Maya Lin

Maya Lin Biyografisi

Çin asıllı Amerikan sanatçı ve mimar. Maya Ying Lin, Washington, D.C.‘de yer alan Vietnam Veterans Memorial (Vietnam gazileri anıtı)’ın dünyaca meşhur mimarıdır. Çin Halk Müziği Cumhuriyeti‘nin ilk kadın mimarı Lin Huiyin‘in yeğenidir. Başarılı bir tasarımcı olmasına karşın, hemen şimdi yasal olarak “mimar” ünvanını taşımayan Lin, yüzyılımızın en kıymetli desinatörlerinden biri olarak kabul edilmektedir.
1959 yılında, Ohio eyaletinin Athens kentinde, dünyaya geldi. 1949‘da Çin devlet yönetiminin komünist rejim hükümetince devralınınca, Maya’nın ailesi Amerika‘ya göç etmişti. Athens’e yerleşen Lin çifti, Ohio Üniversitesi’nde profesör olarak ders vermeye başladı. Maya’nın annesi şairdi ve akademide edebiyat derslerine giriyordu. Seramik sanatçısı olan babası ise, aynı üniversitenin Hoş Sanatlar Fakültesinin dekanıydı.

1977 yılında yüksek öğrenimi için Yale Üniversitesi‘ne kabul edilen Maya, demin 21 yaşında bir öğrenciyken, Vietnam Veterans Memorial’ı bir ders projesi olarak çizmişti. Lin bu çizimle, Amerikan tarihinde düzenlenmiş en geniş halk tasarımı yarışmasına katıldı ve birinci oldu. Anıt, V şeklindeki siyah granit bir duvardan, Lincoln Memorial ile Washington Monument adlı iki bölümden oluşuyordu ve üzerine 58.000 Vietnam şehidinin adı kazınmıştı. Lin, bu sıradışı tasarımıyla yarışmayı kazanmasına karşın, mikrn sert bir üslupla eleştirildi. 11 Kasım 1982‘de anıtın kamuya açılışında, bu sert tepkiler nedeniyle mimarının adından hiç söz edilmedi.

Bu antipatik deneyimden sonra eğitimine devam eden Lin, 1981‘de Yale’den mezun oldu. Ama başkente dikilen anıt, kısa vakit içinde en fazla ziyaretçi bölge yerlerden biri haline gelmişti. Üzerinde anılarını içeren Vietnam şehitlerinin yakınları, anıtı adeta bir nöbet mevzine çevirdi.

1986‘da yine Yale’de yüksek lisansını tamamladı ve üniversite Lin’e, Güzel Sanatlar’da fahri doktoralık verdi. New York‘ta kendi adıyla bir stüdyo (Maya Lin Studios) açan meşhur mimar, ülke çapında çoğu başarılı yapıtın tasarımına imza attı. Pennsylvania‘daki Juniata College için “Peace Chapel” (Uzlaşma Şapeli), Yale Üniversitesi için “Women’s Table”, Tennessee / Clinton‘daki Langston Hughes Kütüphanesi, Maya’nın manâlı yapıtları aralarında yer aldı.

1989‘da, mimarın Alabama / Montgomery‘de yapı edilen Civil Rights Memorial (Yurttaşlık hakları anıtı) yapıtı, garip tasarımıyla fazla konuşuldu. Yine 1995 yılında, Michigan Üniversitesi için yaptığı altı feet yüksekliğindeki Wave Field ile hünerini ortaya koydu. Bu başarılı çalışmalarının yanı sıra, Rockefeller Fonu için mimari tasarım projeleri yürüttü. Manhattan‘daki yeni Adliye Sarayı da ünlü mimarın imzasını taşıyordu.

1995 yılında çektiği “Maya Lin: A Strong Clear Vision” adlı belgelere dayanan filmle Yüksekokul Ödülü’nün sahibi oldu ve mimari başarısı tescillendi.

Bir artist duyarlılığıyla, çevresel faktörlerin korunması ve sosyal sorumluluk ilkeleri adına, sürdürülebilir enerji kullanımı için görüşler üretti. Keza Milli Kaynakları Koruma Konseyi (National Resources Defense Council)’nin yönetim kureksiz tüketimini alıkoymak için incelemeler yaptı. Kadınlar ve yurttaşlık hakları gibi konularla da yakından ilgilendi. 2000 yılında, “Boundaries” adlı birincil kitabını yayınladı. Bir nevi eskiz defteri olarak betimlediği bu kitabında Lin, yazılı ve görsel imajlardan yararlandı. Ara Sıra metnin şekil, ara sıra de şekillerin metin halinde kullanılabileceğini düşünüyordu.

Aynı yıl Lin, Confluence Projesi’nde yer olmak için anlaştı ve Washington eyaletinin Columbia ile Snake nehirleri civarında yer alan tarihi meskenlerinde açıkhava yapıtları tasarladı. Bu proje Lin’in en geniş kapsamlı ve en uzun çalışmasıydı. 2002‘de, rakibi W.David Lee karşısında, büyük tartışmalarla Yale Corporation’ında Alumni Fellow (üstün katkı sağlamış mezun) seçildi.

2003‘e gelindiğinde, World Trade Center Site Memorial Competition (Dünya Ticaret Merkezi Anıtının İnşaası Yarışması)’nda jüri üyeliği yaptı. Maya Lin’in jürideki varlığı sebebiyle, yarışmaya katılan mimarlarda, minimalizm ve soyutlama trendinin etkileri görüldü. Çünkü Lin, modern mimari yapılarını tasarlarken bu trendleri kullanmıştı.

2005 yılında Maya Lin, New York’ta, Amerikan Sanat ve Edebiyat Akademisi ( The American Academy of Arts and Letters) üyeliğine seçildi. Kariyerine halen başarılı ve aranılan bir mimar olarak devam eden Lin, bu meslek için hemen şimdi genç olduğunu ve gideceği uzun bir yolu olduğunu söylüyor.