Cecil Rhodes
Cecil Rhodes Biyografisi
Cecil Rhodes, 19.yy’ın son çeyreğine damgasını vuran sömürgecilik hareketinin barbar ve açgözlü niteliğini bildiren bir örnek olarak geçmiştir.
Cecil Rhodes, 5 Temmuz 1853 tarihinde Bishop’s Stortford, İngiltere’de Louisa Peacock Rhodes, Reverend Francis William Rhodes çiftinin 5 çocuğundan birisi olarak doğmuştur. Babası bir rahip idi. Tam adı Cecil John Rhodes’dir. Mektep hayatı 16 yaşında sona erdi. Çünkü veremdi.
Cecil Rhodes, 1870 yılında tüberküloz tedavisi bakmak üzere Güney Afrika‘daki Büyük Britanya kolonisi olan Natal’a gitti. Ağabeyi burada pamuk çiftliği işletiyor lakin işleri iyi gitmiyordu. Rhodes, başta ağabeyine yardım etti. Fakat onun hedefi büyüktü. Bir yıl daha sonra elmas işine girmek için ağabeyi Herbert’le Kimberley’e gitti. O tarihten birkaç sene önce, Orange nehri yakınında oynayan bir çocuk, pırıl pırıl bir çakıl taşı bulmuştu: Ancak bu, bir elmas parçasıydı! sonra oraya dışarı giden elmas arayıcıları binlerce elmas parçasıyla geri dönmüşlerdi. Cecil Rhodes, Kimberley’de, Hollanda’lı göçmen De Beers’in ufak çiftliğini satın aldı.
Elmas aramaya girişti ve başarılı oldu. Bunun üzerine 1880 yılında Beers Mining Company, yani De Beers Madencilik Şirketi’ni kurdu. Bu şirket bugün zeka dünya elmas piyasasının takriben yüzde 90-95’ini elinde tutmaktadır.
1881 yılında da Cape Town Parlamentosu’na seçildi. İngiliz gücünü Limpopo Nehrinin ötesine dağıtmak istedi ve 1885 yılında Bechuanaland’ın İngiliz korumasına girmesini sağladı. Rand’da altın bulunmasından sonradan, 1887’de Gold Fields of South Africa’yı kurdu.
Bu büyük sıçraması sırasında kendisini finanse eden “NM Rothschild & Oğulları” adlı dönemin en büyük şirketiydi. Nathan Mayer Rothschild (1777-1836) 18. Yüzyıl’ın sonlarında Manchester’da tekstille başladığı meslek hayatına bankacılıkla devam etmiş ve 1811 yılında Londra‘da NM Rothschild ve Oğulları adıyla bir finans şirketi kurmuştu. Bugün dünyada kapitalizm denince birincil akla gelen isimlerden birisi olan Nathan’ın eşi Hannah’ın amcasının eşi, komünizmin en büyük teorisyeni Karl Marx‘ın büyük ninesidir.
Alan halkı olan Matabelelerin kralı Lobengula, ona maden arama izni verince, kısa vakit önce kurduğu Britanya Güney Afrika Şirketi (British South Africa Company) (Chartered), 1889’da bir ayrıcalık aldı; bundan sonradan Cecil Rhodes, Tanganyika gölüne ve Nyasaland’a (daha sonra Malavi oldu) dek uzanan toprakları sömürgeleştirmeyi ve Cape Town‘ı bir demiryolu hattıyla Kahire‘ye bağlamayı tasarladı.
Cecil Rhodes, Afrika‘ya bacak bastıktan 17 sene sonradan elmas tekelini eline geçirdi. Maden açtığı her yeri de sömürgeleştirerek İngiltere‘nin toprağı yapıyordu. Hem iktisadi hem de siyasi bir fonksiyon üstlenmişti. 1890 yılında Cape Town Başbakanı oldu. Sırası Gelmişken Mason olmuştu, Afrika topraklarına Masonluğu o soktu. Masonluğu minimum serveti ve sömürgeciliği değin önemsiyordu.
