Tomris
Tomris Biyografisi
Tomris, MÖ 6. yüzyılda yaşadığı sayılan, İskitler (Saka) ülkesinin kraliçesidir.
Belli Başlı adının Demir olması gereken lakin eski Yunan tarihçilerinin Tomiris ve Demurus diye adlandırdıkları bu kadın, İskitler (Saka) ülkesinin kraliçesidir. Ünlü Türk hükümdar Yüksek Dağ er Tunga’nın torunu olan ve “Sakalar’ın anası” olarak aşina Tomris Hatun, kocası Yüksek Dağ Han’ın vefatı (6. yüzyıl) ile devletin başına geçerek tarihte birincil kadın Türk hükümdar olmuştur.
Saka Devleti (bir takım kaynaklarda İskitler) Orta Asya’nın bir bölümü, Avrupa’nın doğusu ve Karadeniz’in kuzeyinde kurulmuş bir devlettir. O yıllarda Pers Kralı Kiros, Yeni Babil Krallığı’na son verip Mezopotamya’yı hâkimiyeti altına almıştı. İskitler Pers’lere gerçekleştirdikleri aşındırıcı akınlarla sorun olmaya başlayınca İskitlerin saldırılarını belli şekilde durdurmayı amaçlayan Pers kralı, İskitlere karşı seferler düzenledi. Pers Kralı Kiros’un İskitlerle olan mücadelesi hakkında en detaylı bilgiler Herodot‘a aittir. Herodot’a göre, Kiros Babil’i ele geçirdikten sonradan İskitler üstüne sefere çıkmıştır. İskit hükümdarı Tomris’e elçi göndererek kendisiyle evlenmek istediğini bildirmiştir.
Tomris Hatun, ılımlı bir politika izlemesine ve savaşa yanaşmamasına rağmen Perslerin Saka topraklarına ataklarının sonu gelmiyordu.
Sakalar bu akınlar karşı geriye doğru çekilmekte, tarlaları yakmakta ve su kuyularına zehir koymaktaydı. Bu stratejiyle başa çıkamayan ve kovalamacadan bıkan Pers hükümdarı Kiros ve askerleri aralıksız geri dönmek durumunda kalıyordu. Bunun üstüne Kiros, Tomris Hatun’un kendisiyle evlenmesi halinde saldırılara son vereceğini bildirse de teklifi reddedildi.
Tomris Hatun’dan aldığı ret cevabı üstüne hiddetlenen ve büyük bir orduyla Saka topraklarına giren Kiros’un ordusunda eğitimli köpekler de bulunuyordu. Bu defa Tomris Hatun kaçma yerine savaşmanın daha isabetli olduğunu gördü. Saka ordusunu toplayıp düşmanın birkaç kilometre yakınında mevzilendi.
İki ordu arasına bir ziyafet çadırı kurduran Kiros bu şekilde bir kapan tasarladı. Tomris Hatun’un oğlu Spargapises de çadıra aleyhinde atağa geçip birkaç Pers askerini öldürmeyi başarsa da kendisi de ölmekten kurtulamadı. Tomris Hatun’un oğlu sağ ele geçirilmiş oysa koz olarak kullanılmak istemediğinden intihar etmiştir. Haberi almasıyla büyük bir üzüntü yaşayan Tomris Hatun, Kirus’u kanla doyurmaya yemin etti. Bu yemini meşhur tarihçi Herodot göre da tarihe not düşülmüştür.
Tomris Hatun’un oğlu Spargapises tutsak düştüğünde sarhoşluktan ayılıp aklı başına gelince ellerinin çözülmesi için Kiros’a yalvarmıştır. Bu isteği yerine getirilince Perslerin elinde tutsak olmaktansa ölmeyi seçim edip ani bir hareketle kendisini öldürmüştür. Oğlu ve askerlerinin bir kısmının öldüğünü haber bölge Tomris, Kiros’a bir mesaj göndermiş: “Olanlardan gururlanma, yiğitlik ile yok kandırma ile kazandın. Oğlumun ölüsünü bana geri ver ve ordularıma ettiğin hakarete rağmen cezalanmadan ülkemden çık git. Eğer böyle yapmazsan İskitlerin güneş tanrısı üzerine ant ederim oysa, ne dek haris olursan ol seninle başa çıkacağım”. demiştir.
