Lars Von Trier
Lars Von Trier Biyografisi
Lars Von Trier, 1956 Danimarka doğumlu yönetmen. 1995 yılında, sinemanın gittikçe katılaşan kurallarına karşı çıkartılan Dogma95 hareketiyle tanınan meşhur yönetmenin kayda değer filmlerinden bazıları; “Breaking the waves” (1996) , “Dancer in the Dark“(2000) ve “Dogville“(2003).
Lars Von Trier, 30 Nisan 1956’da Kopenhag, Danimarka‘da Fritz Michael Hartmann ve Inger Høst çiftinin oğlu olarak doğdu. sonra annesi Ulf Triet ile evlendi ve Lars üvey babasının soyadını aldı. Biyolojik babası Danimarka’daki Sosyal İşler Bakanlığında çalışan bir Alman idi. Başlıca adı Lars Trier’dir. Nudist Yahudi bir ailenin çocuğu olarak gelişiminde ‘duygular, inanç ve zevk’ gibi özelliklere o kadar yer verilmeyen Trier, sonra kendi yaptığı açıklamalara göre; genç yaşında, sinemayı, bir fazla şeyi öğrenmek üzere dış dünyaya açılan bir kapı olarak fark etti. Kendisine hediye edilen “Süper 8” kamera ile 11 yaşında kendi filmlerini çekmeye başladı ve lise öğrenimi her tarafında egemen film kariyerine devam etti.
1979 yılında Danimarka Film Okulu’na yazıldı. Bu okulda öğrenimini sürdürürken; Münih Film Festivalinde en iyi film olarak seçilen Nocture(Nocture, 1980) ve Image of Liberation (Befrielsesbilleder, 1982) adlı 2 kısa film çekti. “Soylu” anlamına gelen “von” lakabı da bu okulda öğrenimine devam ederken çevresi kadar verildi. 1983 yılında bu okuldan mezun olduktan sonra, “Avrupa” üçlemesi üstüne çalışmaya başladı.Başlıca çıkışını bu üçlemenin başlangıcı olan “Forbrydelsens Element” (the element of crime, 1984) ile Cannes Film Festivalinde Technical Grand Prize’ı alarak yaptı. Bu çalışmayı, 1987 yılında Cannes’daki devlete ait programın bir parçası da olan “Epidemic” izledi. 1988 yılında televizyon için; Fransa‘da Jean D’Arcy ödülünü alan “Medea” adlı filmi yönetti. Ardından 1991 yılında “Avrupa” üçlemesini “Europa” (ABD başlığı: Zentropa) ile tamamladı. Bu film Trier’e, Cannes Film Festivali’nde Prix du Jury ödülünü ve başka kayda değer festivallerde diğer ödülleri getirdi. Keza, 1990 yılında Danimarkalı grup, Laid Back‘in “Bakerman“ine klip çekti.
1992 yılında, Peter Aalbaek ile baştan biraraya gelerek Zentropa adlı film yapım şirketini kurdu. Adını son filminden alan bu şirket, Trier’e maddesel özgür ve becerikli kontrolü elinde bulundurma imkanı sağladı. Bu yeni kurulmuş şirkete para kazandırmak için, “The Kingdom” (Riget,1994) ve “The Kingdom II” (Riget II, 1997) yi çekti.
1995 yılında annesi, vefat döşeğindeyken, Trier’in babasıını açıkladı. Bir kaç görüşme sonucunda, gerçek babası kendisiyle konuşmayı reddetti ve bunun üzerine Trier geçmişine karşı çıkarak, Katolikliğe döndü.
“Breaking The Waves” (1996), Cannes’da Grand Prix’yi kazandı ve başrol oyuncusu Emily Watson, En İyi Bayan Başrol dalında Oscar‘a aday gösterildi.
Lars Von Trier, yolculuk etme sıkıntısının üstesinden ikinci Dogme filmi “The İdiots” (Idioterne, 1998) yi sunmak için Cannes Film Festivali’nde kişisel olarak bulunarak, geldi. Uluslararası bir ilgiye dönüşen Dogme95’in kaynağı ve öğreticisi olarak dünyanın her uygun film yapımcılarına ilham verdi.
2000 yılında, Trier, ilk müzikal film denemesini, izlandalı meşhur müzisyen Björk ile “Dancer in the Dark” ile yaptı. Film Cannes’da Palme D’Or ödülünü kazandı.
2005‘te “USA” üçlemesinin ikinci filmi olan “Manderlay“i tamamladı. Bu üçlemedeki birincil film, Nicole Kidman‘ın başrolünü oynadığı, “Dogville” idi.2006 yılında, “The Boss of It All” adlı Danimarka yapımı komedi filmini piyasaya sürdü. Bu filmde Automavision adını verdiği bir çekim tekniği kullanan Trier, “USA” üçlemesinin son kısmı olarak belirlediği “Washington” ı da bu filmin arkasında çekmeyi planlamış durumda.
