Cemal Madanoğlu

Cemal Madanoğlu Biyografisi

27 Mayıs 1960 darbesinin önde gelen komutanlarından biriydi.

Cemal Madanoğlu, 1907 yılında Uşak ilinin Eşme ilçesinde doğmuştur. İlkokulu ve ortaokulu İstanbul’da okudu. 1924 yılında Kuleli Askeri Lisesinden, 1926 yılında Kara Harp Okulundan Piyade Asteğmen olarak mezun oldu. 1927 yılında Piyade Atış Okulundan teğmen olarak Muğla’daki 1. Dağ Alay Komutanlığı’na ödev oldu. 1930 yılında üsteğmen oldu ve 1931 yılında Niğde’deki 12. Piyade Alayı’na görev oldu.

1933 yılında Cizre’deki 7. Hudut Taburu’nda görevlendirildi. Jandarma sınıfına nakledilerek Urfa İl Jandarma Komutanlığı Mülhaklığına verildi. 1934 yılında Siirt’teki 10. Seyyar Jandarma Taburu’na verilerek Yüzbaşı rütbesine terfi ettirildi. Burada Sason Harekâtı’na katıldı. 1936 yılında Kara Kuvvetlerine dönerek Siirt’te 1. Piyade Alayı Bölük Komutanı oldu. 1937 yılında 189. Piyade Alayı’na atandı. 1938 yılında Kurmay kıta stajı için 1. Topçu Alayı’na verildi. 1938 yılında girdiği Harp Akademisi’nden1941 yılında mezun oldu.

Kurmay yüzbaşı olarak 1941 yılında Bergama’daki 205. Dağ Alayı Bölük Komutanlığına görev edildi. 1941’de Binbaşı rütbesine terfi etti. 1942’de Genelkurmay Başkanlığı 1. Şubesine atandı ve arkasında Terkos’taki 24. Tümen 1. Şube Müdürlüğüne getirildi. 1946 yılında Yarbay rütbesine terfi ettirilerek İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı 1. Şube Müdürü ve Üniversite Talim Alayı Tabur Komutanı oldu. 1947 yılında Kilyos’taki 82. Piyade Alayı Tabur Komutanı ve ardındaki 1. Zırhlı Tümen Kurmay Başkanı oldu. 1949 yılında İstanbul Hava Savunma Alan Komutanlığı Kurmay Başkanlığı’na atandı. Benzer yıl İzmit’teki 6. Kolordu 3. Şube Müdürlüğüne atanıp Albay rütbesine terfi ettirildi. 1950’de 3. Yurtiçi Bölge Komutanlığı Kurmay Başkanlığı, gerisinde Kara Kuvvetleri Komutanlığı Harekât Başkanlığı Şube Müdürlüğüne getirildi.

1953 yılında Kore Savaşında Türk Tugayı Komutan Yardımcısı görevine atandı. 1954 yılında Tuğgeneral rütbesine terfi ettirilerek Siirt’teki 12. Tümen Komutanlığına atandı. 1956’da Erzurum’daki 3. Ordu Kurmay Başkan Vekili oldu. 1957’de Konya’daki 2. Ordu Kurmay Başkanı oldu. 15 Ocak 1958’de Etimesgut’taki Zırhlı Eğitim Tümeni komutanı, 22 Ekim 1958’de Elâzığ’daki 10. Dağ Tümeni komutanı oldu.

Tümgeneral olduktan sonra 1 Ekim 1959 tarihinde Kara Kuvvetleri Lojistik Dairesi Başkanlığına atandı. Askerlikte korgeneralliğe kadar yükseldi.

27 Mayıs 1960 günü, Orgeneral Ragıp Gümüşpala‘nın cunta lideri kendisinden daha kıdemsiz ise 3. Ordu ile Ankara’ya yürüyüp isyana son vereceğini bildirmesi üstüne, İzmir‘de yer alan Cemal Gürsel‘in Ankara‘ya getirilmesine kadar, Millî Birlik Komitesi’nin sahiden başkanlığını yaptı. 26 Mayıs 1960 gecesi, Tümgeneral rütbesi ile cuntanın hakiki lideri olarak 27 Mayıs Darbesi’ni yönetti.

Cemal Madanoğlu, Millî Birlik Komitesi Güvenlik Komisyonu’nda devir aldı. Komite üyeliği ile birlikte, Ankara Sıkıyönetim Komutanlığını da üstüne aldı.

Tabii Senatörlüğe aleyhinde çıkarak, Kurul üyeliği ile birlikte, Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı vazifelerinden Korgeneral rütbesindeyken ayrıldı ve 6 Haziran 1961 tarihinde emekli oldu.

22 Şubat 1962 ayaklanması, 20 Mayıs 1963 ayaklanması ve 9 Mart 1971 darbe teşebbüsüne katılmakla suçlandı ve tutuklandı. Ankara ve İstanbul savcılıklarının yetkisizlik kararıyla özgürlük kaldı.

1964 yılında İstanbul’dan egemen olarak milletvekilliğine adaylığını koydu. Seçimi kazanamadı.

1966’da Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay kadar Kontenjan Senatörü seçildi.

Cumhuriyet gazetesinde yayınlanan anılarının birinci bölümü “Anılar” adıyla 1982 yılında kitap olarak basıldı.

Cemal Madanoğlu, 28 Temmuz 1993 tarihinde İstanbul’da 86 yaşında ölmüştür.

Kitapları :
1982 – Hatıralar