Ertesi gün iki taraf MÖ 528 da Oxus Bölgesi’nde sabahtan zamanında çok şiddetli çetin bir muharebeye giriştiler. Perslerin en iyi askerleri olan Ölümsüzler Birliği’ne karşın, Sakalar bilhassa ok atmada büyük bir beceri sergiliyorlardı. Savaş köpekleri de onları durduramadı. sonuç olarak, değişik kaynaklarda;
• Turan Taktiği
• Kurt Oyunu
• Hilal Taktiği
adı verilen bozkır savaş stratejisiyle bu kanlı mücadeleyi Sakalar kazandı. Ölenler arasında Pers Hükümdarı Kirus da bulunuyordu.
Savaşın ardından Tomris elinde kan doymuş bir tulum ile ölüler arasında Kiros’un cesedini aramıştır. Kısa bir zaman daha sonra Kiros’un cansız bedenini bulup kafasını kanla batmış olan tulumun içine sokmuş ve şu sözleri söylemiştir: “Canım sağ ve savaştan zaferle çıktım. Fakat sen hileyle oğlumu yakalayarak onu öldürdün. Derhal sana söz verdiğim gibi. Hayatında kan içmeye doymamıştın şimdi benim elimden kana doyuyorsun”.
Tomris Hatun Kiros’un indirilmiş kafasını; “Kan içmeye doymazdın. Acilen ben seni kan ile doyuruyorum” diyerek içi kan ile batmış bir fıçıya atarak intikamını almış oldu.
Tomris (temir,demir) Hatununun hikayesini ise sadece destanlarımızda yok, tarihçi Heredot (MÖ.490-425) Heredot tarihinde de anlatmaktadır. Bu öykü bu kadarla da kalmaz, yüzyıllar baştan başa birçok batılı ressama Kirus’un feci akıbeti ve Tomris Hatun’un hikayesi ilham kaynağı olur ve her zaman bu sahneyi resmederler.
Peter Paul Rubens‘in çizdiği “Tomris Efsanesi” eserinde Tomris’in Fars hükümdarı Kiros’un başını kan batmış barbar düşürmesi.
Günümüz Türkçe’sinde adı “demir iz” anlamına gelen Tomris Hatun’un ismi, Türk coğrafyasında bir fazla bölgede kız çocuklarına verilerek yaşatılmaya devam etmektedir..
Saka Türklerinin Kadın hükümdarı Tomris, biraz daha sonra atlarını ölüme sürecek olan savaşçılarının önünde durdu ve yürekleri titreten bir sesle gürledi.” Geriye sadece bizler kaldık. Birçoğu kadınlardan, ama erkeği kadar yiğit kadınlardan oluşan bir halk ve ordu…
Karşımızdakiler acunun en barbar, en acımasız ve en kalabalık ordusu. Fakat biliyorum ki gök kubbenin altındaki hiçbir ordu, şu dolunayın altında alev saçan gözlerinizden daha cesur yok. Ve yeniden biliyorum ki yeryüzündeki hiçbir ordu, yurdu ve halkı için çarpan yüce yüreklerinizden daha büyük yok… Günümü aydınlatan güneş, gecemi aydınlatan ay ve atalarımın ruhları üstüne and olsun fakat atımın çiğnediği bu toprak kanımla kızıla boyansa da kimsenin, hele oysa o hain Perslerin esareti altına girmeyeceğim…”
Hanlarının peşinde Saka Türk savaşçılarının tümü aynı coşkuyla gürledi. “And olsun.” Gök kubbenin her zerresi kahraman kadınların tiz çığlıklarıyla dolmuştu artık. Arkalarına bir kez olsun bakmadan sürdüler atlarını savaş meydanına. Önde Tomris Han, ardında savaşçıları… Yeryüzü daha önce, ölüme böylesine arzulu at koşturan bir millete tanıklık etmemişti… Tarih, Milattan Önce 15 Aralık 528’i gösterdiğinde Asya Bozkırları zihin almaz bir savaşa şahitlik ediyordu. Bir tarafta, 9000’i bayan olmak üzere 13.000 karakter Saka Türk Ordusu. Diğer tarafta ise Pers İmparatoru Büyük Kirus’un kumandasında, 100.000’in üstünde askeri ile Pers Ordusu. Başlarında, Türklerin İlk Kadın Hükümdarı Tomris Han’ın bulunduğu Saka Türkleri için bu savaş, bütün anlamıyla bir varlık-fakirlik mücadelesiydi ve bu mücadelede tek bir silahları vardı. Özgürlükleri İçin Ölümü Hiçe Sayan Savaşçı Ruhları…
Arananlar:tomris hatun filmi izletomris filmi full izleTomris filmi izle Türkçe dublajtomris full izletomris hatun filmi full izletomris hatun filmi izle türkçe dublajTomris Hatun filmi izle Türkçe Dublaj izletomris tr dublaj
