Madame Tussauds
Madame Tussauds Biyografisi
Londra‘da, balmumundan figürlerin yer aldığı Madame Tussaud Müzesi‘nin Fransız asıllı kurucusudur. Londra’daki belli başlı müze dışarıya New York, Las Vegas, Hong Kong, Bangkok, Sidney, Şangay, Berlin, Washington DC., Hollywood ve Amsterdam’da şubeleri bulunan dünyanın en ünlü mumya müzesini yaratan bayan Madame Tussaud’dır.
Marie Tussaud, 1 Aralık 1761, Fransa, Strasbourg’da Marie Grosholtz olarak doğmuştur. Asker olan babası Joseph Grosholtz o doğmadan Fransa-Prusya savaşında öldü. 1761 yılında annesi Anne-Marie Walder onunla İsviçre’ye artan bir şekilde Bern’de amcası Dr. Philippe Curtius’un evinde yerleşirler. Doktor Philippe Curtius, balmumundan anatomik heykeller yapmaktadır. Meşhur simaların büstlerini yaparak bu işten para kazanmaktadır. 1765 yılında Dr. Philippe Curtius, onları İsviçre’de bırakarak Paris’e taşınır, iki sene sonradan da 6 yaşına gelmiş olan Marie Tussaud’u ve annesini yanına alır. Vakit içinde Marie Tussaud onun çırağı olur ve 17 yaşına gelene değin balmumundan heykel yapmayı öğrenir ve Voltaire ve Benjamin Franklin gibi ünlülerin büstlerini yapmıştır.
1780’de Versailles Sarayı‘nda Kral XVI. Louis‘nin kız kardeşi Elisabeth’ in sanat öğretmeni oldu.
14 Temmuz 1789‘da, Paris’de Fransiz ihtilali başladığı süre ırk Bastil’i işgal eder. Hapishanenin müdürü öldürülür ve kellesi sokaklarda teşhir edilerek Curtius’un evine getirilir. Curtius evde yoktur. Marie ve annesi kapıyı açarlar ve kelleyi alırlar. Büstünün yapılmasını isterler, Marie için istenileni yapmamak laf konusu değildir.
Daha sonraki günlerde ve yıllarda giyotin ile kesilen başlardan ünlülerin balmumundan büstlerini yaptırırlar. Bunların içlerinde Kral XVI. Louis ve kraliçe Marie Antoinette dahil, saraydaki günlerinden tanıdığı elit tabaka de vardır. Kucağına aldığı bu başların ifadesiz yüzlerine plaster yayıp kalıplarını almakta, sonradan evde bu kalıplardan büstlerini gerçekleştirmek durumundadır.
Marie’nin yapıtlarını binlerce insan izlemeye gelmektedir. Geçmişte asillerle olan ilişkisi sebebiyle yakalayarak hapse atılır. Boynu tıraşlanarak giyotine hazırlanır ama son anda Curtius onu özgür bıraktırmayı başarır.
Dr. Philippe Curtius 1794’te ölünce onun iki balmumu müzesini ve stüdyosunu devraldı. Marie, kendinden 8 yaş minik François Tussaud ile 1795 yılında evlendi, Joseph ve François adında iki oğlu oldu. Bir süre sonra boşandı. Devraldığı stüdyonun çok borcu vardır. 1802 yılında Marie ailesini geçindirebilmek için, Curtius’un arkadaşı Paul de Philstal adlı bir işadamından yapıtlarını İngiltere’ye götürerek orada bir sergi açma teklif edilir. Ve Londra’daki Lyceum tiyatrosunda “Sihirli Fener” isimli gösterisi ile birlikte sergilenen yapıtlar hemencecik ünlenerek para kazanmaya başlayınca Philstal kârın yarısını ister. Bunun üzerine Marie Tussaud sergisini yolcu hale getirmeye karar verir. İngiltere‘de şehir, kasaba ve köylerinde görüşme salonları kiralayarak yapıtlarını sergiler. Oğulları ile birlikte 33 sene sergiyi seyyar olarak yürütür.
