Hüseyin Rauf Orbay
Hüseyin Rauf Orbay Biyografisi
Başbakanlık görevinde bulunmuş olan ve Kurtuluş Savaşı’nda tayin almış olan başarılı asker, siyasetçi.
Hüseyin Rauf Orbay 27 Temmuz 1881 tarihinde İstanbul‘da doğmuştur. Babası, Abhaz kökenli Mehmet Muzaffer Paşa; annesi Rüveyde Hanım’dır. Babasının görevi nedeniyle orta öğrenimini Trablus Askeri Rüştiyesi’nde yaptıktan sonra İstanbul’a döndü. Heybeliada Bahriye Okulu’nu 1899’da bitirip deniz kuvvetlerine teğmen olarak katıldı. 1901’de üsteğmenliğe, 1904’te yüzbaşı rütbesine yükseldi. 1904’te Mesudiye zırhlısına atandı.
1905-1911 aralarında gemi satın alma, gemi inşa tezgahlarını tahlil gibi görevlerle Amerika, İngiltere, Almanya‘da bulundu. 1907 yılında kıdemli yüzbaşı oldu.
13 Kasım 1907 tarihinde 31 Mart Ayaklanması nedeniyle İstanbul’a gelen Hareket Ordusu’nun faaliyetlerine katıldı. Bu harekât sırasında Mustafa Kemal ATATÜRK ve İsmet İnönü ile tanıştı
25 Mayıs 1909 tarihinde Hamidiye Gemisi komutanlığına atandı. 1911 Türk-İtalyan Savaşı’nda Trablusgarp’a ikmal sevkiyatında atama aldı. Rauf Orbay komutasındaki Hamidiye Gemisi I. Balkan Savaşı esnasında kuşatma altındaki Çanakkale boğazından çıkmayı başararak Akdeniz’e açıldı. Harekat her tarafında Hamidiye Sırbistan’da askeri tesisleri bombaladı; düşman savaş ve ticaret gemilerini batırdı, Çanakkale ağzındaki Yunan baskısını azalttı.
Milli Mücadele’ye bulunma üzere Anadolu’ya geçtiğinde imparatorluğun derhal her yanında ün salmış ulusal kahramanlardan biriydi. Bahriye Mektebi’ni bitirmiş, Balkan Savaşı sırasındaki deniz savaşlarında büyük başarılar göstermiş ve bu nedenle “Hamidiye Kahramanı” ünvanını kazanmıştı.
İzzet Paşa kabinesinde Bahriye nazırlığı yaptı, tüm bu aydınlık başarıların sonunda Osmanlı İmparatorluğu’nun çöküş belgesi olan Mondros Mütarekesini imza atmak zorunda kaldı. Malta sürgününden dönen Rauf Orbay 1921’de Ankara’ya gittiğinde kendisine Nafia vekilliği verildi. Bakanlıktan ayrıldığı yıl Meclis ikinci başkanlığına seçildi, 1922-1923 aralarında bir kaç ay Başbakanlık yaptı. 1924’te Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kurulduğunda Rauf Orbay, daha önce İkinci Grupta başlattığı muhalefetini bu toplulukta sürdürmeyi daha uygun buldu. 17 Şubat 1942′de Londra Büyükelçiliğine atandı. 3 Nisan 1944′e değin bu görevi yürüttü, Türkiye’ye döndü; ölümüne kadar devlet görevi ve politikadan uzakta kaldı.
Rauf Orbay, 16 Temmuz 1964 tarihinde 83 yaşında İstanbul’da ölmüştür.