Eserlerinde bilim kurgu’dan, çağdaş-noir’a; erotik-dram’dan deneysel sinemaya; avante-garde’dan dram’a dek sinemanın bir çok janrını barındıran Trier, kendine özgü üslubuyla dikkatleri üstüne çekmeyi başarıyor. Yönetmen şu lahza “Dimension” adlı her sene sadece 3 dakikasını Avrupa’nın öbür bölgelerinde çektiği 33 yıl sürecek olan film projesi üstüne çalilk gösterimin 2024 yılında olması bekleniyor.
Evlilikleri :
1.eşi: 1987 yılında Cæcilia Holbek ile evlendi. 1995 yılında boşandı. Selma Trier, Agnes Trier adlarında çocukları vardır.
2.eşi: 1997 yılında Bente Frøge ile evlendi. 2015 yılında boşandı. Benjamin Trier, Ludvig Trier adlarında çocukları vardır.
2008 yapımı Antichrist ile Depresyon Üçlemesinin birincil filmini çekti. 2010 yapımı Melankoli bu filmi peşine düşüp takip etti. Bu filmle katıldığı 64. Cannes Film Festivali’nde Adolf Hitler‘e sempati duyduğunu ve onu anladığını söylemesiyle büyük tepki toplayan Trier, sonradan yaptığı açıklamalardan ötürü özür diledi. Ama von Trier festivalden uzaklaştırıldı. Buna karşın Melancholia filminin başrol oyuncusu Kristen Dunst, En İyi Bayan Oyuncu seçildi. von Trier sonradan düzenlediği basın toplantısında Yahudilerle hiçbir sorunu olmadığını, açıklamalarının çarpıtıldığını söylese de beğenilmeyen adam olarak görülmeye devam etti.
2013‘te iki parça halinde çektiği, Buhran Üçlemesi’nin son filmi Nymphomaniac ise koskocoman tartışmalar yarattı. Bir kadının doğduğu günden 50 yaşına dek yaşadığı bütün cinsel deneyimleri aktaran film içerdiği sahneler sebebiyle Türkiye’de gösterime giremedi.
2 bölümden oluşan Nymphomaniac filmi Türkiye‘de 14 Mart 2014 tarihinde birincil bölümü gösterime girmesi planlanan film reyting değerlendirmesi yapan kurul kadar yasaklandı.
Lars Von Trier, Nymphomaniac, Melankoli, Antichrist, Dogville, Dancer in the Dark, Breaking the Waves filmleri ile tanınır.
Lars Von Trier 1997’de kendisine değer görülen Danimarka şovalyelik nişanı Dannebrogordenen’i 2007’de iade etti.
Ödüller:
2000 – 53.Cannes Film Festivali – En İyi Film (Karanlıkta Dans)
1996 – 49.Cannes Film Festivali – Büyük Jüri Ödülü (Dalgaları Geçirmek)
1991 – 44.Cannes Film Festivali – Jüri Özel Ödülü (Avrupa)
Filmleri ve Dizileri :
Yönetmen :
2018 – The House That Jack Built (Sinema Filmi)
2013 – İtiraf: Birim 2 (Sinema Filmi)
2013 – İtiraf: Bölüm 1 (Sinema Filmi)
2011 – Nymphomaniac / Melankoli (Sinema Filmi)
2009 – Deccal (Sinema Filmi)
2006 – The Boss Of It All/Emret Patronum (Sinema Filmi)
2005 – Manderlay (Sinema Filmi)
2003 – Lars Von Trier den 5 Engel (Sinema Filmi)
2003 – Dogville (Sinema Filmi)
2000 – Dancer İn The Dark / Karanlıkta Dans (Sinema Filmi)
1998 – Gerizekalılar (Sinema Filmi)
1996 – Dalgaları Dinmek (Sinema Filmi)
1994 – Krallık (TV Dizisi)
1991 – Avrupa (Sinema Filmi)
1987 – Salgın (Sinema Filmi)
1982 – Befrielsesbilleder (Sinema Filmi)
Program Metni :
2018 – The House That Jack Built (Sinema Filmi)
2015 – Testamentet: Tage Skou-Hansen (Sinema Filmi)
2013 – İtiraf: Bölüm 2 (Sinema Filmi)
2013 – İtiraf: Birim 1 (Sinema Filmi)
2011 – Melankoli (Sinema Filmi)
2009 – Deccal (Sinema Filmi)
2006 – Emret Patronum (Sinema Filmi)
2005 – Sevgili Wendy (Sinema Filmi)
2005 – Manderlay (Sinema Filmi)
2003 – Dogville (Sinema Filmi)
2000 – Karanlıkta Dans (Sinema Filmi)
1998 – Gerizekalılar (Sinema Filmi)
1996 – Dalgaları Aşmak (Sinema Filmi)
1994 – Krallık (TV Dizisi)
1991 – Avrupa (Sinema Filmi)
1987 – Salgın (Sinema Filmi)
Bakış Yönetmeni :
1998 – Gerizekalılar (Sinema Filmi)
Oyuncu :
2014 – Arteholic (Sinema Filmi)
2011 – Filmin Hikayesi: Uzun Ve Serüven (Kendisi) (TV Dizisi)
2003 – Lars Von Trier den 5 Engel (Kendisi) (Sinema Filmi)
1994 – Krallık (Kendisi) (TV Dizisi)
1984 – Cinema 33 (Kendisi) (TV Dizisi) (3 Bölüm)
