Frederic Auguste Bartholdi
Frederic Auguste Bartholdi Biyografisi
ABD’deki Özgürlük Heykeli‘ni yapan heykeltıraşdır.
Frederic Auguste Bartholdi, 2 Ağustos 1834 tarihinde Colmar, Fransa’da Alman kökenli varlıklı bir aile olan Augusta Charlotte Bartholdi ve Jean Charles Bartholdi çiftinin oğlu olarak doğmuştur. Paris‘te Milli Hoş Sanatlar Okulu Lycée Louis-le-Grand’de Mimarlık ve heykeltıraş eğitimi aldı, resim dersleri okudu.
Heykeltıraş kariyerine 1852 yılında Paris‘te başladı. 1855 ve 1856 yıllarında Darı ve Yemen‘e gezi yaptı. 1869 yılında Süveyş Kanalı‘nın açılışı dolayısı ile Mısır‘a ikinci kez bir yolculuk düzenledi.
Kızıldeniz ve Akdeniz’i birbirine bağlayan Süveyş Kanalı Mısır Valisi Said Paşa yapıp onaylama İstanbul’a için Sultan I. Abdülmecit’e gönderiyor. Proje onaylama için beklerken Said Paşa ölünce yerine gelen İsmail Paşa bu işe devam etti. Ardındaki Proje onaylanmadan Sultan I. Abdülmecit ölünce yerine gelen Sultan Abdülaziz 19 Mart 1866 tarihinde projeyi onaylayıp işe başlatıyor. Bununla da kalmayıp Mısır’ın kanal için yaptığı dış borçları devlet garantisi altına alarak kanal şirketi hisselerine de bana kalırsa kendisi epeyce yüklü paralar yatırdı.
Said Paşa ile kanalın mühendisi Ferdinand de Lesseps aralarında 1854’te yapılan uzlaşma maddelerinvardı. Heykel siparişi Fransa‘nın ünlü heykeltıraşlarından Frederic Auguste Bartholdi‘ye verildi. Frederic Bartholdi Fransa’daki atölyesinde çalışmalara başladı. Heykelin bakır ve çelikten oluşan iskeletini ve mühendislikle amaca uygun kısımlarını Paris’teki kendi adıyla anılan kuleyi yapan Gustave Eiffel ile birlikte tamamladı. Heykele Singer dikiş makinelerinin kurucusu Isaac Singer‘in dul eşi Isabelle Eugenie Boyer modellik yaptı.
Said Paşa’nın ölümünden daha sonra yerine vali olan İsmail Paşa bu heykelin Müslüman Mısır halkı aralarında hoşnutsuzluğa sebebiyet vereceğini söyleyerek mühendis Ferdinand de Lesseps‘e heykelin Darı‘a getirilmemesi talimatını verdi. Mühendisin İsmail Paşa’yı ikna çalışmaları menfaat vermedi. Nihâyet Kasım 1854‘te yapımına başlanılan Süveyş Kanalı‘nın Kasım 1869‘da açılışı yapıldı. Dünyanın dört bir yanından gelen binlerce insanın katılımıyla epeyce görkemli lakin heykelsiz bir açılış oldu. Çünkü heykel Fransa‘da kaldı. Bartholdi’nin bu harikulade eseri Fransa’daki bir depoda yapayalnız akıbetini beklemeye başladı.
1865 yılında, Cumhuriyetçi bir Amerikalı olan Edouard de Laboulaye‘nin sunduğu yemeğe katıldı. Yemek Yemek sırasında, Amerika Birleşmiş Devletleri‘ne Franco-American dostluk heykelini yapma fikri çıktı. Bartholdi, mimar ve heykeltıraş olarak seçildi.
Bartholdi’nin eseri zaten hazırdı. Fransa Hükümetinin istediği heykel elindeki meşaleye değin Darı için hazırlanan heykele benzerlik arzediyordu. Fransa hükümetinden gelen talimata göre heykel sol elinde “hukuku temsîlen bir kitap” tutacak sağ elinde de “Dünyayı aydınlatan özgürlüğün sembolü bir meşale” olacaktı. Yani yaklaşık olarak Fransa kadar istenen heykel Abdülaziz Han için hazırlanan heykelin aynısıydı. Yalnızca küçük bir iki değişikliğe ihtiyaç vardı. Bartholdi heykelin yüzünü ayrıntılarıyla değiştirdi ve annesi Charlotte’nin yüzünü işledi.
Frederic Auguste Bartholdi ABD’ye artan bir şekilde 10 Haziran 1871 tarihinde Serbest Heykeli’ni dikeceği yeri belirliyor.
Bağımsızlık Heykeli Fransa kadar kuruluşunun 100. yılı münasebetiyle Amerika‘ya 10 sene gecikmeyle hediye edildi. Heykeltraş heykeli 350 parçaya bölerek İsere adındaki bir Fransız gemisiyle Amerika’ya taşıdı.
New York’ta, bu arada heykelin kaidesinin yapımı için bir bağış kampanyası başlamış, birincil bağışı Macar göçmeni olan, New York’ta ‘World’ adında bir gazete çıkartan Joseph Pulitzer yapmış ve kaide için 100 bin dolar vermişti. Macar göçmeni gazeteci, sonra gazetecilikte dünyanın en büyük ödülü sanılan ‘Pulitzer’in de isim babası olacaktı.
