Kenan Evren
Kenan Evren Biyografisi
Türkiye Cumhuriyeti’nin 7. Cumhurbaşkanı.
Asker ve siyaset adamı, Türkiye Cumhuriyeti’nin eski Cumhurbaşkanı.
Kenan Kâinat, 17 Temmuz 1918 tarihinde her ikisi de Balkan göçmeni olan Hayrullah Âlem (d. 1877 – ö. 1957) ile Naciye Kâinat’in (d. 1885 – ö. 1983) dördüncü ve son çocuğu olarak Manisa‘nın Alaşehir ilçesinde doğmuştur. İlkokulu Alaşehir’de, ortaokulu Manisa’da, liseyi istanbul’da, Maltepe Askeri Lisesi’nde okudu.
1938 yılında Kara Harp Okulu‘n mezun oldu, Şubat 1939′da teğmen oldu. 1940′ta Topçu Okulu’nu bitirdikten daha sonra farklı alanlara yönlendirilmiş birliklerde tayin yaptı. Ağustos 1942′de üsteğmenliğe yükseldi. 1946 yılına dek dağıtılmış topçu birliklerinde Pil Ekip Komutanı ve Pil Komutanı olarak tahsis yaptı. Kenan Âlem 1946 yılında girdiği Kara Harp Akademisi’ni 1949 yılında kurmay yüzbaşı olarak bitirdi. sonra Genelkurmay Eğitim Şubesi kısım amirliği, 1. Ordu Harekat Dairesi başkan yardımcılığı ve Kara Askeri Okul’nde öğretmenlik yaptı.
1958-1959 yıllarında, Kore Savaşının peşinde Güney Kore’de kalan Dokuzuncu Kore Türk Tugayı’nda harekat ve eğitim şube müdürü ve kurmay başkanı olarak devir aldı. Türkiye’ye döndükten sonradan 1959-61 aralarında Ordu Donatım Okulu kurmay başkanlığı ve 2. Ordu harekat eğitim başkanlığı görevlerini üstlendi. 227. Piyade Alayı komutanlığı, 9. Kolordu kurmay başkanlığı, Kara Kuvvetleri Okuaptı.
30 Ağustos 1964 tarihinde Tuğgeneralliğe yükseldi, 1967′de tümgeneral oldu. 58. Er Eğitim Tümeni komutanlığı ve 2. Ordu kurmay başkanlığı görevlerine atandı. 1970′te korgeneralliğe yükseldi. 2. Kolordu komutanlığı, Kara Kuvvetleri Komutanlığı Denetim Kurulu başkanlığı görevlerinde bulundu. Kenan Kâinat, 1974′te orgeneral olarak Genelkurmay ikinci başkanlığına getirildi. 1976 ile 1977 yıllarında Ege Ordusu komutanlığı görevinde bulundu.
Kanlı 1 Mayıs’tan (1 Mayıs 1977) daha sonra darbe girişiminde bulunacağı iddiasıyla o zamanki Kara Kuvvetleri Komutanı Namık Kemal Ersun’un 1 Haziran 1977′de dönemin başbakanı Süleyman Demirel tarafından 200 asker ile birlikte resen emekliye sevk edilmesiyle Kenan Cihan‘e Genelkurmay Başkanlığı yolu açıldı.
Bu karışık dönem nedeniyle Genelkurmay Başkanı Semih Sancar’ın görev süresi bir yıl uzatılırken. sırası gelmişken Kara Kuvvetleri Komutanlığına yani bir yıl sonra Genelkurmay Başkanı olacak isim konusunda bir anlaşmazlık baş gösterdi. Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk 1. Ordu Komutanı Adnan Ersöz’ü isterken, Başbakan Süleyman Demirel, 3. Ordu Komutanı Ali Fethi Esener’in Kara Kuvvetleri’nin yeni komutanı olmasını istedi. Ama Ne Demirel ne de Korutürk geri adım atmayınca her iki komutan da devir süreleri bittiğinden 30 Ağustos 1977’de emekliye ayrıldı. Böylece en kıdemli olan Orgeneral Kenan Evren, beklenmedik biçimde 5 Eylül 1977 tarihinde Kara Kuvvetleri Komutanı oldu. 1977-78 yıllarında Kara Kuvvetleri Komutanlığı yapan Kenan Evren, 6 Mart 1978′de Genelkurmay Başkanlığına atandı.