1835 yılında 74 yaşındayken Londra’da Baker Street’teki sürekli yerine yerleşir.
Marie Tussaud’un en son yaptığı eseri 1842 yılında yaptığı kendi büstüdür ve hâlâ sergide yer almaktadır. Müze 1884 yılında Marylebone Yolu’ndaki bugünkü yerine taşındı. 1967 yılında da Tussaud Ailesi kadar özel yatırımcılara satıldı.
Oğulları Joseph ve François sergiyi devam ettirdiler. 1925’te bir yangın sonucu yapıtların çoğu hasar fark etti. 1931 yılında olan depremde sadece katil Dr. Crippen’ın heykeli ikiye bölünür. II. Dünya Savaşı esnasında bombalanan sergide kurtulan bir-iki yapıttan biri Adolf Hitler’inkidir.
Marie Tussaud, 16 Nisan 1850 tarihinde Londra’da 89 yaşında ölmüştür.
250 Yıllık Ihtişamlı Tarih
Dünyanın en ünlü Balmumu Heykel Müzesi markası Madame Tussauds 250 sene önce birincil Londra’da açıldığı günden beri milyonlarca insan göre ziyaret edilmiştir ve bugün hala popülerliğini korumaktadır.
Madame Tussauds’nun bu yıllarca süre gelen başarısının altında öyle fazla sebep bulunmaktadır fakat bunlardan en önemlisi insanların kalbinde yatan merak duygusudur, Madame Tussauds markası senelerdir insanları merak ettirmeye devam etmiştir.
Madame Tussauds’ya gelenler; geçmişten günümüze bir fazla ünlünün aralarında özgün, duygu yüklü bir seyahat deneyimliyorlar. Madame Tussauds’yu ziyaret edenler tarihi ve kültürel kahramanlarla ve geçmişten bugüne sanat, spor ve siyaset dünyasının en meşhur isimleri ile yakın temas kurma fırsatını yakalıyor. Madame Tussauds tarihin unutulmaz anlarını ve isimlerini ölümsüzleştirerek tüm ziyaretçilerini geçmişten bugüne bir yolculuğa çıkarıyor.
Ünlü bir balmumu sanatçısı Dr. Philippe Curtius’ın gündelikçisinin kızı olan Marie’nin çocukluğu Fransa’da geçti. Balmumundan heykel yapmayı genç yaşta öğrendikten sonradan, 20 yaşında Fransa Kralı’nın kız kardeşine sanat dersleri vermeye başladı. Marie, 8 sene boyunca meşhur Versailles Sarayı’nda kraliyet ailesinin yanında yaşadı ve çalıştı. Bu dönemde Marie ve annesi Taht’a olan bağlılıklarının sorgulanmasının peşinde hapse atıldılar. Buna rağmen, Marie’nin becerileri ve Dr. Curtius’un Milli Askerler üzerindeki etkisi onları kurtardı. Bağımsızlık kaldıktan sonradan, giyotin kurbanlarına vefat maskeleri üretmeye zorlandı. Marie 1795’te François Tussaud ile evlendi ve Fransız Devrimi’nden kısa bir zaman daha sonra Joseph ve Francis adında iki oğlu oldu. sonra Dr. Curtius hayatını kaybedince sergisi Madame Tussauds’a miras kaldı ve o da yeni seyirci arayışıyla Londra’nın yolunu tuttu. Burayı 30 yılı aşkın bir vakit köşe bucak gezdi. En fazla istenen heykeller aralarında kraliyet mensupları, politikacılar, devrimciler ve katiller yer alıyordu.
Gündem Madame Tussauds Sergisi ile Takip Ediliyordu.
