Jack London
Jack London Biyografisi
En ünlü romanları Vahşetin Çağrısı, Beyaz Diş, Deniz Kurdu, Demir Ökçe ve Martin Eden’dir.
Jack London, 12 Ocak 1876 tarihinde San Francisco, Kaliforniya, ABD’de William H. Chaney, Flora Wellman çiftinin oğlu olarak doğmuştur. Babası Prof. W. H. Chaney, annesi Flora Welman’ı ona hamileyken terk etti. Annesi Jack’ın doğumundan sekiz ay daha sonra, John London adında başarısız bir ticaret adamıyla evlendi. Bakkal dükkânı işletti, pansiyonerlik yaptı, tavukçulukla uğraştı. Fakat ne yaptıysa, beceremedi. Bu yüzden Jack’ın çocukluğu yoksulluklar içinde geçti.
Jack London, sefalet içinde beş yaşındayken kendi keni. İlkokulu Oakland’da okudu. Daha sekiz yaşındayken, bir çiftlikte emekçi olarak çalıştı. Anlamsız zaman buldukça okula gidip kitap okuyordu. Onca sıkıntı arasında fakat ortaokulu bitirebildi. 14 yaşında okulunu bırakarak hayata atıldı.
Jack London, gazete satıcılığı, balıkçılık, tayfalık, çamaşırcılık gibi çeşitli işlere girip çıktı, Mançurya’da savaş muhabirliği yaptı. 1893 yılında Japonya yakınlarındaki bir tayfunu anlatan haberiyle gazetecilik ödülü kazandı. Amerika içinde ve dıştan uzun, maceralı yolculuklar yaptı. 1894 yılında serserilikten Kanada’da Niyagara Hapishane’nde 30 gün hapis yattı. Daha sonraları Yol adlı kitabında bu hapishanedeki ortamı “düşünülemeyecek” korkunçlukta, insanın düşebileceği en derin çukur” olarak tasvir etti.
1895 yılında 19 yaşında iken liseye başlayabildi. Bir yıl okudu. Kendini üniversiteye hazırlite sınavlarını kazandı. Ama burada da fakat bir sömestr okuyabildi. 1897 yılında fiziki zorluklar yüzünden terketmek zorunda kaldı ve bu yüzden hiçbir süre diploması olmadı. Geçinebilmek için bir kolacı dükkânında gömlek ütüledi. Bu hareketli yaşam ona yoğun bir tecrübe ve data birikimi sağladı.
Bu yıllarda Karl Marx’ı, Charles Darwin’i, Herbert Spencer’i, Friedrich Nietzsche’yi okudu ve onların eserlerinden hareketle kendi düşüncesini belirlemeye çalıştı. Yazmaya başladı. Alman filozofu, Friedrich Nietzsche’nin idealleştirilmiş “üstün-insan” modeli, yazar için, gelişim sürecinin doruğudur. İlk hikâyesi 1898’de “Overland Monthly” de yayımlandı. Gerisinde “Alaska Hikâyeleri” adını verdiği ürünlerini, günümüzde de yayımı süren aylık edebiyat dergisi “The Atlantic Montly”de yayımlandığında büyük ilgi gördü. Yazdıklarını Kurdun Dölü (1900) adlı kitapta topladı. Bu onun ilk kitabı oldu.
Jack London, 1897 yılında Alaska yakınlarındaki Klondike‘a altın aramaya gidenlere katıldı ve “Vahşetin Çağrısı” dahil çoğu kitabını bu tecrübesinden yararlanarak yazdı. İlk defa 1903 yılında The Saturday Evening Post’da yayınlanan ve Jack London’ı üne kavuşturan Vahşetin Çağrısı (The Call of the Wild) nefes nefese okuyacağınız bir dünya klasiğidir.
Artan Bir Şekilde militan bir sosyalist oldu. Jack London, 17 yılda “tez canlı hayat ve us kaynayan” (Anatole France) elli ciltlik dev bir eser vermiştir. Yazılarından kazanmaya başlayınca spor için vakit da ayırabildi ve sporun tüm dallarına alaka duydu.
Eserlerinde hayat kavgasını romantik bir bakışla anlatır, birçok eserinde sert bir kapitalizm eleştirisi göze çarpar. Kitapları tanıdık olmayan dillere en fazla çevrilmiş ABD’li yazarlardandır.
En ünlü romanları Vahşetin Çağrısı, Beyaz Diş, Deniz Kurdu, Demir Ökçe ve Martin Eden’dir.
Birara siyâsete atılarak, Sosyalist Partiye kaydolmuş ise de sonradan bu partiyle münâsebetini koparmış, hattâ sosyalistlerle uğraşma etmiştir.
Evlilikleri :
1.eşi: Jack London, 1900 yılında Elizabeth Maddern ile evlendi. 1904 yılında boşandı. Joan ve Bessie (Becky) adlarında iki çocuğu oldu.
2.eşi: 1905 yılında Charmian Kittredge ile evlendi.
Jack London, 22 Kasım 1916 tarihinde Glen Ellen, Kaliforniya, ABD’de 40 yaşında böbrek yetmezliğinden ölmüştür. Cesedi kendi ricası üstüne yakıldı.
