Geronimo
Geronimo Biyografisi
Beyaz Adam’a aleyhinde çaba eden son Kızılderili savaş önderi olarak bilinen Chiricahua Apaçi’si. Meksika ve A.B.D. güçlerine karşısında eksik sayıda adamı ile verdiği uzun süreli mücadelesi bir uçtan bir uca adını bütün dünyaya duyurmuştur.
Geronimo veya lokal dil, 16 Haziran 1829 tarihinde, Gila River, New Mexico’da doğdu. Apaçi’lerin Bedonkohe kabilesine alt olan Geronimo’nun üç erkek ve dört kız kardeşi bulunmaktaydı. Ailesi göre Apaçi geleneklerine alt olarak yetiştirilen Geronimo, 17 yaşına geldiğinde evlendi ve bu evlilikten dört çocuk sahibi oldu.
6 Mart 1858 tarihinde, Geronimo ve kabilenin erkeklerinin çoğu ellerindeki malları değiş tokuş etmek için kasabayı ziyaret ettiği sırada, José María Carrasco önderliğindeki 500 askerden oluşan bir hamle gücü kamplarına saldırdı ve içlerinde Geronimo’nun karısı, çocukları ve akrabaları da dahil edinmek üzere kamptakilerin çoğunu öldürdü. 19.yy’ın en büyük Kızılderili şeflerinden birisi olarak gösterilen Mangas Coloradas, Geronimo’ya intikam alması il güçlerle beraber Meksikalı askerlere saldırılarda bulunmaya başlandı.
Kabile şefi olmasa da, doğal bir liderlik yeteneğine ve doğuştan gelen güçlü bir karizmaya sahip olan Geronimo, kısa sürede Apaçi’lerin askeri güçlerinin başına geçti. Onunla beraber savaşan savaşçıların anlattığına kadar doğa üstü güçleri olan ve kurşunlar kadar öldürülebilineceğine inanılmayan lider, geride delil bırakmadan iz sürme, sessizce hareket etme ve tabanca kullanmada ustaydı. Kısa zaman içerisinde onun Usen (Apaçi’lerin en büyük Tanrı’sı) göre kutsandığına inanan lokal güçlerle beraber ufak lakin etkili bir hamle kuvvetine komuta ediliyordu.
1858–1886 yılları arasında, kendisinden sayıca fazla daha üstün olan Meksika ve A.B.D.’li askeri güçlere aleyhinde giriştiği başarılı saldırılar ve de katiyen yakalanamaması, Geronimo’yu bir efsane haline getirmişti. Meksika sınırları içeriside başlattığı akınları, sonra Amerika sınırları içerisinde bulunan Arizona, Teksas ve New Mexico’ya dek götürdü.
1886 yılında, Nelson A. Miles kadar seçilen Yüzbaşı Henry Lawton önderliğindeki büyük bir A.B.D. askeri gücü, Geronimo’yu ölü ya da diri olarak fethetmek üzere harekete geçti. Ekipte yer alan Gatewood adlı askerin Apaçi dilini konuşabilmesi ve geleneklerinden haberdar olması nedeniyle yaptığı aracılık sonucunda, 4 Eylül 1886 tarihinde, Geronimo ve yanında yer alan az sayıdaki kabile üyesi A.B.D. güçlerine teslim oldular.
Geronimo, yanında yer alan arkadaşları ve kendisini peşine düşüp takip etmek için A.B.D. güçlerinden para bölge yerli izciler ile beraber Fort Pickens hapishanesine, ailesi ise Fort Marion hapishanesine gönderildi; Geronimo fakat 1887 yılında ailesini ile görüşebildi.
1905 yılında, S. M. Barrett adlı bir öğretmen, A.B.D. başkanı Roosevelt’den özel izin alarak Geronimo’nun hayatını kendi ağzından kaydetti. Sorulan hiçbir soruya cevap vermeyen ve de sözlerinin değiştirilmeden kaydedilmesini isteyen Geronimo, hayatı ile ilgili her konuyu, sözel bir anlatım tarzı ile yazılması karşılığında Barrett’e anlattı.
Geronimo, 1909 yılının Şubat ayında, attan düşerek yaralandı. Ama ertesi sabahleyin bulunan ve durumu kötü olan savaşçı, 17 Şubat 1909 tarihinde, tutuklu bulunduğu Fort Sill hapishanesinde, zaature nedeniyle hayatını kaybetti ve benzer kalede bulunan Apaçi Tutsak Mezarlığı’na gömüldü.
Ölümünden sonra popüler kültürün en sevilen figürlerinden birisi olan Geronimo’nun hayatını anlatan onlarca sinema filmi çekildi, çizgiromanlara ve de şarkılara konu oldu. A.B.D. yeni kurulan üç kasabaya adı verildi ve de We Shall Remain adını içeren 2009 tarihli belgesel çalışmasına esin kaynağı oldu.