Garry Kasparov
Garry Kasparov Biyografisi
Garry Kasparov, 1963 doğumlu, satranç dehası. 16 seneden uzun zaman, FIDE‘nin yayınladığı izlenme oranı listelerinde, aralıksız bir numara olan, günümüzün en adaleli oyuncusu.
Garry Kasparov, 13 Nisan 1963’de, Azerbeycan‘ın başkenti, Bakü‘de dünyaya geldi. Satranç tahtası başında fazla küçük yaşlarda aldığı başarılar doğruca, eski Dünya Şampiyonu Botvinnik’in öğretmenliği altındaki çalışmalara katılma hakkı kazandı.
Eski Dünya Şampiyonu Mikhail Botvinnik, “Gelecek, bu genç adamın ellerinde yatıyor.” dediğinde, Garry Kasparov henüz 11 yaşındaydı. 13 yaşında, SSCB Gençler Şampiyonu olan ve Fransa‘daki 16 yaş altı turnuvada, üçüncülüğü paylaşarak başta ülkesi dışındaki uluslararası turnuvalarda oynamaya başlayan Kasparov, Sovyetler Birliği’ni, o yaşta, Batı‘da temsilci ilk kişidir.
17 yaşında Büyükusta ve 19 yaşındayken de, dünyanın en adaleli oyuncusu olan Kasparov, 1985‘de, 22 yaşındayken Anatoly Karpov‘u yenerek, en ge
Rusyadaki ismiyle “Garik”, 16 yaşına geldiğinde, dünya çapında tanınmaya başlamıştı. 1979 yılında, 14 büyük ustanın bulunduğu bir turnuvaya katılma şansı bahşedilen Kasparov, demin FIDE ratingi çıkarmamış olmasına karşın turnuvayı açık farkla kazandı ve adını, dünya şampiyonu adayları arasına yazdırarak, fazla zinde bir rakip olduğunun sinyallerini verdi.
Kasparov, 21 yaşındayken, Mikhail Botvinnik’in öğrencilerinden olan, efsanevi Sovyet oyuncu Anotoly Karpov’la, dünya şampiyonluğu için maç yaptı. 5 ay ve 48 oyun süren maç, Dünya Satranç Federasyonu Başkanı Compomanes’in, maçı, galip oyuncu belirlenmeden iptal etmesiyle sona erdi. Bir sonraki sene, tekrarlanan maçta, Kasparov, Karpov’u yenerek dünya şampiyonu oldu.
1984‘den 1990‘a kadar, Karpov’la dört kez karşılaşan Kasparov, iptal edilip, Karpov’un ünvanını muhafaza etmesini karşılayan, maçtan sonra, rakibini, sırt sırta oynanan 3 maçta da alt etti.
Kasparov ünvanını, 1993 yılında, Nigel Short‘a ve 1995 yılında da, Hintli oyuncu Viswanathan Anand‘a aleyhinde yenilmeyerek, başarılı bir biçimde korudu.
2000 yılında, Sovyet oyuncu Vladimir Kramnik‘e aleyhinde beklenmedik bir yenilgi bölge Kasparov, buna karşın, 1985 yılından, 2001 yılına dek FIDE’nin yayınladığı izlenme oranı listelerinde daima bir numara olmuştur.
Hala, uzmanlarca dünyanın en adaleli oyuncusu olarak görülen Kasparov, tarz olarak, Alekhine‘i misal almıştır. Canlı ve kontrolü ele almaya karşın bir oyun tarzı olan oyuncunun, ataklarında Tal‘inkilerden öbür olarak, Botvinnik ekolünün izleri görülür.
Dört kitabın yazarı Kasparov, keza, politika, eğitim ve sosyal reformlar konusunda Doğu Avrupa‘nın önemli bir sözcüsüdür. Bağış kampanyaları konusunda duyarlı olan meşhur oyuncu, Moskova’da, devrimden sonra kurulan birincil özel vakıf olan, “Kasparov Vakfı”nı kurdu.
Kasparov, satrancın okullarde bulunmaktadır ve Kasparov Milletlerarası Satranç Akedemi‘sini kurmuştur.
Rus ekonomisi konusunda da bir uzman olarak tanıdık Kasparov, Wall Street Journal‘da makalesi yayınlanan, en genç yazardır.
1993 yılında, Kasparov ve Short, Profesyonel Satranç Birliği’ni (Professional Chess AssociationPCA) kurarak, satrancı, herkes tarafından oynanan bir oyun haline getirme girişimde bulundular.
Kasparov, Davos‘taki Dünya Ekonomi Forumu ve Madrid‘deki Cursos de Verano gibi uluslararası konferensların uyumlu konuşmacı konuğudur.
Dünya çapındaki ünü, bilgisayar üreticilerinin de dikkatini çeken Kasparov, bazı şirketlerin teknolojinin ne kadar geliştiğini göstermek için, onu yenebilecek bir bilgisayar üretmeyi denemelerine sebep oldu. IBM, Deep Blue isimli bir bilgisayar üreterek, 1997‘de Kasparov ile bir rastlama ayarladı. İlk maçta yenilen Deep Blue, geliştirilerek, Deeper Blue adını aldı. Deeper Blue, Kasparov’u beraberliğe zorlamayı başardı ancak yenemedi.
Linares Turnuvası‘nı birinci bitirdikten sonradan, 10 Mart 2005’de, düzenlenen basın toplantısında, faal satrancı bıraktığını ifade eden Garry Kasparov’un, ELO ratingi, kurallar gereği, FIDE tarafından, 1 yıl dek tutuldu. Kasparov Nisan 2006’da, ELO listesinden çıkarıldı.