Kitapları :
Açlar Ordusu
Âdemden Önce
Alaska Kid
Alın Teri
Altta Kalanlar
Atalarının Tanrısı
Ateş Tutuşmak
Ay Vadisi (The Walley of the Moon) (1913)
Beyaz Diş
Beyaz Sessizlik
Buck’ın Maceraları
Büyük Macera
Can Yoldaşı
Ceza Şirketi
Nefret Edilen Şey Ülkesi
Demir Ökçe
Demiryolu Serserileri
Deniz Kurdu
Direniş
Doğu Yakası (Uçurum İnsanları)
Dönek
Düş Ülkelerine Seyahat
Güneş Çocuğu
Insanlar Avcısı
İstiridye Korsanları
Japon Kıyılarında Dehşet
John Barleycorn (Alkollü Anılar – İntihar olarak da bilinir.)
Kaptan David Grief
Kıyametten Daha Sonra
Kız Kar ve Kan
Kızıl Veba (The Scarlet Plague), (1912)
Kurt Dölü
Martin Eden
Meksikalı Devrimci
Midas’ın Müritleri
Ormandan Gelen Ses
Seçme Öyküler
Sevgili Jerry
Sevginin Katıksızı
Kazanan
Tanrılar ve Köpekler
Uçurum İnsanları
Uzaktan Diyarlarda
Vahşetin Çağrısı (The Call of the Wild), (1903)
Yanan Gün
Yanan Günışığı
Yıldızlar Korsanı
Yol
Eserlerinden bazılarının kısa özeti:
Vahşetin Çağrısı:
Vahşetin Çağrısı romanının kahramanı 63 kiloluk kurt köpeği Buck, insan dek zeki, dinç ve dostlarına bağlıdır. Bunun için de romanın kahramanıdır.
Buck, California’da lüks bir konakta dünyaya gelir. Fakat konaktaki bahçıvanlardan biri göre soğuk Kuzey’de kızak köpeği olarak kullanılmak üzere satılır. O sıralar, Klondike Altınına Saldırı” zamanıdır. Buck gibi yeteri derecede güçlenmiş köpeklere çok ihtiyaç duyulmaktadır. Fakat Buck, korkudan boyun eğen yok; kuvvetli ve meydan okuyan bir hayvandır. O, uygarlıktan kaçırılır ve kurt sürülerine liderlik ederek, Kuzey’in efsanesi haline gelir.
Deniz Kurdu:
Fırtına sonucu gemisi batan Van Heyden kendine geldiğinde kendini başka bir gemide bulur. Bu gemi bir avcı gemisidir. Hayatında bezginlik çekmemiş fiziki zorluk yaşamamış yazan olan Van Heyden gemide hiç bilmediği bir hayatı öğrenmeye başlar. Kitap gemide yaşanan olayları Van Heyden’in gemide çalışanlar ve bilhassa kaptanla olan ilişkisini ve onunla aynı kaderi paylaşan bir kadınla yaşadığı aşkı ve onunla birlikte gemiden kaçmaya çalışmalarını anlatır. Eser baş kahraman olan Van Heyden’in ağzından anlatılır. Lakin kitabın ismi “Kurt” lakaplı kaptan Larsen’den gelir. Kitap sürükleyici ve güzel olmakla beraber herkesin anlayabileceği yani sade bir dille yazılmıştır.
Beyaz Diş:
Kuzeyin ormanlarında yaşam kavgası… Arzu ve hayatta kalma çabası… Beyaz Diş, bir kurt kırması; damarlarında hem kurt keza de köpek kanı taşıyor. Ormanda yapayalnız, hayatta kalmaya çalışıyor. Bir gün, o başlıca değin yaşadığı mağaranın duvarını geçip hayata atılıyor ve her şeyi en her tarafta keşfetmeye koyuluyor. Vahşî doğanın çetin şartları, yaratılışındaki sertliği gün geçtikçe daha fazla besliyor. Ve sonunda Beyaz Diş, amansız bir kurt oluyor. Derken efendiyi, yani insanı tanıyor. Artist yazar Jack London, Beyaz Diş’te bir kurt ve ona “sahip meydana çıkan” farklı beyler üzerinden evcilleşmenin imkânını sorguluyor.
Demir Ökçe:
Eserlerinde doğanın karşısında konulamaz gücünü daha alçak etme ve hayatta kalabilme mücadelesini romantik bir yaklaşımla ele alan Jack London, Demir Ökçe’de sınıf mücadelesini konu alır. Genç bir iyi aile kızı, sınıfsal konumuna karşın, sosyalist bir lidere âşık olur ve yaşadığı bu ilişki boyunca kapitalizmin toplumda yarattığı yıkımları ve emekçi sınıfının günlük yaşama mücadelesini keşfeder. Bu romantik fonda London Amerikan işçi sınıfının bir resmini çizer. Kitap 1907’de yazılı olmasına karşın, 1914 ve 1918 yılları aralarında geçer. Demir Ökçe, çarpıcı imgeleri, ana diyalogları ile epeyce sert bir üslupla kaleme alınmıştır. Kitap, güncelliğini ve önemini hâlâ koruyor.
