Joseph Pulitzer

Joseph Pulitzer Biyografisi

Joseph Pulitzer, ABD‘nin gelmiş geçmiş en meşhur gazetecisidir.

Joseph Pulitzer, 10 Nisan 1847 tarihinde Makó, Macaristan’da Yahudi bir ailenin çocuğu olarak doğmuştur. Budapeşte’de büyüdü. Joseph Pulitzer’in babası Yahudi bir tahıl tüccarı, annesi ise Alman asıllı bir Katolik’ti. 1853 yılında baba Fülöp Pulitzer artık emekli olacak dek varlıklı olduğuna karar verdiğinde ailesiyle Budapeşte’ye yerleşti. Joseph ve kardeşleri burada özel ders almaya, Almanca ve Fransızca öğrenmeye başladılar. Ama Pulitzer ailesinin hayatı 1858’de baba Fülöp’ün vefatıyla değişti. Ailenin işleri bozuldu ve iflas ettiler. Joseph Pulitzer parasızlıktan dolayı ABD’ye göç etmeden önce, genç yaşına rağmen Avrupa’da birçok orduya yazıldı ve ödev aldı. Bir göz hastalığı sebebiyle Macaristan ordusuna ve Fransızların Tanıdık Olmayan Lejyonu’na kabul edilmeyince büyük bir hayal kırıklığına uğradı. 1864 yılında ABD’ye göç etti ve 12 Nisan 1861 – 12 Nisan 1865 tarihleri aralarında olan Amerikan İç Savaşı esnasında Birlik (Kuzey) ordusuna katıldı. Amerikan vatandaşlığını, 1867 yılında Amerikan Başkanı Jefferson Davis’in çevresinden bir bayan ile evlenerek elde etti.

İç savaştan daha sonra Amerika’da kalan Joseph Pulitzer, savaştan sonra, önce New York’a, daha sonra Missouri’deki St. Louis’e gitti. Bu dönemde balina avcılığından midye toplayıcılığına, garsonluktan avukatlığa değin türlü işlerde şansını denedi fakat başarılı olamadı. Almanca, Macarca ve Fransızca bilen Pulitzer, boş vakitlerinin çoğunu İngilizcesini geliştirmeye harcadı.

1867 yılında Amerikan vatandaşlığına geçen Pulitzer St. Louis’deki Westliche Post gazetesinin muhabir araması üzerine burada işe başladı. Almanca yayımlanan bu günlük gazeteye muhabir olarak girdi. St. Louis’te yayımlanan Dispatch ile Post gazetelerinin denetimini ele geçirerek Post-Dispatch adı aşağıda birleştirdi. Yazdığı başyazılarla gazeteye haysiyet kazandırdı.

Oradaki Alman göçmenler arasında kısa sürede tanınarak 1869 yılı sonunda Cumhuriyetçi Parti’ye aza oldu ve anında Missouri eyalet meclisine seçilerek meclis üyesi oldu. 1872 yılında partideki yozlaşmayı neden gösteren Pulitzer, Halkçı Parti’ye geçti. Aynı sene Westliche Post’ta da editörlüğe yükseldi.

1883 yılında New York’a taşındı. Joseph Pulitzer, New York Manhattan’da 1883 yılında batmak üzere olan “New York World” gazetesini satın alarak bu küçük gazeteyi kısa sürede dünyanın en fazla satan gazetesi haline getirmeyi başardı. Gazetecilik kavramını iyice değiştirecek atılımlar yaptı, karikatür ve çizgi roman gibi yeniklere imza atarak inanılması zorlama biçimde gazetenin trajını 600 binlere taşıdı.

1885-1886 yıllarında milletvekilliği de yaptı.

Gazetelerde fotoğrafı yaygınlaştıran birey olarak tanıdık Pulitzer, insanların merakını özendirme ederek garip öykülere, sansasyonel haberlere ve skandallara yer vererek biteviye gazetecilik kavramını adamakıllı değiştirmiş ve modern gazeteciliğin öncüsü kabul edilmiştir.

Fakat, sonradan Orson Welles‘in Yurttaş Kane filmine konu olacak Californialı gazete patronu William Randolph Hearst’un New York Journal gazetesiyle girdiği ‘sarı gazetecilik’ rekabetinde, fazla sansasyon’, ‘fabrikasyon’ gibi birçok hastalığın gazeteciliğe bulaştığı bir döneme de imza attı. Sahibi olduğu World gazetesinin fiyatını 2 sentten 1 sente indirerek rekabete girdi. 1887 yılında Evening World’ü çıkarmaya başladı. Önce artı kâr getirmeyen bu gazete, Pulitzer’in başarılı yönetimi sayesinde kısa sürede tutundu. Pulitzer bu sırada görme yetisini tamamen yitirmişti. İşçilere yakınlık duyan Pulitzer’in yazıları dürüst içeriklerinden ötürü okurların güvenini kazandı.

Belki de bu kötü dönemle anılmak istemediği için Pulitzer, ömrünün son yıllarını gazeteciliğin niteliğinin yükseltilmesine harcadı. Bu anlamda gazeteciliğin, hükmedenleri denetleme ve onları kesintisiz hesaba çekme misyonunun mimarlarından biri oldu.

Satın aldığı gazete aldığında 15.000 tirajda iken 600.000 tiraja çıkardı.

Kaliteli genç gazeteciler yetiştirilmesinin demokrasi için önemine candan inanıyordu. Bir gazetecilik okulu kurulmasının önemine, 1904 yılında The North American Review’de yazdığı yazıda şu şekilde uyarı çekecekti:

“Cumhuriyetimiz ve gazeteleri ya beraber yükselir ya da beraber çöker. Hakları bilen ve bunları zekayla uygulayan, çıkarcılıktan uzak, egemen, kamusal hizmet bilinçli bir basın, kamusal erdemi koruyabilir. Bu erdem olmadan her hükümet sahtekar ve alaycıdır. Sinik, çıkarcı, demagojik bir basın ise zamanla kendine eş insan yığını üretir.”

Joseph Pulitzer, New York Özgür Heykeli inşası ortaya atıldığında para birleştirme kampanyasına 100 bin dolarlık birincil bağışı yapan birey olma ayrıcalığını da taşır.

Joseph Pulitzer, 1867 yılında Missisipili çok varlıklı bir çiftçi ailenin kızı olan, Katherine Davis ile evlendi. Bu evlilikten 7 çocuğu oldu. Ralph Pulitzer, Edith Pulitzer, Lucille Pulitzer, Constance Pulitzer, Joseph Pulitzer II, Herbert Pulitzer, Katherine Ethel Pulitzer adlarında çocukları vardır.

Joseph Pulitzer, 29 Ekim 1911 tarihinde 64 yaşında Charleston, Güney Karolina, ABD’de ölmüştür.

Joseph Pulitzer, ölmeden önce New York şehrindeki, Columbia Üniversitesine bıraktığı 2 milyon dolar para ile her sene onun namına Pulitzer ödülü verilmektedir.

Joseph Pulitzer’in ölmesinden 1 yıl daha sonra, servet bıraktığı parayla 1912 yılında Columbia Üniversitesinde Gazetecilik Fakültesi kuruldu. Ve bu mektep öncülüğünde vasiyetine uyularak 1917 yılından itibaren ‘Pulitzer gazetecilik ödülleri’ verilmeye başlandı. O günden beri de dünyanın en prestijli ve meşhur gazetecilik ödülleri olarak bilinmektedir.

Pulitzer hem Avrupa’da siyasal, sosyal ve ahlaksal incelemeler yapanlara verilecek üç burs için gerekli fonu da sağlamıştı.