Leibniz
Leibniz Biyografisi
Matematik, metafizik ve mantık alanlarında ileri sürdüğü yeni düşünce ve görüşleriyle tanınmaktadır.
Leibniz, Gottfried Wilhelm, 1 Temmuz 1646 tarihinde Almanya’nın Saksonya eyaleti’ne emrindeki Leipzig’de doğmuştur. Babası ahlak ilmi öğretmeni olup Leibniz altı yaşındayken ölmüştür. Sekiz yaşında Latince’ye başladı. Kendi gayreti ile 12 yaşında Yunan’ca öğrendi. “Characteristica Universalis” adlı ilk denemesini verdi. Bu eser, metafiziğin anahtarıdır.
Leibnitz, 15 yaşındayken Leibzig Üniversitesi’ne bir hukuk öğrencisi olarak girdi. Zamanının tümünü hukuka vermiyordu. İlk iki yıl içinde birçok felsefe eseri okudu. Zamanının filozofları olan Johannes Kepler, Galileo Galilei ve Descartes’ın keşfettikleri yeni dünya hakkında bilgiler edindi. Sonuçta, matematik öğrenmeden bu ilimleri kavramının olanaksız olduğu kanaatine vardı. 1663 yılının yazını Jena Üniversitesi’nde geçirdi. Buradaki matematik bilginlerinden ders aldı. Leibzig’e dönünce yeniden hukuk fakültesine devam etti. 1666 yılında mektep bitince ve fazla genç diye doktorası kabul edilmediğinden okulundan ayrıldı ve 5 Kasım 1666 tarihinde doktorasını tamamlayıp Nürnberg Üniversitesinden doktora ünvanını aldı.
Leibniz çok yönü olan bir analist ve düşünürdür; ilgi alanları arasında felsefe, biyoloji, yerbilim, tarih, ilahiyat, hukuk ve diplomasinin yanı sıra matematik de bulunmaktadır.
Matematik çalışmalarının çoğunu kendisini çağıran aristokratlara giderken, çağın o kötü yollarında, kötü arabalar içinde sallana sallana yazmıştır. Bu çalışmaların tümü bugün Hannover kütüphanesinde bağlı olarak durur.
1676’da Blaise Pascal’dan sonradan yeni bir hesap makinası geliştirmiş ve kullanmıştır. Diferansiyel hesabın dışarıya, kombinatuar tahlil konusunu da işlemiştir. Kombinatuar tahlil, nesneler arasında, önceden verilmiş bir tanıma yerinde düzenlemelerin yapılmasını ve bu düzenleme sonucunda yer alan ilşkilerin matematik modellerinin oluşturulularak, genellemeyle tüm benzeri oluşumlarda uygulanabilmesini muhtemel kılacak sonuçların incelenmesidir.
1666 yılında olasılıklar kuramına başladı. Bu sıralarda öğrenciydi. Matematik Leibnitz’in parlak zekasının fışkırdığı bir sahadır. diğer taraftan hukuk, din, siyaset, tarih, edebiyat, mantık, metafizik ve kuramsal felsefe konularında sayısız eser bırakmıştır.
Leibniz, diferansiyel ve integral hesabı, 1673 – 1676 yılları arasında Paris’te, Descartes ve Blaise Pascal’ın çalışmalarını incelerken bulmuş ve araştırma sonuçlarını, 1684 yılında “En Fazla, En Düşük ve Teğetler için Kesirli ve Kesirsiz Niceliklerin Engellemediği Yeni Bir Yöntem ve Bunun İçin İlginç Bir Hesap” adını içeren makalesinde yayınlamıştır. Leibniz’in diferansiyel ve integral hesapla ilgili makalesinin yayımlaması matematik aleminde büyük bir heyecan uyandırmıştır. Leibniz’i, onun yöntemini benimseyen Bernoulli kardeşler izlemiş ve bu nedenle, matematikte, varyasyonlar hesabındaki bazı problemlerin çözümü gibi, daha ileri düzeydeki konular da incelenebilmiştir.
Leibniz’in son kırk yılı, aşağı yukarı Brunswick ailesine hizmetle geçti. Bu aile için bir arşivci, soylarını çıkaran bir tarihçi olarak çalışıyordu. Efendilerinin çıkarları için eski evrakları çıkarıyor ve yerine göre de ustaca tarihi gerçekleri saptırmak için silinti ve kazıntı bile yapıyordu. 1687 ile 1690 yılları aralarında tarihi çalışmalar gerçekleştirmek amacıyla tüm Almanya’yı, Avusturya’yı ve İtalya’yı gezdi.
1675 yılında Royal Society’nin birincil tanıdık olmayan üyesi oldu. 1677 ile 1704 yılları arasında, Leibnitz’in yaptığı araştırmalar tüm Avrupa’ya yayıldı.
1700 yılında aldığı davet üzerine Berlin‘e gitti. Berlin Üniversitesi‘nin kurulmasını sağlayarak üniversitenin birincil müdürü oldu. 1711’de görevini bırakarak Viyana‘ya gitti, 1714 yılına kadar Viyana’da yaşadı. 1712’de Leibniz’e baron ünvanı verildi.
Eşitlik için (=), çarpma için (x) simgelerini, fonksiyon ve koordinat terimlerini de Leibniz’e borçluyuz.
Leibniz, 14 Kasım 1716 tarihinde Hannover’de 70 yaşında öldü.
Kitapları :
Metafizik üstüne konuşmalar
İnsan zihni üstüne yeni denemeler
Theodise
Monadoloji