O günlerde haberler daha çok kulaktan kulağa dolaşarak yayılırdı. Madame Tussauds Sergisi de İngiltere’de gezindiği bu seneler her tarafında az kalsın ayaklı gazete muamelesi görmüş, banal insanlarla ünlüleri bir araya getirmesiyle oldukça uyarı çekmiştir. Madame Tussauds, Avrupa’da gündelik hayatın içerisinde Fransız Devrimi ve Napolyon Savaşlarını mükemmel bir şekilde sergilediğinden insanların fazla fazla ilgisini çekiyordu. Özellikle Marie’nin “Nefret Odası Sergisi”, seyircilerinin hayal gücüne dokunduğu, Dr. Curtius’un “Hırsızlar Mağarası”ndan modellenen tüyler ürpertici bir sergiydi. 1835 yılında Madame Tussauds, Baker Street Bazaar, Londra’da, değişmez bir eve kavuşmuştur.
Figür Yapım Aşaması
1. Detaylı Ölçü Alma ve Fotoğraflama
İlk olarak figürü yapılacak kişinin en ince detayına değin yüzlerce ölçüsü alınır ve hangi pozuna istinaden figürüne yaşam verilecekse ünlü o pozdayken öyle çok farklı açıdan fotoğrafı çekilir.
2. Figürün Kalıbının Çıkarılması
Her bir figür alınan ölçüler doğrultusunda çok iyi bir şekilde kilden yontulur. Yontma işleminde 150 kilogramlık kil kullanılır!
3. Kalıbın Hazırlanması
Üstün kaliteli bir alçı kullanılarak kişinin başının ‘parçalı kalıbı’ çıkarılır. Bu, ardından balmumu ve Japon balmumu karışımının döküleceği kil yüzeyinin kopyasını oluşturur. Baş kalıpları çok sayıda ayrı parçadan oluştuğu için epeyce dayanıklıdır. Elimizde 200 yıl öncesinden alçıdan parçalı kalıplarımız mevcut ve bu orijinal kalıplardan çoğu kez yeni balmumu kalıbı çıkarılabilir.
4.Balmumunun Dökülmesi
Boyayla renklendirilen ve 74°C’ye ısıtılan erimiş balmumu kalıba dökülür. Ardındaki balmumu 1,5 cm’lik kalınlığa ulaşıp sertleşinceye kadara soğumaya bırakılır. Balmumu kalıp içerisinden çoğalan istikrarsız balmumu, dökülür.
5. Kalıbın Çıkarılması
1½ saat soğutulduktan daha sonra, kalıbın parçaları balmumundan yapılan baştan dikkatlice ayrılır. Bu aşamada balmumu yüzeyde, kalıp parçalarının aralarındaki birleşme yerlerinden kaynaklanan çıkıntılar oluşur. Heykeltıraş bunları dikkatlice düzeltir. Baştaki balmumundan gözler, akrilik gözlere yer açmak için eritilir. Eğer görünecekse, dişler için de benzer operasyon uygulanır.
6. Saçların Takılması
Uzman saç stilistleri ünlünün saçlarını en ince ayrıntısına değin kopyalar. Etik bir şekilde insanlardan elde edilen saçlar teker teker başa takılır ve tarz devretmek için kesilir. Bu evre şahane derecede alıngan ve kompleks bir işlemdir ve bütün saçların takılması yaklaşık 6 hafta sürer.
7. Makyaj
Bunların arkasından figür bir makyaj ekibi tarafından renklendirilir. Sahici bir cilt renginin oluşturulması için yirmi farklı renk kullanılır. Cilt rengine yarısaydamlılık, gerçekçi bir doku ve renk katmak nedeniyle renk katmanları meydana getirmek için yüz kısmında on kat yağlı badana kullanılır. Her bir çil, ben, kırışıklık ve gamze tüm iyice taklit edilir!
8. Heykelin Son Hali
Genel Olarak, bir Madame Tussauds balmumu figürünün uzmanlıkla şekillendirilmesi, kalıbının hazırlanması ve renklendirilmesi dört ay sürer; figürlerin herkes yaklaşık 300.000$ değerindedir.