Joan Baez
Joan Baez Biyografisi
Joan Baez, 9 Ocak 1941 tarihinde New York’da Staten adasında doğmuştur. 15 yaşında gitar çalmaya başladı. Otoriteye ilk karşısında gelişi 16 yaşındayken, topa tutma tatbikatı sırasında lise binasını terketmemekte direnmesiydi. 1958 yılında, az önce 17 yaşındayken annesi-babası ve iki kız kardeşi ile birlikte Palo Alto’dan Boston’a taşındılar.
Boston Üniversitesi Uygulamalı Hoş . Kahvehanelerde ahali şarkıları söyleyerek müzik yaşamına atıldı. Kingston Üçlüsü’nün elemanı Tom Dooley ile birlikte Amerika’yı yeniden aşağıya gezdiler ve tüm radyolarda irtifa gösterdiler. 1959 yılında hemen şimdi 18’indeyken, Birinci Newport Folk Festivali’nde sahne aldı. 1960′lı yıllarda ABD’nin büyük kentlerinde sahneye çıktı. Zenci okullarında konserler verdi.
Üç oktav ses aralığına sahip bir sopranodur. Şarkılarının birçok sosyal konularla ilgilidir. 1961 yılından bu yanlamasına kariyerinde “Bob Dylan” ile iç içe bir çizgi izleyen artist serbest ve insan hakları için yazılan şarkıların vazgeçilmez sesi olmuştur. Geleneksel baladlar, blues tınıları, ninniler, cowboy şarkıları ve ırksa folk melodileri arasına sakladığı mesajlar Joan Baez’in izleyici kitlesini günden güne artırmasına yol açmıştır. İnsan hakları mitinglerine, büyük festivallerden savaş karşıtı gösterilere değin akla gelebilecek her yerde verdiği samimi konserlerle takipçi kitlesini kuvvetlendirmiştir.
Vietnam Savatekleyerek ABD ve Kanada’da hitabe gezilerine çıktı, halkı askere alınmaya aleyhinde direnişe çağırdı. “Şiddete Başvurmaktan Uzak Durma Sanatını İnceleme Enstitüsü”nü kurdu. Çıktığı TV programlarında barışsever amaçlar doğrultusunda kamuoyu oluşturmaya çalıştı. 1970′li yıllarda uzun bir Avrupa turnesine çıktı. Eşi David Harris’in protesto hareketlerini oluşturduğu iddiası ile hapise atıldı. Arkasında Vietnam Demokratik Cumhuriyeti’nde başarılı bir dizi konser verdi. Milletlerarası Affetme Örgütü’ne aza oldu.
1959 yılından beri 30’dan artı albümü ve sayısız kırk beşlik plak çıkardı. Bilhassa 1975 tarihli “Diamonds & Rust” albümü büyük başarı sağlamış, bu albümde Jackson Browne, Janis Ian, John Prine, Stevie Wonder & Syreeta, Dickey Betts of the Allman Brothers Band ve Bob Dylan gibi meşhur isimlerin şarkılarına yer vermiştir. Şarkı yazarı olmasına rağmen bilhassa yetmişlerin ikinci yarısından sonradan The Beatles, Jackson Browne, Paul Simon, The Rolling Stones, Stevie Wonder ‘ın şarkılarına cover parçalar yapmıştır.
En çok yetmişlerdeki hit parçaları olan “Diamonds & Rust”,”The Night They Drove Old Dixie Down”,”We Shall Overcome”,”Sweet Sir Galahad” ve “Joe Hill” ile tanınır. Hem, Bob Dylan ile (1961 -1965) yaşadığı uzun beraberlik; insan hakları, kuvvet karşıtı, çevre konularında tükenmeyen aktivist hareketleri ile de akıllarda yer etmiştir.
Albümlerinin ruhuna uygun olarak, Güney Asya’daki kavgacı tutumun azalışa geçmesi ile, dikkatini Augusto Pinochet‘in diktatörce baskısı aşağıda inleyen Şili’ye çevirdi. Böylece, bu insanlara ithaf olarak İspanyolca albümünü çıkardı. Bu albümdeki “No Nos Moveran” (Biz sürülmeyeceğiz) adlı şarkısı, İspanya’da Yazdıran Kimse General Franco kadar 40 yıldan artı zaman ile yasaklandı ve bütün kopyaları toplatıldı. Dikte Eden Kimse Franco’nun ölümünden 3 yıl daha sonra 1977 yılında ilk kere kendisi, Madrid’deki bir televizyon programında bu şarkıyı söyledi. 1980 yılında Kuzey İrlanda’ya giderek, şiddetin son bulmasına çağrı olarak düzenlenen organizasyonda İrlandalı Barışçılarla birlikte yürüdü.
