James Dean
James Dean Biyografisi
James Dean, 50li yılların efsanevi oyuncusu. Eksik sayıda filmde rol almasına ve erken yaşta hayatını kaybetmesine karşın bir idol olmuş ve birçok sanatçıya ilham vermiştir. “Rebel Witout A Cause” adlı filmde sorunlu bir genci canlandırmış ve bu rolüyle Hollywood’un efsanevi performanslarından birini gerçekleştirmiştir.
James Dean, 8 Şubat 1931‘de indiana’da doğduktan kısa bir zaman sonradan ailesi Santa Monica‘ya taşındı. Bundan 6 yıl sonradan, James 5 yaşındayken babası dental teknisyen edinmek için çiftlikten ayrıldı. 1940 yılında annesini kanserden kaybedene dek Brenywood Parasız Okulu’nda okudu. Dokuz yaşındayken babası göre amcası Marcus ile teyzesi Ortense’nin yanına Indiana’daki çiftliğe gönderildi. Lisede iken basketbol takımında yer aldı. Lisede görüşme ve drama dersleri alan Dean, küçük bir yerden gelmesine rağmen kendini geliştirme çabasında idi.
1949 yılında Fairmount Lisesi’nden mezun oldu. Kaliforniya‘ya artan bir şekilde babası ve üvey annesiyle birlikte yaşamaya başladı. Santa Monica College‘a kabul edildiktan daha sonra Kaliforniya Üniversitesi‘ne geçiş yaparak burada drama okudu. James Whitmore‘un drama atölyelerine katıldıktan daha sonra bir takım dizilerde ve tiyatro oyunlarında küçük rollerde yer almaya başladı.
1951 yılına gelindiğinde Whitmore’un tavsiyesine uyarak daha ciddi roller için New York‘a gitti. Broadway‘de “See The Jaguar” adlı oyunda yer almadan önce çoğu ufak rollerde devir aldı. 1952 yılında “Actors Studio“ya katıldı. Burada dünyaca ünlü Marlon Brando, Julie Harris, Mildred Dunnock gibi oyuncular bir arada olma fırsatı yakaladı. Arasında “The Philco Television Playhouse“, “Robert Montgomery Presents” ve “Armstrong Circle Theatre” da yer alan birçok televizyon programında yer aldı.
Actors Studio’daki çalışmaları sürerken kariyerinde büyük bir sıçramaya neden olan “The Immoralist“(1954) adlı Broadway oyununda rol aldı. Bu oyun ile “En İyi yeni Oyuncu” Bloom Ödülü‘nü aldı. Warner Bros tarafından yeteneği keşfedildi ve John Steinbeck‘in romanından uyarlanan “East of Eden“(1955) adlı filmde yer aldı. Filmin çekimlerinde tanıştığı Pier Angeli ile birlikte olmaya başladı. Izdivaç hayelleri kuran çiftin ayrılmasına Angeli’nin annesi niçin oldu. Dean’nin katolik olmaması sebebiyle annesi birlikteliğe izin vermedi. daha sonra Liz Sheridan ile nişanlanan Dean, mutlu bir beraberlik yaşayamadı. Arkasından New York‘a dönerek “Lux Video Theatre” ve “Schlitz Playhouse of Stars” adlı televizyon serilerinde yer aldı.
Empire Dergisi göre 1955 yılında sinema tarihinin en cazibeli 100 yıldızı arasına girdi. İlk başrolüyle Oscar‘a namzet gösterilmiş az sayıda oyuncudan birisi oldu.
1955 yapımı “Rebel Without A Cause” adlı film kariyerinin en önemli filmlerinden biri oldu. Nicholas Ray‘in yönetmenliğini yaptığı filmde, başrolü Natalie Wood ile paylaştı. Canlandırdığı Jim Stark karakteri ile gençlerin idolü oldu. Dönemin asi genç imajının oluşmasında büyük rol oynadı.
Arkasında 1956 yılında gösterime giren “Giant” adlı filmde rol aldı. Elizabeth Taylor ve Rock Hudson ile birlikte rol aldığı filmle “en iyi muavin erkek oyuncu” dalında , ölümünden sonradan Oscar’a namzet gösterilen ilk oyuncu oldu.
30 Eylül 1955‘de Porsche 550 Spyder ile yaptığı kaza sonucunda hayata veda etmişti. Daha kariyerinin başlangıcında olmasına karşın bir efsaneye dönüşmüş ve birçok sanatçıya ilham kaynağı olmuştur. Ron Martinetti‘nin yazdığı “The James Dean’s Story” adlı kitapta biseksüel olduğu iddiaları büyük yankılar uyandırmıştı. Lou Reed, Hilary Duff, Phil Ochs gibi isimler onun anısına şarkılar yazmışlardır.