Yarım kalan tahsili ona tasa olmuştu, İngiltere‘ye geri dönüp 1873 yılından 1881 yılına değin aralıklarla Oxford Üniversitesinde okudu. Burada hocası olan Mason profesör John Ruskin‘den fazla etkilendi ve onun görüşlerini hayata geçmek için okulu bitirmeden her yerde işinin başına döndü.
1893 yılında Tanganika Gölü’ne dek olan bölgelerde yeni toprakları İngiltere’ye kattı. Bugün Zimbabwe denen ülke, kendi adıyla “Güney Rhodesia ve yeniden bugün Zambiya olan Kuzey Rhodesia” olarak tanınır. Elmas ve altın fışkıran topraklara verilen Rodezya ismi Cecil Rhodes‘tan gelmiştir.
En büyük hayali, Afrika‘yı yukarıdan aşağıya dürüst boydan boya geçen bir demiryolu yapı etmekti. Kapitalizmin iki büyük simgesi vardı: Demiryolu ve saat kuleleri. Birisi mülk taşımak için diğeri de egzersiz saatlerini zamanını bildirmek için gerekliydi.
İngiliz sömügeciliğine aleyhinde meydana çıkan bir diğer sömürgecilerdi. Bugün Güney Afrika toprakları içinde “Bağımsızlık Devlet” isimli bir vilayet olarak yer alan, o dönem Özgürlük Orange (Portakal) olarak anılan toprak parçasında yaşamış Hollanda kökenli ahali, Britanya’ya aleyhinde ayaklandı. Cecil Rhodes 1899-1902 yılları arasında devamlı II. Boer Savaşı sırasında Kimberley’de saklandı.
Hiç evlenmeyen ve çocuğu olmayan Cecil Rhodes, siyasetle yakından ilgiliydi. İrlanda‘nın özerk bir inşa içinde Britanya egemenliğinde kalmasını savunduğu için İrlanda’nın bağımsızlığına karşısında savaşılmak üzere İngiltere’ye 10 bin pound göndermişti. İngiliz ırkının en üstün millet olduğuna inanır, dünyayı idare etmek için de elit ahali geliştirmek gerektiğini savunurdu. Bunun için de seçilen öğrencilere burs veren bir vakıf kurmuştu. ABD eski Başkanı Bill Clinton, bu bursu alanlardan biriydi. Cecil Rhodes’a kadar İngilizler’in haricen İrlandalılar, ABD’liler, Almanlar ve Hollandalılar bir ittifak yapmalı ve bu seçilmiş beyazlar dünyayı yönetmeliydi. Tüm hükümetlerin başına da kendilerinden olan “güvenilir” kişiler aşmak bu yönetimin fiili modeliydi.
Bunun için de 3 yol bulmuşlardı: Yarı bakımlı örgütler kurmak. Seçkin üniversitelerin içinde bu görüşleri yayacak önemli akademisyenler geliştirmek. Meşhur gazetelerin kendi görüşleri doğrultusunda yayın yapmasını sağlamak.
Gizli örgütlerin en tanınmışı “Round Table“dı ve tohumu 1891 yılında Cecil Rhodes göre atıldı. “Yuvarlak Masa” anlamına gelen bu ad, Kral Arthur‘un şövalyelerle yuvarlak bir masada yaptığı toplantıya bir atıftı. Kral Arthur’un defalarca beraber kavgasız olarak bu ülkeyi yönetelim ve bu masanın şeklindeki gibi cümbür cemaat eşit ve dayanışma içinde olsun dediği söylenti ediliyordu. Round Table’ın en büyük faaliyet alanı Hindistan oldu.
Cecil Rhodes, 26 Mart 1902 tarihinde Güney Afrika’da Cape Town yakınlarındaki Muizenberg’de 49 yaşında ölmüştür.
