Bernard Shaw
Bernard Shaw Biyografisi
Nobel Edebiyat Ödüllü oyun yazarıdır.
George Bernard Shaw, yazdığı komediler, denemeler ve eleştirilerle çağdaş edebiyat ve siyasete büyük katkılarda bulunmuştur.
Bernard Shaw, 26 Temmuz 1856 tarihinde İrlanda, Dublin’de doğmuştur. Bütün adı George Bernard Shaw’dır. 2 ablası vardır. Babası adliye memuru idi, sonra zahire tüccarlığına girişti. Annesi müzik dersleri verirdi. Annesi ile babası boşandı. Bernard Shaw, okulda o kadar aydınlık bir öğrenci değildi fakat, evinde iyi bir müzik zevki aldı, bilgisini artırdı. Bir yandan da Dublin müzesinde, fotoğraf sanatı, sanat tarihi üstüne incelemeler, araştırmalar yapıyordu. 1871 yılında 15 yaşına gelince, bir emlak komisyoncusunun yanına çalışmaya başladı. Daha Sonra 1876 yılında annesi ile beraber Londra’da yaşayan ablalarından biri ölünce bu işi bırakıp Dublin‘den Londra‘ya annesinin yanında gitti. Burada, yarım kalan eğitimini British Museum’un kütüphanesinden yararlanarak kendi çabasıyla tamamlamaya çalıştı.
Bernard Shaw, Londra’da 9 yıl sefaletle pençeleşti. 1880lerde siyasetle ilgilenmeye başlayan Shaw, yönetim değişimin ve reformun gerekliliğdu. Bu düşüncelerin geniş kitlelere ulaşmasını ve daha iyi anlaşılmasını sağlaya çalışan Fabian Derneğine 1884 yılında katıldı. 1880lerin başında İngiltere’de kurulan Fabian Derneği günümüzde de etkinliğini sürdürmektedir. 1879-1883 yılları aralarında beş roman yazdı. Hiçbirini yayınlamadı.1882 yılından sonradan, iktisat okumaya başladı. İngiltere’deki sosyalist partisinin ilk şekli olan Fabian Derneği’ne girdi. 25 yıl bu dernekte manâlı bir rol oynadı, bilhassa 1885-1895 arasında, nükteli, hicivli konuşmalarıyla en aranan konferansçı oldu. Kapalı salon toplantılarında, açık oturumlarda sosyalizmi anlatan nutuklar veriyordu. sırası gelmişken kitap, sanat, tiyatro üzerinde eleştirmeler de yazıyordu.
Bernard Shaw, 1885 ve 1898 yılları arasında değişik gazete ve dergilerde kitap, resim, müzik ve tiyatro eleştirmenliği yapmıştır.
Bernard Shaw, birincil tiyatro oyununu 1885 yılında William Archer‘la birlikte yazmaya başladığı “Non Olet” adlı bu eserini 1892 yılında bitirebildi ve oyun, ilk kez 9 Aralık 1892’de London Royalty Theatre’da sahnelendi.
Toplumsal içerikli ve insanların gerçekleri açık açık görebilmesini sağlayacak oyunlar yazar Shaw, bunları ağır bir dille değil, eğlenceli komediler şeklinde sundu. Shaw, oyunlarında bir öykü anlatmanın yanı sıra, kendi görüşlerini de kanıtlamayı amaçladı. Bu düşünceler insanların inançlarını başaşağı ediyor, rahatsız ve huzursuz olmalarına yol açıyordu. Bu yüzden kısa sürede birçok eleştiriye maksat oldu, ama çarpıcı bir dille ve zekice yazılmış bu oyunlar izleyicilerce beğenilmekte gecikmedi.
Türkçe’ye de çevrilen manâlı yapıtları aralarında, Silahlar ve Kahraman, Kandida, Hiç Belirlenmiş Olmaz, Caesar’la Kleopatra; İnsan, Üstün İnsan ve Bir Bayan Yarattım sayılabilir.
Shaw’un, daha sonra benzersiz adıyla da Türkçe’ye çevrilen Bir Bayan Yarattım adlı komedisi 1938’de sinemaya uyarlandı ve Shaw bu filmle senaryo dalında Oscar kazandı. Oyun 1964‘te My Fair Lady adıyla müzikal olarak yeniden filme çekildi. Ülke
1894 yılında “Kahramanla Asker” adlı eseri Amerika’da oynanınca adı bütün dünyaya yayıldı. 1898 yılında us yorgunluğundan hastalandı, siyasi faaliyetlerine ara verdi. Aynı sene İrlandalı şair Charlotte Payne-Townsend’le evlendi, sakin bir hayat devresine girdi.
Son derece akıllı, nükteci bir insan olan Bernard Shaw, zamanının en meşhur kişileriyle ahbaptı. Herkesi hicvederdi, gene de herkes onu severdi.
Başyapıtlarından biri olan Jan Dark başta 1924’te sahnelendi. Zamanın en iyi oyunu olarak kabul edilen bu yapıtta Shaw, kendine özgü anlatımıyla Jan Dark’ın kahramanca yaşamı ve ölümünü öyküleştirmiştir. Oyunun kazandığı başarı üzerine, 1925‘te Nobel Edebiyat Ödülü Shaw’a verildi, fakat o bu ödülü geri çevirdi.
