Frederic Le Play
Frederic Le Play Biyografisi
Fransız maden mühendisi, iktisatçı ve Science Sociale (Toplum Bilim) adı bahşedilen sosyoloji okulunun kurucusudur.
Frederic Le Play, 11 Nisan 1806 tarihinde La Rivière-Saint-Sauveur, Fransa’da doğmuştur. École Polytechnique ve École des Mines’de eğitim gördü. 1834’te maden istatistiklerinin aralıksız kuruluna başkan seçildi.
Fransız maden mühendisi, ale (Toplum Bilim) adı verilen sosyoloji okulunun kurucusudur. Akademik öğrenimini Paris’teki Politeknik ve Madencilik okullarında tamamladı. 1830’dan itibaren 18 sene baştan başa madencilik araştırmaları gerçekleştirmek üzere Avrupa’nın çeşitli bölgelerini gezdi.
1840 yılında École des Mines / Madencilik Okulu’nda metalurji profesörü oldu. 1848 yılında müfettiş oldu.
1856 yılında Toplumsal İktisat Derneği’ni kuran Frederic Le Play, 1867 -1870 yılları aralarında senatörlük yaptı.
Müdahaleciliğe, sosyalizme ve “iyimser” liberallere karşı çıkıp, zora yok sevgiye dayanan bir otoritenin gerekliliğini savunarak paternalizm hareketini kayda değer ölçüde etkiledi. Paternalist (ataerkil) bir dünya düzeni kasıtlı olarak, bu düzende farklı alanlara yönlendirilmiş hücrelerin aile düzenine aynı biçimde işleyeceklerini ve imal bolluğundan çok, kendi anlayışına uygun bir huzura yöneleceklerini ileri sürdü. Keza, yapıtlarında aile bütçesi incelemelerine yer vererek, iktisat biliminin gelişmesine katkıda bulundu.
Frederic Le Play, Monografi metodunu birincil defa kullanan sosyologdur. Bu yöntem deneysel bir metotdur. Zamanının hükümetince madencilik üzerinde incelemeler yapmakla görevlendirilmişti. Bu fırsattan yararlanan Le Play tüm Avrupa’yı dolaşarak monografi metoduyla emekçi ailelerini analiz fırsatını buldu. Toplumsal bunalımların kaynağını, aile içindeki mirasın dağılış şeklinde buldu.
Ona göre, ailenin ve dolayısıyla da toplumun sağlam kalabilmesi için mirasın bölünmeden geçmesi gerekirdi. Toplumsal sarsıntılar daima mirasın bölünmesinden ileri geliyordu.
Ona kadar üç türlü aile vardır.
1-Ataerkil (partiyarkal),
2-Kök,
3-Kesin Olmayan aile,
Ataerkil aile ve kök ailede servet aracısız, parçalanmadan kuşaktan kuşağa geçiyor, mülk dağılmıyor, âdet, töreler, gelenekler devam ediyordu. Bu yüzden bu iki aile sağlam ailelerdir. Kesin Olmayan ailelerde ise servet çocuklar arasında bölüşüldüğünden ailelerde gelenekler bozulur. Ailede bağdaşmazlık başlar. Bu düzensizlikler gitgide artarak toplumsal bunalımlara dönüşür diyor, toplumun sağlamlığını ailenin sağlamlığına bağlıyordu. Sağlam bir toplum sağlam ve mutlu ailelerin kurulmasıyla, mirasın parçalanmadan kuşaktan kuşağa geçmesiyle mümkündür.
Le Play’e tarafından, sağlam ve mutlu aile “baba yetkisi aşağıda Hıristiyanlığın buyruklarına kadar yaşayan aileydi. Malın bölünmeden kuşaklara geçmesi de baş koşulu idi.” Le Play ülkemizde de etkili olmuştur. Prens Sabahattin Le Play’in devamcısıdır. Toplumbilim anlayışı ilkin Prens Sabahattin tarafından benimsenerek Türkiye‘de de yayıldı.
Frederic Le Play, 5 Nisan 1882 tarihinde Paris, Fransa’da 76 yaşında ölmüştür.
Kitapları :
Les ouvriers europeens (Avrupa İşçileri, 1855, 1878)
Les ouvriers des deux mondes (iki Dünyanın İşçileri, 1860)
La reforme sociale en France (Fransa’da Toplumsal Reform, 1864)
L’organisation sociale (Toplumsal Örgütlenme, 1870)
Constitution essentielle de l’humanite (İnsanlığın Temel Anayasası, 1881)
