Zeki Ökten
Zeki Ökten Biyografisi
Türk Sineması’nın uluslararası başarılara imza atmış, değerli bir yönetmenidir.
1941 yılında istanbul’da doğdu. Haydarpaşa Lisesi‘de okuduğu yıllarda tiyatro ile ilgili çalışmalarına başladı. 1961 yılında Nişan Hançer‘in yönetmenliğini yaptığı “Acı Zeytin” adlı filmle sinema dünyasına adım attı. Ömer Lütfi Akad, Halit Refiğ, Memduh Ün ve Atıf Yılmaz gibi Yeşilçam‘ın meşhur yönetmenlerinin yanında çalıştı. 1963 yılında birincil filmi “Ölüm Pazarı“nı çekti. Bu film ile beklediği başarıyı elde edemeyince asistanlığa geri döndü.
Dokuz sene asistanlığa devam ettikten daha sonra 1972‘de “Kadın Yapar“, arkasında da 1973‘de “Bir Demet Menekşe” ile dikkatleri üzerine çekmeyi başardı. Selim İleri‘nin senaryosunu yazdığı film, bir aşk hikayesi üzerinden toplumsal görünüm açısını dile getirmekteydi. Zeki Ökten’nin sinemaya görüntü tarzı bu film ile kendini gösterdi.
Osman Seden, Ömer Lütfü Akad, Metin Erksan, Memduh Ün, Halit Refiğ ve Atıf Yılmaz‘ın kuşağından sonradan gelen ikinci yeni kuşak sinemacılar aralarında yerini aldı. “Askerin Dönüşü“(1974), “Sürü“(1978), “Düşman“(1979) adlı filmlerinde gerçekçi uslubunu korurken,”Hanzo“(1975), “Kapıcılar Kralı“(1976), “Çöpçüler Kralı“(1977) ve “Faize Atak“(1982) gibi filmleriyse toplumsal sorunları komedi ile vermeyi başarmıştır.
Kemal Sunal ile çalıştığı “Kapıcılar Kralı”, “Çöpçüler Kralı”, “Düttürü Dünya“(1988) gibi filmleri komedi olarak görülse de aşağıda toplumsal gerçekler bulunmaktadır. O dönemki sosyal yaşama tepkiler ve eleştiriler içermektedir. Bilhassa “Kapıcılar Kralı” ve “Çöpçüler Kralı” ile belli bir sınıf üzerinden Türkiye’nin o dönemki gerçekleri verilmiştir. 14. Antalya Film Şenliği‘nde “Kapıcılar Kralı” adlı filmi ile “En İyi Yönetmen” ödülünü kazandı.
1978 yılında senaryosunu Yılmaz Güney‘in yazdığı Türk Sineması’nın başyapıtlarından olan “Sürü” adlı filmi çekti. Bu film uluslararası başarılara imza atarak 11 tane ödül aldı. 1979’da Locarno Film Festivali ve 1980’de 10. Milletlerarası Antwep Film Festivali‘nde “En İyi Film” ödülü de bunlar arasındadır.
Gerisinde yeniden Yılmaz Güney ile birlikte çalıştığı “Düşman”ı çekti. Bu film de yurtdışında ilgi fark etti. Bu filmin ardından 1982 yılında başrolünde Genco Erkal‘ın yer aldığı “Faize Hücüm” geldi. Bu film ile Antalya Film Festivali‘nde “En İyi Film” ve “En İyi Yönetmen” ödüllerini aldı.
Bu filmi “Pehlivan“(1984), “Ses“(1986) ve “Düttürü Dünya“(1988) izledi. “Güreşçi” adlı film ile uluslararası birçok ödülün yanısıra, İstanbul Film Festivali‘nde “Üstün Başarı” ödülü aldı. “Düttürü Dünya” adlı filmden sonradan sinemaya bir vakit ara verdi.
1993 yılında Kemal Sunal ile çektiği televizyon dizisi “Saygılar Bizden“i yaptı. 1995 yılında ise Kültür Bakanlığı ve Efes Pilsen‘nin katkılarıyla Yusuf Kurçeli, Ömer Kavur, İrfan Tözüm ve Erden Kıral ile birlikte egemen 5 kısa sevgi ve şımartma öyküsünden oluşan “Aşk Üzerine Söylenmiş Herşey” adlı çalışmada yer aldı.
Peşinde 1999 yılında Metin Akpınar, Zeki Alasya, Yıldız Kenter, Eşref Kolçak gibi büyük oyuncuların yer aldığı “Allah’a Ismarladık” adlı filmi çekti. Film Almanya ve Fransa‘da gösterime girmiş, birçok yurtiçi ve yurtdışı festivallere ağırlama edilmişti. Bunun yanı sıra 37. Altın Portakal Film Festivali’nde “En İyi Film” ve “En İyi Süreklilik” ödüllerini almıştı.
Bu filmlerin ardındaki 2003 yılında başrollerini Tarık Akıcı ve Okan Bayülgen‘nin paylaştığı “Gülüm” ;2006 yılında ise Cüneyt Türel, Yaman Tarcan, Bülent Kayabaş ve Nilgün Belgün‘nün rol aldığı “Çinliler Geliyor” adlı filmleri yönetti.
Akıllı Ökten, 1964 yılından beri oyuncu Güler Ökten ile evli idi.
Akıllı Ökten, 19 Aralık 2009 tarihinde 68 yaşında bir gün önce olduğu kalp ameliyatı yüzünden vefat etti.