Hürrem Sultan
Hürrem Sultan Biyografisi
Kanuni Sultan Süleyman’ın eşi ve II. Selim’in annesi olan, Osmanlı Hanedanı’nın en enerjik kadınlarından birisi olan gösterilen Lehistan asıllı Sultan. Bir Osmanlı Pahişahı ile nikah aracılığıyla evlenmiş ilk kadın olan Hürrem Sultan’ın ana adı Alexandra Lisowska’dır.
Hürrem Sultan, 1500 (bir rivayete tarafından de 1506) yılında, Lehistan’a emrindeki olan Rutenya’da dünyaya geldi. Doğum adı Alexandra Lisowska’ydı. 15 yaşlarındayken Tatar akıncılar kadar kaçırılarak önce Kırım Hanı’nın himayesine giren Hürrem Sultan, sonra ise Osmanlı Sarayı’na getirildi. Burada kendisine verilen Hürrem adı, Farsça Khurram kelimesinden gelmekteydi; bu kelime neşe saçan olan kişi anlamına geliyordu.
Osmanlı Sarayı’nda kısa sürede güzelliği ve zekası ile sivrilerek padişahın gözdeleri arasına girmeyi başarak Hürrem, sarayın ileri gelenleri tarafından tutulan bir insan haline geldi; bir yana da Osmanlı örf ve adetleri, güzel sanatlar konularında özel bir eğitim alıyordu. Saray hiyerarşisindeki önlenemez yükselişi, Padişahın gözde cariyesi Mahidevran (Gülbahar) Sultan’ın tepkisini çekti. Mahidevran ile Hürrem arasında gerçekleşen bir kavganın sonucunda Hürrem Sultan’ın kötü bir şekilde dövülmesi, Sultan Süleyman’ıntan’a yönelmesine yol açtı ve Şehzade Mustafa ile annesi Mahidevran Sultan, padişah kadar Manisa’ya sürgüne gönderildi.
En büyük rakibinin sürgüne yollanması, Hürrem’in otoritesinin daha da artmasına yol açtı. Kanuni’den daha sonra tahta çıkmasına belirlenmiş gözüyle bakılan Mustafa’nın, Kanuni göre Yeniçerilerle birlik olup kendisine karşısında bir darbe planladığı düşünülerek öldürülmesi üstüne, Mahidevran Sultan, Bursa’ya kapandı ve Kanuni ile Hürrem’in birlikteliği daha ileri bir ebat kazandı. Kanuni Sultan Süleyman, Hürrem’i köleliktan azat etti ve kendisiyle nikah kıyarak resmen evlendi. Bu birliktelikten Kanuni’ye altı çocuk veren Hürrem Sultan, zamanla artan otoritesini sarayın iç işleri değin dış işlerini de etkilemek için kullanmaya başladı. Bu dönemde Ruslar ileLehler’le iyi ilişkiler içerisine giren Kanuni, Hürrem’in de desteklemesiyle İran üzerindeki baskılarını arttırarak savaş politikasını doğudan yanlamasına kullandı. Bir yana da hayır işleri için büyük bir uğraş harcayan Hürrem Sultan, Osmanlı ve Türkiye’nin kesintisiz hizmet vermekte olan en eski hastanesi olan Haseki Külliyesi ve Ayasofya Camii’nde kurulan ve karnı aç olan herkesin yemek yemesi için açık olan dev bir mutfak gibi böylece fazla sosyal hizmete imzasını attı.
Hürrem Sultan, 18 Nisan 1558 yılında hayata gözerini yumdu ve Selimiye Camisi’nde kendisi için yapılan külliyeye gömüldü. Kanuni Sultan Süleyman’ın vefatının gerisinde Hürrem Sultan’ın büyük oğlu II. Selim tahta geçti ve uzun senelerdir Bursa’da sürgünde yaşayan Mihrimah Sultan’a bir ücret ve rahmetli üvey abisi Mustafa’ya drdi.
Hürrem Sultan, Avrulpa ve Türkiye’de böylece fazla sanat çalışmasına kaynaklık etti. Müzikten baleye, resimden sinema filmlerine dek öyle fazla alanda hakkında eserler yapılan, böylece fazla roman ve tarihi araştırmaya kaynaklık eden Hürrem Sultan, son olarak Show TV’de yayınlanan Muhteşem Yüzyıl adlı diziye konu oldu.
