Jean Monnet
Jean Monnet Biyografisi
Jean Monnet, 1888–1979 yılları arasında yaşamış bir Fransız iktisatçı ve maliyecidir. Fransız meslek dünyasının favori isimlerindendir. Jean Monnet I. Dünya Savaşı’ndan itibaren Avrupa’da birliğin sağlanması için mücadele göstermiştir.
Jean Monnet, 9 Kasım 1888 tarihinde Cognac, Fransa’da doğmuştur. Gençliğini babasının konyak işinde destek ederek geçirdi. 16 yaşında iken Londra’ya gidip babasının işlerini takip etmek için birkaç sene kaldı. sonradan yeniden babasının işi için İskandinavya, Rusya, Mısır, Kanada ve Amerika Birleşmiş Devletleri’ne seyahatler yaptı.
Jean Monnet, 1888–1979 yılları arasında yaşayan bir Fransız iktisatçı ve maliyecidir. Fransız iş dünyasının gözde isimlerindendir. I. Dünya Savaşı’ndan itibaren Avrupa’da birliğin sağlanması için mücadele gösterdi. Savaş yıllarında Fransa ve İngiltere aralarında birliğin sağlanması konusundaki çabaları dikkate alınarak 1919 yılında Milletler Cemiyeti Genel Sekreter Yardımcılığı’na atandı. Aynı çalışmaları ile dünyada birlik ve barışı sağlamaya çalıştı.
Yeni milletlerarası örgütlenmenin “ahlakî gücü, kamuoyuna yaklaşımı ve önünde sonunda üstün gelecek gelenekleri ile” kendini kabul ettirebileceğini hisseden Monnet, yeni misyonuna büyük bir hevesle başladı. Fakat kısa bir süre içinde Milletler Cemiyeti’nin kendine amaç olarak belirlediği uzlaşma ve uyum ereklerini başaramayacağını anladı. Kararlar sadece oybirliği ile alınabilirdi. hayal kırıklığı ile 1923 yılında görevinden istifa etti.
Jean Monnet, II. Dünya Savaşı yıllarında da Fransız ve İngiliz birliği için çalışmaya devam etti. 1940 yılında Fransa ve Büyük Britanya arasında federal bir birlik olan “joint communique”i tasarladı. Bu dizayn, her iki ülkeyi birleştirmekti ve birlik şöyle anlatılmaktaydı: “İki hükümet gelecekte Fransa ve Büyük Britanya’nın iki ayrı halk değil tek bir Anglo-Fransız Birliği olacağını beyan etmektedir. Birliğin yapılandırılması savunma, dış ilişkiler ve ekonomik ilişkiler alanlarında müşterek örgütlenmeleri içerecektir. İki Parlamento resmi olarak birleşecektir”. Planı Winston Churchill ve Charles de Gaulle kadar kabul gördü. Ünlü İktisatçı John Maynard Keynes, Jean Monnet’nin çabaları ile savaşın bir sene erken bittiğini söylüyordu.
Jean Monnet, 1943 yılında yaptığı bir konuşmada; Avrupa devletlerinin milli hakimiyet temelinde bitmiş yapılanmadıkları takdirde, uzlaşma içinde olamayacaklarını, Avrupa ülkeleri halklarına zorunlu huzur ve toplumsal kalkınmayı ihtiyacı karşılamak için fazla ufak olduklarını ve bir federasyon kurmaları gerektiğini belirtiyordu. Ne var fakat, Fransız siyasi sınıfının yenilgiyi çoktan kabul etmiş olması sebebiyle, onun bu girişimleri Fransa’nın yenilgisini engelleyemedi.
Savaşın ardındaki, Jean Monnet, Fransız hükümetine bir “küresel modernleşme ve idareli kalkınma planı” sundu. Fransız ekonomisini tekrar yeniden can vermek üzere Planlama Müdürlüğüne atandı ve 1947’de Fransa’nın Marshall Planı’na katılımınına yol açan Monnet Planı’nı kaleme aldı.
1949’da Monnet, manâlı bir kömür ve çelik bölgesi olan Ruhr’un kontrolü için Almanya ve Fransa arasındaki ihtilafın güvenli olmayan boyutlara tırmanmakta olduğunu gördü ve Fransız-Alman kömür ve çelik kaynaklarının bir Avrupa Hükümeti’nin kontrolü aşağıda toplanmasının gerekli olduğunu gördü. Fransız Dışişleri Bakanı Robert Schuman tarafından gelen bir önergenin peşinde Monnet, Schuman Planı taslağını hazırladı. Robert Schuman önergeyi kabul etti ve Adenauer ile zihin birliği içinde, 9 Mayıs 1950’de önergeyi kamuoyuna sundu.
1951’de, Paris Antlaşması ile altı ülke (Fransa, Almanya, İtalya, Belçika, Hollanda ve Lüksemburg) bugünkü Avrupa Birliği’nin temeli olan Avrupa Kömür ve Çelik Birliği’ni (ECSC) kurdu.
ECSC’nin ilk başkanı olan Jean Monnet (1952-1955), birliği Avrupa’nın idareli ve siyasi entegrasyonunun ve AVRUPA BİRLİĞİ’nin ilk adımı olarak değerlendirdi.
ESCS’nin yaratılması gerçekten de Monnet göre öngörülen sonuçları doğurdu. Avrupa sorununun tüm unsurları Fransız- Alman uzlaşması ile dindirildi, ihtilaftan siyasi işbirliğine içten bir geçiş yaşandı ve bu ESCS projesinin içerdiği demokratik gücün tohumlarının gelişmesini muhtemel kıldı.
1955’te, Fransa’nın Avrupa Savunma Komitesi’ni (EDC) onaylamayı reddetmesiyle kızışan önemli krizin arkasından Monnet ESCS Başkanlığı’ndan istifa etti. Oysa çalışmalarına devam etti; siyasi ve idareli entegrasyon için uğraş etmek ve resmi kurumsal yapıların dışındaki yapılar üzerinden Birleşmiş Avrupa Devletleri fikrini benimsetmek için Hareket Komitesi’ni kurdu ve bir anlamda Avrupa’nın birincil lobicisi oldu. Hayatının kalanını Avrupa’nın birleşmesi yolundaki çalışmalara adadı.
Monnet Kurul’yi yarattı ve Kurul de Avrupa ve dünya siyasetini ilerletti. Yani, yüzyılın ikinci yarısında Avrupa ve dünya, tohumları Jean Monnet göre ekilen Avrupa Birliği fikrini peşine düşüp takip etti.
1989 yılında Türkiye Cumhuriyeti ve Avrupa Komisyonu aralarında yapılan bir uzlaşma ile oluşturulan ve o yıldan beri yürütülen, AB müktesebatı konusunda bilgi sahibi personel ihtiyacının karşılanmasına takviye karşılayan Türkiye’deki en köklü ve en prestijli burs programına, Avrupa Birliği’nin düşünce babası Jean Monnet’in adı verildi.
Jean Monnet, 1934 yılında Silvia de Bondini ile evlendi. Marianne Monnet adında bir kızı oldu.
6 Aralık 1963 tarihinde Jean Monnet’e Amerika Birleşmiş Devletleri Başkanı Lyndon B. Johnson göre Başkanlık Madalyası verildi. 1972 yılında Kraliçe II. Elizabeth ona onursal bir Itibar madalyası verdi.
Jean Monnet, 16 Mart 1979 tarihinde Fransa, Paris‘in 80 kilometre dışarıda, Houjarray’da 91 yaşında ölmüştür.