Humanitas International İnsan Hakları Komitesi’ni kurdu ve 13 yıl her tarafında da yöneticiliğinde kaldı.
1988 ile 1989 yıllarında Uluslararası İstanbul Festivali’nde ve İzmir Festivali’nde Efes Antik Tiyatro’da verdiği konserler, büyük ilgi fark etti. Hem 9 Temmuz 2004 tarihinde İstanbul, Cemil Topuzlu Harbiye Açıkhava Tiyatrosu’ndaki konserde Türk Dinleyicisi’nin karşısına tekrar çıktı.
2007 yılındaki 49’uncu takvim Grammy Ödülleri Galası’nda, Baez’in Hayat Boyu Başarı (Lifetime Achievement Award) ödülüne bedel görüldü. Bu ödül bilindiği üzere, Akademinin verdiği en büyük ödüldür.
Joan Baez, Nelson Mandela’nın 28 Haziran 2008 tarihinde Hyde Park’da düzenlenen 90’ıncı yaş günü kutlamalarına katıldı.
Joan Baez 1960 yılında çıkardığı kendi adını taşıyan birincil albümünde “Dona Dona” adlı şarkıyı seslendirdi.
Joan Baez, David Harris ile bir evlilik yaptı.
Kitapları :
1979 – And Then Wrote… (Ve Ben de Yazdım)
1964 – Joan Baez Song-book (Joan Baez’in Şarkı Kitabı)
1968 – Daybreak (Şafak)
And a Voice to Sing With
Albümleri :
1960 – Joan Baez, Part 1-2
1962 – Joan Baez in Concert, Part 1-2
1964 – Joan Baez/5
1965 – Farewell Angelina
1966 – Noël
1967 – Joan
1968 – Baptism: A Journey Through Our Time
1969 – David’s Album
1970 – One Day beygir a Time
1971 – Carry It On
1972 – Come from the Shadows
1973 – Where Are You Now, My Son?
1974 – Gracias A la Vida
1975 – Diamonds & Rust
1976 – From Every Stage
1977 – Blowin’ Away
1979 – Honest Lullaby
1984 – Live -Europe ’83
1988 – Diamonds & Rust in the Bullring
1989 – Speaking of Dreams
1992 – Play Me Backwards
1995 – Ring Them Bells
1997 – Gone from Danger
2003 – Dark Chords on a Big Guitar
2005 – Bowery Songs
2007 – Ring Them Bells
Dona Dona şarkısı aslında 1940 yılında Aaron Zeitlin ve Shalom Secunda adlı sanatçılarca Yidişçe yazılı bir Musevi şarkısıdır. İşte o şarkının sözleri.
DONA DONA
On a wagon bound for market
There’s a calf with a mournful eye.
High above him there’s a swallow
Winging swiftly through the sky.
How the winds are laughing
They laugh with all their might
Laugh and laugh the whole day through
And half the summer’s night.
Dona dona dona dona
Dona dona dona don
Dona dona dona dona
Dona dona dona don
“Stop complaining” said the farmer,
“Who told you a calf to be?
Why don’t you have wings to fly away
Like the swallow so proud and free?”
Calves are easily bound and slaughtered
Never knowing the reason why.
Bacak whoever treasures freedom,
Like the swallow must learn to fly
DONA DONA
Pazara içten yol bölge bir arabada
Gözleri acıklı bir dana var
Onun üzerinde yükselerdeyse bir kırlangıç
Göklerde çabuk kanat çırpmakta
Nasıl da gülüyor rüzgarlar
Tüm gün ve yaz gecesi baştan başa
Gülüyor, gülüyorlar bütün güçleriyle
Dona dona dona dona
Dona dona dona don
Dona dona dona dona
Dona dona dona don
“Bırak şikayet etmeyi” dedi çiftlik sahibi
“Kim dedi sana dana ol diye?”
“Niye senin uzaklara uçacak kanatların değil ki
Şu gururlu ve bağımsızlık kırlangıç gibi?”
Danalar zahmetsizce bağlanıp kesiliverir
Nedenini asla bilmeden
Fakat kim ancak özgürlüğe bedel verir
Uçmayı öğrenmeli tıpatıp kırlangıç gibi