Torricelli

Torricelli Biyografisi

İtalyan fizik ve matematik bilginidir. Barometreyi buluş etti.
Evanim 1608′de İtalyanın Feanza şehrinde doğdu. Açık hava basıncı üzerine yaptığı deneyleriyle tanınan meşhur İtalyan fizik ve matematik bilginidir. Hava Basıncının varlığını ortaya koydu ve bunu ölçtü.

Çocukluğunda matematiğe olan merakıyla dikkatleri çekti. 1627′de Roma’ya giderek, hidrolik biliminin kurucusu ve Galilei’nin talebesi olan Benedetto Castelli ile birlikte çalıştı. 1641′de Galilei ile mektuplaşmaya başladı. Aynı sene, Castelli nin tavsiyesi üzerine Galile, Torricelli’yi Tuscany’ye ağırlama etti. Galile ile görüştükten birkaç hafta daha sonra, Galilei ölünce, Tuscany büyük dükü II. Ferdinando Torricelli’yi onun makamına görev ederek sarayın matematikçisi ve filozofu oldu ve ölümüne dek Floransa’da kaldı.

1644 yılında geometri ve mekanik üstünde bir kitap yayınladı. Geometri ve mekanik alanındaki fikirlerini ise ilk önceleri kimse önemsemedi. Torricelli aynı zamanda hocası Galile’nin teleskobunu ve kendi mikroskobunu geliştirmeye uğraştı.

elista Toriçellinin, havanın bir ağırlığı olduğunu kanıtlamak üzere 1643 yılında yaptığı deneyde kurduğu tertibat, barometrenin icadı olarak da bilinir.

Torricelli, suyun yerine, ondan on üç buçuk kere daha ağır olan civayı (değişken maden) koymayı fikir ederek birincil barometreyi gerçekleştirdi; bir ucu tıkalı ve ağzına değin içi civa doymuş 100cm uzunluğundaki (tüpün capı kayda değer yok)cam bir boru. Bu boru baş aşağı çevrilip açık ucu gene civayla doymuş bir küvete daldırılır. Borudaki civanın bir kısmı küvete akar ve civa sütunu borunun içinde az çok 760 milimetreye dek iner. Öteki bir deyişle; havanın (atmosferin) bir ağırlığı olmaması durumunda en ince ayrıntısına kadar cıva çanağına boşalması gereken tüp içerisindeki cıvanın, havanın çanaktaki cıvaya uyguladığı basınç nedeniyle bir miktar cıva, tüp içerisinde yukarıya itilmiştir.O süre civanın ağırlığı, atmosfer basıncı ile eşit olur. Basınçtan faydalanarak, civa doldurulmuş tüplerle yaptığı deneyler neticesinde, deniz seviyesinde 1cm²ye düşen basıncı 1033 gr/cm² olarak tespit etti. Torricelli, 1643 de hava basıncını değerlendirmek için şimdi cıvalı halkın nabzını ölçen kimse denilen cihazı buluş etti.

Benzer dönemde, Blaise Pascal, yükselti’yi değer biçmek için barometreden yararlanmayı düşündü. Atmosferin ağırlığı, borunun içindeki civanın yüksekliğini belirlediğine tarafından, bu tepe, bir dağın tepesinde azalacaktır; dağın tepesinde, hava tabakasının yüksekliği deniz düzeyine göre daha eksik olduğundan ağırlığı da daha eksik olacaktır. Buna göre civa sütununun yüksekliği, hangi yükseltide bulunduğumuzu gösterir: altimetre’nin (yükseltiölçer) esası budur.

sonra, atmosferdeki değişmelerin, atmosfer ağırlığını azaltıp çoğaltmakla civa sütununun yüksekliğini değiştirdiği anlaşıldı. Bu Nedenle halkın nabzını ölçen kimse işaretlerine bakılarak hava değişikliği’nin tahmini öğrenilmiş oldu; buna tarafından deniz düzeyinde, 760 milimetre yükseklikteki civa, «hoş hava» belirtisidirsı boşaltılmış kutular olan madeni barometre’lerle de ölçülebilir.

Sağlığında yayınlanmamış olan matematik kitabının kıymetiyse ama bu yüzyılın başında anlaşılabildi. Akademik Araştırmalar isimli kitabı ölümünden daha sonra defalarca basıldı.

5 Ekim 1647’de Floransa’da öldü.