Fibonacci
Fibonacci Biyografisi
Orta çağın en büyük matematikçilerinden biri olarak kabul edilir.
Fibonacci, isa şehrinde doğmuştur. Bütün adı Leonardo Fibonacci’dir. Babası Cezayir’de çalıştığı için çocukluğu orada geçmiştir. Babası Guglielmo’dur. Annesi Alessandra,Leonardo 9 yaşındayken öldü. Babası Guglielmo Cezayir’in Bejaia limanı ile İtalya’nın Bugia kenti arasında bir ticaret postasını idare etmekteydi. Babası burada oğluna hesap öğretmesi için bir Arap öğretmen tutar.
İlk matematik eğitimini Müslüman bilim adamlarından almıştır. Avrupa’da Roma rakamları kullanılırken ve sıfır kavramı ortalarda yokken Fibonacci Arap rakamlarını ve sıfırı öğrenmiştir. Leonardo Fibonacci tüm Akdeniz bölgesini gezdi ve dönemin önde gelen Arap matematikçiler ile egzersiz olanağı buldu.
1201 yılında “Liber Abaci” “abaküs kitabı” ya da “hesaplama kitabı” anlamına gelen bir matematik kitabı yazmıştır. Bu kitapla Avrupa’ya Arap rakamlarını ve bugün kullandığımız sayı sistemini tanıtmıştır. Hem ilkokulda öğrendiğimiz temel matematik (birleştirme, çarpma, çıkartma ve bölme) kurallarını bir çok örnek vererekrap-Hint sayıları diye tanıdık çağdaş ondalık rakam sistemini tanıtan bu kitap gündelik hayatta ticari defter tutma, ölçü birimlerini çevirme, faiz hesaplama, para bozma ve değiştirme ve yarı işlemlerde önemini göstermiştir. Kitap Avrupa’da öğrenim görmüş ahali aralarında çabuk bir şekilde yayılmış ve Avrupa’nın müspet bilimde ilerlemesine kayda değer etkileri olmuştur.
Liber Abaci’de keza kapalı bir ortamdaki bir tavşan ailesinin artışını, her tavşan çiftinin bir ay daha sonra bir yavru yapıp onun da 1 ay sonradan 1 yavru yapacağı gibi ideal varsayımlar aşağı hesaplanmasını gösterir. Bu problemin çözümünde tavşan çiftlerinin sayısının artışını belirten rakam dizisi Fibonacci sayıları, diziye de Fibonacci dizisi denir. Bu sayı dizisi 6. yüzyıldan beridir Hintli matematikçiler kadar bilinmekteydi oysa Avrupa’ya başlangıçta Fibonacci göre tanıtılmıştır.
1220 yılında Fibonacci Roma İmparatoru II. Frderick’in huzuruna çağrılır. Frderick’in bilim adamlarından biri göre sınava çekilir. Sonunda Fibonacci göze girer. Yıllardan Beri hem imparatorla, hem de imparatorun dostlarıyla yazışır.
Fibonacci, 1225 yılında “Liber Quadratornum” (Kare Sayıların Kitabı) adında başka bir kitap yazdı. Ve bu kitabını imparatora ithaf eder. 1228’de Fibonacci, Liber Abaci’yi her yerde gözden geçirir ve kitabın bu ikinci yazılımını imparatorun baş bilimcisi Michael Socott’a ithaf eder.
1240 yılında matematik alanındaki çalışmalarından ötürü kendisine Pisa şehri göre “20 Pisa Lirası” takvim maaş bağlandı. 19. yüzyılda Pisa’da Fibonacci heykeli yapılmış ve buraya dikilmiştir.
Fibonacci, 1250 yılında Pisa’da ölmüştür.