1925 yılında Nobel Edebiyat ödülünü kazandı. Eserleri arasında birçok komedi tarzında yazılı sosyal hicivler almak üzere 63 tiyatro oyunu vardır. En ünlü eserleri şunlardır: Candida (1898); Caesar’la Kleopatra (1912); Methuselah’a Dönüş (1920); Pygmalion (1912). Oyunları, genelde Londra`dan önce Amerika ve Almanya`da başarı elde etti. Çoğu oyunların Londra yapımları seneler her tarafında ertelenmiş olsa da “Mrs. Warren`s Profession“ (Bayan Warran`in Mesleği) (1893), “Arms and the Man“ (Silahlar ve Adamlar) (1894), “Candida“ (1894) ve “You Never Can Tell“ (Hiç Söyleyemiyorsun) (1895) gibi oyunları günümüzde hala Londra`da izlenilebilir.
George Bernard Shaw’ın 1913 yılında yazdığı aynı adlı tiyatro eserinden uyarlanan “Pygmalion” adlı filmi 1938 yılında gösterime girdiğinde o yıl En İyi Uyma Süreklilik Yüksekokul Ödülü verildi.
Vejeteryan olmasının yanında ayrıca içki ve sigaradan da hayatı baştan başa kaçınan Bernard Shaw, sosyalizm ve bayan haklarının koyu bir savunucusu olmuştur.
Bernard Shaw, 1898 yılında Charlotte Payne-Townshend ile evlendi. 12 Eylül 1943 tarihinde eşi ölmüştür.
Bernard Shaw, 2 Kasım 1950 tarihinde İngiltere, Hertfordshire’de erik ağacını budarken merdivenden düştüda olaydan birkaç gün daha sonra 94 yaşında ölmüştür. Son nefesini verirken “bu da benim için bir tecrübe olacak” demiştir.
Romanları:
1886 – Cashel Byron’s Profession (Cashel Byron’un Sanatı)
1887 – Lahza Unsocial Socialist (Asosyal Bir Sosyalist)
1914 – Love Among the Artists (Aşkın Ortasındaki Ressamlar)
1905 – The Irrational Knot, Being the Second Novel of his Nonage (Akıldışı Düğüm, Reşit Olmayanın İkinci Romanı)
1931 – Immaturity (Deneyimsizlik)
Kara kız
Bernard Shaw Sözleri :
– Her parasız kadın, koca arkasından koşan bir maceraperesttir.
– Yalancının cezası kimsenin kendisine inanmayışı yok, ana kendisinin kimseye inanmayışıdır.
– İnsanın kendini berbat hissetmesi, mutlu olup olmadığına siklet verecek kadar boş zamanı olmasından ileri kazanç.
– Benim en iyi dostum terzimdir. Çünkü ne vakit beni görse, hemencecik o andaki ölçülerimi alır. Ancak büyün öbür tanıdıklarım, benim hala eskisi gibi olduğumu düşünürler.
– Bir erkek ve ya kadının ne şekilde yetiştiğini bir kavgadaki hareketlerinden anlayabilirsiniz.
– Hareket halindeki cehaletten daha dehşet bir şey yoktur.
– İstediğinizi elde edemezseniz, elde ettiğinizi istemek zorunda kalırsınız.
– Ihtiyatlı kişi, kendini dünyaya uydurur; sağduyusuz birey, dünyayı kendine uydurmaya çalışır. Bütün ilerlemeler o nedenle sağduyusuz kişilere dayanır.
– Sözünüz senediniz kadar sağlam olamaz; çünkü, belleğiniz hiçbir süre onurunuz kadar güvenilir olamaz…
– Yaşlanmadan akıllanmayı fazla isterdim…
– Niçin tutku alındığını anlamaya niyetlenmek, zevki kaçırır.
– Ağlamaklı olmanın sırrı, ağlamaklı olup olmadığımızı düşünecek değin boş vakte sahip olmamızdır.
– Kızın iyi bir izdivaç yaparsa, bir oğul kazanırsın, yahut kızını kaybedersin.
– Bir insanın zekası, bilgisine kadar değil, veri edinme kabiliyetine tarafından ölçülür.
– Akıllı adam, aklını kullanır. Daha akıllı adam, başkalarının aklını da kullanır.
– Sevinç istemiyorum artık, yaşamak mutluluktan da asildir.
– İnsan hayatında iki feci olay vardır: Biri insanın çok istediği şeyi elde edememesi,diğeri de etmesidir.
– Yemek Yemek aşkından daha derin bir aşk yoktur.
– Tecrübelerimizle biliyoruz ama kimse tecrübelerden ders almıyor.
– daima yaşamaya çalışmayın: Başarılı olmazsınız.
– Hayat kendini bulmakla alakalı değildir. Yaşam kendini yaratmakla ilgilidir.
– Yaşam tüm insanları eşdeğer tutar, ölüm seçkin olanı ortaya çıkarır.
– İnsanlar başlarına gelenler için hep içinde bulundukları durumu suçlarlar. Ben durumlara inanmam. Bu dünyada başarılı olan halk istedikleri durumları arayan ve bulamadıkları zaman onları yaratanlardır.
– Başarısızlık, başarının anahtarıdır.
– Yapan yapar, yapamayan eleştirmen olur.
Bernard Shaw bir gün bahçeyle uğraşırken bir dostu gelmiş. Yazarı tanımamış ve sormuş; size ne dek vergi veriyorlar?
Shaw: Sadece karın tokluğuna çalışıyorum.
Eğer bize de bahçevanlık yaparsan sana iyi bir vergi öderim demiş bayan.
Shaw: Üzgünüm bayan fakat ben bayan Shaw’a ömür boyu bağlıyım.
Kadın: Fakat nasıl olur? Bu resmi olarak kölelik.
Shaw: Hayır bayan buna kölelik değil, evlilik deniyor.