Kenan Cihan, 27 Aralık 1979′da zorlama komutanlarıyla birlikte imzalayarak cumhurbaşkanı Fahri Korutürk’e gönderdiği ve “adresi bilinmez mektup” olarak tarihe geçen uyarı mektubunda iki büyük siyasal partinin ülkenin sorunlarının çözülmesinde uzlaşmaya varmalarını, ülkeyi birlikte yönetmelerini öneriyordu. Dönemin Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk, askerlerin talebi doğrultusunda mektubu 2 Ocak 1980 tarihinde hükümet ve siyasi partilere yolladı. 30 Ağustos 1980′de, Başarı Bayramı dolayısıyla radyo ve televizyonda yayımlanan konuşmasında alınmasını gerekli gördüğü önlemleri dile getirdi.
12 Eylül 1980 tarihinde yapılan askeri darbe ile ülke yönetimine el konulması ve Türkiye’deki tüm özgürlükler askıya alınmasından sonradan yasama ve yürütme yetkilerini kullanmak üzere Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Âlem‘in liderliğinde, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Nurettin Ersin, Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Tahsin Şahinkaya, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Nejat Tümer ve Jandarma Genel Komutanı Sedat Celasun’dan oluşan Milli Emniyet Konseyi (MGK) kuruldu.
Kenan Kâinat bu dönemde, MGK ve Genelkurmay başkanlığının yanı sıra devlet başkanlığını da üstlendi.
TBMM ve hükümeti feshetti, bütün ülkede sıkıyönetim bildiri etti. 20 Eylül’de Deniz Kuvvetleri eski komutanı emekli oramiral Saim Bülend Ulusu’ya hükümeti kurma görevi verdi. Devlet başkanı olarak yurt gezilerine çıkarak 12 Eylül Darbesinin amaçlarını halka anlattı.
12 Eylül Darbesinin birinci yıldönümünde Danışma Meclisi’nin toplanacağını açıkladı. Üyeleri MGK tarafından seçilen Danışma Meclisi’nce hazırlanan ve MGK’ce denetlenen anayasanın kabul edilmesi için yoğun bir propaganda kampanyası yürüttü. 1982 Anayasası, 7 Kasım 1982 tarihinde yapılan referandumda yüzde 91.37′lik ‘evet’ oyuyla kabul edildi. Kenan Cihan, yeni anayasanın 1. geçici maddesi gereğince, yedi takvim bir zaman için, Türkiye’nin 7. cumhurbaşkanı sıfatını kazandı. MGK ve Genelkurmay başkanlığını da sürdürdü.
1 Temmuz 1983′te Genelkurmay başkanlığı görevini Kara Kuvvetleri komutanı Nurettin Ersin’e devrederek askerlikten emekliye ayrıldı.
9 Kasım 1989 gününde, atama süresini tamamlayarak Cumhurbaşkanlığı’ndan ayrıldı. Yeni seçilen Cumhurbaşkanı Turgut Özal oldu.
1944 yılında Sekine Hanım‘la evlenen Kenan Kâinat, Nebahat Şenay Gürvit, Semahat Gülay Evren ve Miray Emine Göksu adlarında üç çocuk babasıdır.
Kenan Kâinat, çare gördüğü Ankara GATA’da 9 Mayıs 2015 tarihinde vefat etti.
Kenan Cihan, 18 Haziran 2014 tarihinde, Ankara 10. Ağır Cinayet Mahkemesi tarafından 12 Eylül 1980‘de dönemin başbakanı Süleyman Demirel‘e muhtıra saptamak, T.C. Anayasasını ve Türkiye Büyük Halk Müziği Meclisini ortadan kaldırmaya ve görevini yapmasını engellemeye girişim suçundan müebbet hapis cezası verilmesine ve orgenerallik rütbesinin erliğe düşürülmesine karar verildi.
Oysa temyiz edilen davanın Yargıtay süreci devam ediyordu.
