Tezer Özlü

Tezer Kısa Ve Öz Biyografisi

Bütün adı Tezer Kısa Ve Öz Kıral , yaşarken yayımladığı üç “bambaşka” kitabıyla edebiyat dünyamızdan fazla erken yaşta ayrılan; en benzersiz hikaye ve roman yazarlarından biridir.
Tezer Özlü 10 Eylül 1943 tarihinde Hoca bir anne ve babanın üçüncü ve son çocuğu olarak Kütahya Simav’da doğdu. Hikaye ve roman yazarı olan Demir Kısa Ve Öz’nün kız kardeşidir. Ailesinin işi gereği Simav, Ödemiş ve Gerede’de büyüdü. On yaşındayken İstanbul’ gelen Kısa Ve Öz Avusturya Kız Lisesi’nde ortaöğretime başladı. Az Önce lisedeyken okul kampıyla Viyana’ya gitti. Son sınıfta okulu bıraktı ve 1962 – 1963 yıllarında otostopla Avrupa’yı gezdi. Kısa Ve Öz 1965 yılında babası kırmayıp dışarıdan girdiği tamamlama sınavlarının peşinde İstanbul Erkek Lisesi’nden mezun oldu.

1963’de Ankara’da, 1968’de de istanbul’da çeşitli kurumlarda çevirmen olarak çalıştı.1981’de burslu gittiği Almanya’da radyo programları hazırladı.

Tezer Özlü ilk gençliğinde çıktığı Avrupa seyahatinin son durağı Paris’te, Hak Ağaoğlu’nun kardeşi, tiyatrocu ve yazar Güner Sümer’le tanıştı. Paris’te epey yağmurlu bir günde Tezer Kısa Ve Öz Monteparnesse’daki Cafe Select’e sığındı. Az daha sonra kapıdan Sümer girdi ve üç aylık Paris macerası böyle başladı. Çift birbirlerine âşık oldular ve 1964’te evlendiler.

Çift Ankara’ya yerleşince Güner Sümer Ankara Sanat Tiyatrosu’nda (YAN) çalışırken Tezer Özlü çevirmenlik yapıyordu. O dönemde İngmar Bergman, Ossip Piatnizki, Heinrich Böll, Franz Kafka, Hans Magnus Enzensberger gibi yazarları Türkçeye kazandırdı.

Ankara yılları başlangıçta fena değildi. Hatta EMRINDEKI’ın 1963-64 sezonunda Güner Sümer’in yönettiği Brendan Behan’ın Dar Ordu oyununda rol aldı. Ama kısa sürede Kısa Ve Öz bu evlilikte aradığını bulamadığını gördü. Benzer dönemde ruh sağlığı da tamamen bozulmuştu. Manik-depresif tanısıyla tedaviye alındı. 1968’de Güner Sümer’den ayrılan Veciz İstanbul’a taşındı. Geçirdiği rahatsızlık yüzünden 1967 – 1972 yıllarında pek çok kez psikiyatri kliniklerinde kaldı. Elektroşok verildi. Birkaç kere intihar girişiminde bulundu.

1968 yılındae yönetmen Erden Kıral ile evlendi. Bu evlilikten 1973‘te kızı Deniz doğdu. 1983 yılında boşandı. Veciz, Kıral ile evliliğinin son yıllarında 1981’de bir burs alarak kızıyla birlikte Berlin’e gitti. Burada ikinci romanını 1983’te Auf den Spuren eines Selbstmords (Bir İntiharın İzinde) adıyla Almanca kaleme aldı. Bu roman o sene Almanya’da yayımlanmamış eserlerin ödüllendirildiği Marburg Edebiyat Ödülü’nü kazandı. sonra yazan, anlatısını Türkçeye çevirdi bir nevi baştan yazdı ve Yaşamın Ucuna Yolculuk adıyla 1984’te Türkiye’de yayımladı.

1983’de Almanca yazdığı “Bir İntiharın İzinde” adlı romanıyla adının bir anda duyulmasına yol açan Marlburg Edebiyat Ödülü’nü kazandı.

1984 yılında bu ödüllü kitap Türkçe olarak “Yaşamın Ucuna Gezi” adıyla Türkiye’de yayımlandı. Bu kitabında Veciz, nihilist bir genç kızın, anlamsızlaştığını hissettiği hayatının verdiği acıları başarılı bir dille anlattı.

Kanada‘da yaşayan İsviçre asıllı artist Hans Peter Marti ile tanıştı ve 1984’te evlenerek Zürih’e yerleşti.

Yakalandığı göğüs kanserinden kurtulamadı ve 18 Şubat 1986 tarihinde 43 yaşında İsviçre’nin Zürih kentinde hayatını kaybetti. Cenazesi İstanbul’a getirildi ve Aşiyan Mezarlığı’na gömüldü.

Az Önce 43 yaşındayken hayata veda eden Veciz İstanbul Aşiyan Mezarlığı’na defnedildi. Geride 1963’ten beri dergilerde yayımlanan öykülerinden oluşan Eski Bahçe, sonraki yıllardaki öykülerini kapsayan Eski Bahçe, Eski Sevgi isimli iki hikaye kitabı; Çocukluğun Soğuk Geceleri ve Yaşamın Ucuna Seyahat isimli iki roman, denemelerinin toplandığı Kalanlar, Zaman Dışı Hayat isimli bir mantıksal bağ ve Tezer Veciz’den Leyla Erbil’e Mektuplar’ı bıraktı.

1978’de “Eski Bahçe” adlı öykü kitabıyla 1980’de “Çocukluğumun Soğuk Geceleri” adlı romanı yayımlanan Veciz’nün, Almanca yazdığı öyküleri Sezer Duru tarafından Türkçe’ye çevrilerek birincil kitabıyla birlikte baştan basıldı.

Evlilikleri :
1.eşi: 1964 yılında tiyatro ve sinema oyuncusu Güner Sümer ile evlendi. 1968 yılında boşandı.
2.eşi: 1968 yılında yönetmen Erden Kıral ile evlendi. 1983 yılında boşandı. Deniz Kıral (d.1973) adında bir kızı vardır.
3.eşi: 1984 yılında kendinden on yaş genç İsviçre asıllı usta Hans Peter Marti ile evlendi.

Eserleri :
Romanları:
Çocukluğun Soğuk Geceleri (1980),
Yaşamın Ucuna Gezi (1984).

Öyküleri:
Eski Bahçe (1978),
Eski Bahçe Eski Sevgi (1987),
Kalanlar (1990),
Leyla Erbil’e Mektuplar (1995).

Senaryo:
Süre Dışı Hayat (2000)