Filmi)1994
– İnce İnce Yasemince (TV Dizisi)1994
– Kızlar Sınıfı (TV Dizisi)1994
– Kaygısızlar (Sabriye Endişesiz) (TV Dizisi)1994
– İnsanlık Hali (TV Dizisi)1993
– Üçüzler (Aynur) (Sinema Filmi)1993
– Rumuz Sev Beni (Zekiye) (Sinema Filmi)1993
– Ana (Esas) (TV Dizisi)1991
– Bir Milyara Bir Çocuk (TV Dizisi)1990
– Hoş Bir Gün İçin (Tv Filmi)1989
– Süper Baba (Edalı) (Video)1988
– Hisseli Harikalar Kumpanyası (Prenses Mehtap) (TV Dizisi)1988
– Şam Fıstık (Safinaz) (Sinema Filmi)1987
– Çantada Keklik (Video)1987
– Seyyar Kamil (Gülbahar) (Sinema Filmi)1987
– Gönlü Bol (Emine) (Video)1987
– Etme Bulma (Video)1987
– Aile Pansiyonu (Hacer) (Sinema Filmi)1987
– Yaygara 86 (Sinema Filmi)1986
– Olacak Pek (TV Dizisi)1986
– Neşeye Bak Neşeye (Video)1986
– Mavi Muammer 3 / Ölürsün Gülme… (Video)1986
– Lotto Kralı (Ayşe) (Video)1986
– Kocamın Nişanlısı (Seher) (Video)1986
– Kiralık Konut (Ayşe) (Sinema Filmi)1986
– Karım Beni Aldatırsa (Zuhal) (Video)1986
– Karamanın Koyunu (Sinema Filmi)1986
– Huysuz (Video)1986
– Hayroş (Sinema Filmi)1986
– Ağa Bacı (Kadırgalı Leyla) (Video)1986
– Ayşe İle Ali (ayşem) (Ayşe) (Video)1986
– Şendul Şaban (Ayşen) (Sinema Filmi)1985
– Çileli Damat (Gül’ün Annesi) (Sinema Filmi)1985
– Yeter Be (Fatma) (Sinema Filmi)1985
– Uyanıklar Dünyası (Ayşe) (Sinema Filmi)1985
– Sarı Öküz Parası (Bilonun Hanımı) (Sinema Filmi)1985
– Mavi Muammer 2 / Silahtan Ödüm… (Video)1985
– Mavi Muammer (Video)1985
– Kızlar Sınıfı Yarışıyor (Sinema Filmi)1985
– Köşeyi Dönenler (Sinema Filmi)1985
– Gazino Bülbülü (Fatma) (Sinema Filmi)1985
– Yoksul Milyoner (Fehamet) (Video)1985
– Deliye Hergün Bayram (Ayşe) (Sinema Filmi)1985
– Bir İlkbahar Sabahı (Video)1985
– Aşık Oldum (İnci) (Sinema Filmi)1985
– Namuslu (Naciye) (Sinema Filmi)1984
– Lodos Zühtü (Selma) (Sinema Filmi)1984
– Kızlar Sınıfı (Ayten Öğretmen) (Sinema Filmi)1984
– Gırgıriyede Büyük Tercih (Sevim) (Sinema Filmi)1984
– Şekerpare (Peyker) (Sinema Filmi)1983
– Keyifli Kuklalar (Video)1983
– Şıngırdak Şadiye (Dilber) (Sinema Filmi)1982
– Çiçek Abbas (Şükriye) (Sinema Filmi)1982
– Görgüsüzler (Ayşegül) (Sinema Filmi)1982
– Dolap Beygiri (Hacer) (Sinema Filmi)1982
– Hekim Civanım (Şadiye) (Sinema Filmi)1982
– Buyurun Cümbüşe (Zehra) (Sinema Filmi)1982
– Adile Teyze (Ayşe) (Sinema Filmi)1982
– Hababam Sınıfı Allah’a Ismarladık (Melahat) (Sinema Filmi)1981
– Gırgıriyede Şenlik Var (Sevim) (Sinema Filmi)1981
– Gırgıriye (Sevim) (Sinema Filmi)1981
– Davaro (Ayşo ) (Sinema Filmi)1981
– Yedi Kocalı Hürmüz (Havva) (TV Dizisi)1980
– Renkli Dünya (Ayşe Güngören) (Sinema Filmi)1980
– Şark Bülbülü (Fethi’nin Kız Kardeşi) (Sinema Filmi)1979
– Doktor (Hemşire Sabahat) (Sinema Filmi)1979
– Neşelendirici Günler (Nilgün) (Sinema Filmi)1978
– Avanak Apti (Nevin Şenses) (Sinema Filmi)1978
– Şabanoğlu Şaban (Safinaz) (Sinema Filmi)1977
– İbo İle Güllüşah (Nazlı) (Sinema Filmi)1977
– Çöpçüler Kralı (Hacer) (Sinema Filmi)1977
– Seyahatname (TV Dizisi)1977
– Sarmaş Dolaş (Müjgan) (Sinema Filmi)1977
– Hababam Sınıfı Tatilde (Ayşe) (Sinema Filmi)1977
– Güler Yüzlü Gözler (Fikret) (Sinema Filmi)1977
– Böylece Olsun (Ayşe Huyugüzel) (Sinema Filmi)1976
– Tosun Paşa (Zekiye ) (Sinema Filmi)1976
– Süt Kardeşler (Emine) (Sinema Filmi)1976
– Güngörmüşler (Hizmetçi Fatoş) (Sinema Filmi)1976
– Gülşah Küçük Anne (Ebe Hanife) (Sinema Filmi)1976
– Arabacının Aşkı (Nahide Şerbet) (Sinema Filmi)1976
– Aile Şerefi (Ayşe) (Sinema Filmi)1976
– Ah Büyükbaba Vah Büyükbaba (Alev Sururi Seslendirmesi) (Sinema Filmi)1976
– Vay Anasına (Sinema Filmi)1975
– Televizyon Çocuğu (Recep’in Eşi) (Sinema Filmi)1975
– Hanzo (Feride) (Sinema Filmi)1975
– Hababam Sınıfı (Yarışma Sunucusu) (Sinema Filmi)1975
– Gariban Şakir (Sinema Filmi)1975
– Delisin (Şaziment) (Sinema Filmi)1975
– Bizim Aile / Merhaba (Feride) (Sinema Filmi)1975
– Bitirimler Sınıfı (Cevriye) (Sinema Filmi)1975
– Bir Araya Gelemeyiz (Neriman Kıraç) (Sinema Filmi)1975
– Ve Silahlara Veda (Sinema Filmi)1966