Newyork limanındaki adalardan birine daha önce görmeye geldiği Hür Adası’na kaidesini Richard Morris Hunt‘un hazırladığı yere 4 ay içinde monte etti. Kaidenin inşasından daha sonra sıra heykelin dikilmesine ve devlete ait açılışa geldi. Bartholdi, New York’a yanına bu kere Süveyş Kanalı’nın mühendisi ve heykelin zihin babası olan Ferdinand de Lesseps’i de alarak gitti ve 28 Ekim 1886 da açılışını bizzat kendisi yaptı. Heykelin sol elindeki kitap üzerinde Özgürlük Bildirgesi’nin ve Amerika’nın kuruluşunun tarihi 4 Temmuz 1776 yazıyor.
Amerika Birleşmiş Devletleri’nin kuruluşunun 100.yılı şerefine, iki ülke arasındaki ilişkilerin daha da geliştirilmesi nedeniyle Fransa tarafından 1886 yılında gönderilen Özgür Heykeli, Bartholdi’nin en meşhur eseridir.
ABD, New york’a 1886 yılında yapılan 93 metre yüksekliğindeki Serbest Heykeli‘nin demir iskeleti Gustave Eiffel kadar tasarlanmış ve bakır ve demir yapılan eserin içi boştur.
1886’da ABD, New york’a dikilen Hür Heykeli‘nin bütün adı “Dünyayı Aydınlatan Özgürlük”nesil. Keza “Belfort Aslanı” (Belford, Fransa) Bartholdi’nin başyapıtı sayılır. Bu heykel 1870-71 Fransız-Alman Savaşı’nda Fransa’nın uğradığı yenilgiden esinlenerek gerçekleştirilen kahramanlık heykelleri aralarında en önemlisi olarak nitelendirilir. 1880 yılında üretilmiş olan bu eseri 22 metre yükseklikte 11 metre genişlikte, kayaya oyulmuş “Lion de Belfort (Belfort arslanı)” adlı heykelidir
Frederic Auguste Bartholdi, 15 Aralık 1875 tarihinde Newport, Rhode Island, ABD’de Jeanne-Emilie Baheux Puysieux ile evlendi.
Frederic Auguste Bartholdi, 4 Ekim 1904 tarihinde Paris, Fransa’da 70 yaşında verem nedeniyle ölmüştür. Montparnasse mezarlığına gömüldü.
Frederic Auguste Bartholdi’nin ölümünden sonradan Fransa, Colmar’da doğup büyüdüğü konut 1922 yılında müze haline getirilmiştir.
Frederic Auguste Bartholdi’nin eserlerinin Bazıları :
1856 – Colmar’ın Rapp genel anıtı
1857 – Palais Longchamp su kulesi, Marsilya
1857 – Jean-Daniel Hanhart’a, Colmar’a cenaze madalyası
1860 – Colmar’ın Martin Schongauer Heykeli
1861 – Dört alegorik heykel (Paris, Colmar)
1864 – Joseph Bruat Heykeli, Colmar
1866 – Cenaze Mühendisliği, Colmar
1866 – Edouard de Laboulaye Bust, Colmar
1867 – Arrighi de Casanova, Corte Heykeli
1869 – Alsatian şarapçı, Colmar
1870 – Vercingétorix Heykeli, Clermont-Ferrand
1870 – Marguerite Scheurer’in cenaze anıtı
1872 – Gambetta’da Alsaslılar minnettar
1872 – Ulusal Muhafızların Cenaze eserleri
1872 – Mezar taşları Gustave Saltzmann, Lancy (Suisse)
1873 – Vauban Heykeli, Avallon
1874 – Hain yatıştırıcı Boston Baptist Üniter Kilisesi
1874 – Eardrum kilisesi, Boissy St Léger
1875 – Champollion Heykeli, Paris
1875 – Brisach’ın Savunucuları
1876 – Lafayette Heykeli, Union Meydanı, New York (Amerika Birleşmiş Devletleri)
1878 – Capitol Çeşmesi, Washington (Amerika Birleşik Devletleri)
1879 – Paris Gribeauval Heykeli
1880 – Belfort Aslanı
1880 – Belfort Aslanının Çoğaltılması (Paris)
1882 – Roulet de l’Isle Heykeli, Lons-le-Saunier
1884 – Diderot Heykeli
1884 – Güzel Sanatlar Müzesi, Rouen
1885 – Bartholdi çeşmesi, Reims
1885 – Charles Penquer’ın cenaze madalyonu, Brest
1885 – Gustave Jundt mezar anıtı, Paris
1886 – Bağımsızlık Heykeli, New York
1888 – Roesselmann çeşmesi, Colmar
1888 – Cenaze eseri Paul Bert, Auxerre
1890 – Mezar Anıtı Emile Hubner, Mulhouse
1890 – Mezar Anıtı André Robberechts, Paris
1891 – Gambetta Heykeli, Sevr
1890 – Cenaze eseri Théodore Deck, Paris
1890 – Kabir Anıtı Jean-François Soitoux, Paris
1892 – Bartholdi çeşmesi, Lyon
1893 – Colombus Anıtı, Providence, RI (Amerika Birleşik Devletleri)
1894 – Gustave Hirn Heykeli, Colmar
1895 – İsviçre, Strasbourg’u kurtarıyor, Bâle (Suisse)
1895 – Lafayette ve Washington, Paris Heykeli
1896 – Frédéric Faudel Cenaze Anıtı, Colmar
1898 – Lazare of Schwendi çeşmesi, Colmar
1896 – Georges Kern’in cenaze anıtı, Colmar
1901 – Schinznach’ta (Suisse) Fransız askerlerinin anıtları öldürüldü.
1902 – Alsatian cooper, Colmar
1902 – Dünyanın Büyük Desteği, Colmar
1904 – Cenaze eseri du Sergent Hoff, Paris
1906 – Paris karargahının balonlarına ve güvercinlerine anıt …, Neuilly-sur-Seine
1913 – Üç şahsiyet abide, Belfort
