Halid Ziya Uşaklıgil
Halid Ziya Uşaklıgil Biyografisi
Türk edebiyatında roman türünün ilk temsilcilerinden birisi olan Servet-i Fünun ve Cumhuriyet dönemi yazarı. Roman, hikaye, oyun ve seyahat yazıları türünde eserler vermiş olan Uşaklıgil, Aşk-ı Memnu, Sefile romanları ile tanınmaktadır.
Halid Ziya Uşaklıgil, 1867 yılında, istanbul’da dünyaya geldi. Uşak kökenli, halı ticareti ile meşhur olan köklü bir aile olan Uşaklızadeler’e mensup olan Uşaklıgil’in babası, Hacı Halil Efendi’ydi.
İstanbul Fatih Rüşdiyesi‘nde ilköğrenimini tamamladıktan daha sonra İzmir’e yerleşen Uşaklıgil, burada İzmir Rüşdiyesi’nden mezun oldu ve rüşdiye öğretmeni ünvanını aldı. Bir vakit Osmanlı Bankası’nde çalışan yazar, sonra Darülfünun’da devir aldı. Bu kurumda Batı Edebiyatı okutmanı olarak çalıştı ve zamanla Mabeyn Başkatipliği görevine değin yükseldi. Bu görevden ayrılmasının arkasından yeniden memur olarak çalışmayan Uşaklıgil, hayatını edebiyata adadı.
Türk edebiyatında Batılı anlamda roman yazan ilk sanatkâr olarak kabul edilen Uşaklıgil, henüz 20 yaşındayken gazetelerde yayınlanan yazıları ile edebiyat çevresinde tanındı ve de 1893 yılında istanbul’a gelip Mal Varlığı-i Fünun dergisine katıldı.
Fransız Romantizmi akımından etkilenmiş olan Uşaklıgil, Batı tarzı roman türünün ülkemizdeki en önemli temsilcilerinden birisi oldu. Romanlarında genelde istanbul’da geçen hikayeleri kaleme alsa da, hikayelerinde Anadolu’dan büyük bir etkilenme göze çarpmaktaydı.
Yazarın en kayda değer eserlerinden birisi sanılan Kırık Hayatlar, Osmanlı Devleti göre sansüre uğradı ve ancak Cumhuriyet’in kurulması sayesinde, 1923 yılında yayınlanabildi. Gene yazarın başarılı romanlarından birisi olan Aşk-ı Memnu, 1975 ve 2008 yıllarında, T.V. dizisi olarak uyarlandı.
Eserleri
Roman; Nemide, Bir Ölünün Defteri, Ferdi ve Şürekası, Sefile, Mai ve Siyah, Aşk-ı Memnu, Kırık Hayatlar
Hikaye; Bir İzdivacın Tarih-i Muaşakası, Bir Muhtıranın Son Yaprakları, Nakıl, Bu Muydu, Heyhat, Minik Fıkralar, Bir Yazın Tarihi, Beti Benzi Kaçmış Demet, Bir Şi’r-i Hayal, Sepette Bulunmuş, Bir Öykü-i Sevda, Hepsinden Acı, Onu Beklerken, Aşka Dairdi, İhtiyar Dost, Kadın Pençesi, İzmir Hikayesi, Kar Yağarken
Oyun; Firuzan, Kabus, Fare
Hatırat & Gezi Yazıları; Kırk Sene, Bir Acı Hikaye, Saray ve Ötesi, Almanya Mektupları, Alman Hayatı
